Landenweb.nl

ANDALUSIE
Planten en Dieren

To read about ANDALUSIA in English - click here

Naar Andalusie met Sunweb

Populaire bestemmingen SPANJE

AndalusieCatalonieCosta blanca
Costa bravaCosta del solEl hierro
FormenteraFuerteventuraGran canaria
IbizaLa gomeraLa palma
LanzaroteMallorcaMenorca
Tenerife

Planten en Dieren

Planten

advertentie

Agave AndalusiePhoto: Stan Shebs CC 3.0 Unported no changes made

Door het contrastrijke landschap is de Andalusische plantenwereld zeer rijk en gevarieerd.

Het meest typische landschap in Andalusië bestaat uit uit mediterrane vegetatie met maquis, struikgewas (o.a. jeneverstruik, mastiekboom, cistusroos) gecombineerd met lage bomen (kurkeik, steeneik, zomereik) en wilde kruiden (lavendel, rozemarijn, tijm). Verder groeien er subtropische bomen en planten zoals agave, schijfcactus, eucalyptus en diverse soorten palmbomen. Heuvel- en bergachtige gebieden zijn bedekt met verschillende dennensoorten: parasolden, zeeden, Aleppoden en Corsicaanse den. Langs rivieren en beken groeien vooral essen, zwarte populieren en wilgen, moerassen zijn aantrekkelijk voor (suiker)riet, tamarisken, loogkruid en zevenbomen, een aan de jeneverbes verwante cypressensoort.

De tot 30 meter hoge Spaanse zilverspar of Abies pinsapo is een zeldzame boomsoort en komt in Andalusië alleen nog voor in de Sierra de Grazalema en het Parque Natural Sierra de las Nieves in de buurt van Ronda. Bijzondere planten in het Parque Natural de Cabo de Gata zijn de jujube en de zeldzame dwergwaaierpalm.

advertentie

Spaanse zilversparPhoto: 15Gitte CC 3.0 Spain no changes made

Het 862 km2 grote Parque Nacional Sierra Nevada herbergt ca. 2100 soorten bloemen, planten en bomen, heel Spanje telt er zo'n 7000. Hieronder een aantal uniek soorten krokussen, narcissen, distels, papavers, klaver, gentiaan en eenenorme inheemse kamperfoeliesoort.

In het grootste natuurpark van Spanje, het Parque Natural de las Sierras de Cazorla, Segura y Las Villas, komen, naast zo'n 1200 verschillende soorten, ook inheemse planten voor als het Cazorla-viooltje, de Cazorla-geranium en de vleesetende plant Pinguicula vallisneriifolia. In de bossen van het park groeien verder Lariciodennen, hazelaars, hulst, steen- en donseiken.

advertentie

Pinguicula vallisneriifiola komt alleen voor in AndalusiëPhoto: Juandiegocano CC 3.0 Unported no changes made

Het Parque Natural de Los Alcornocales (170.000 ha) bestaat voor een groot deel uit zomereiken, steeneiken, wilde olijfbomen en kurkeiken, waar het park zijn naam ook aan te danken heeft. Een van de grootste kurkeikenbossen van Europa ligt in dit park. Hier wordt nog steeds kurk gewonnen, de kurkeik wordt gemiddeld ongeveer 150 jaar oud en in die periode kan er zo'n tien keer geoogst worden. Kurkeiken kunnen pas kurk leveren als ze minimaal 30 jaar oud zijn en de stam een diameter heeft van meer dan 60 centimeter.

advertentie

Kurkeiken, AndalusiëPhoto: Gailhampshire CC 2.0 Generic no changes made

Het Parque Natural de la Sierra Subbética heeft een mediterrane plantengroei met steeneiken, zomereken, peperboompjes, meidoorn, pioenrozen, stekelnoten en steekbrem. Waar het wat vochtiger is groeien aardbeibomen, tamarisken, meidoorn, wilgen, populieren, tamarisken, wilde braamstruiken, kermeseiken en Amerikaanse windes. Inheemse soorten zijn verder nog Hipochaeris rutea en Allium reconditum, een looksoort.

Dieren

advertentie

Ibex AndalusiePhoto: Javier García Diz CC 3.0 Unported no changes made

Net als de plantenwereld is ook de dierenwereld van Andalusië gevarieerd, met bovendien nogal wat beschermde soorten. De dierenwereld is Zuid-Europees-mediterraan van karakter met een aantal Afrikaanse elementen (kameleon, genetkat, mangoeste e.a.). Andalusië vormt een belangrijke springplank voor ongeveer 350 soorten trekvogels op weg van onder andere Noord-Europa naar Afrika. Tot de ornithologische highlights van Andalusië behoren verder de vele verschillende soorten roofvogels, waaronder de zeldzame Spaanse of Iberische keizerarend, en watervogels. De ibex is een berggeit met lange horens. Bijna uitgeroeid in 1900 heeft de populatie zich hersteld en men schat dat er nu circa 70.000 exemplaren zijn, vooral in Andalusië. Alleen al in het grootste nationale park van Spanje, het Parque nacional Sierra Nevada (862 km2), telt meer dan 5000 exemplaren. Voor de kust, op de Chafarinas-eilanden, is de zeldzame Mediterrane monniksrob nog wel eens te zien.

advertentie

Nationale parken en natuurparken van AndalusiëPhoto: Falconaumanni CC 4.0 International no changes made

In het Parque Nacional de Coto Doñana (oppervlakte ca. 55.000 ha met kustmoerassen of 'marismas', 'wandelende' stuifduinen en zogenaamde 'cotos', droge, golvende gebieden met struikgewas), door de UNESCO op de internationale lijst van biosfeerreservaten geplaatst en door zijn grootte liggend in de provincies Cádiz, Sevilla en Huelva, komen veel reptielen, amfibieën en zoogdieren voor, waaronder Moorse landschildpad, wipneusadder, franjeteenhagedis, vroedmeesterpad, wild zwijn, damhert, edelhert, genetkat en rode vos. Net als veel andere gebieden is ook dit gebied, een van de grootste en voor de vogelstand belangrijkste draslandgebieden van Europa, van groot belang voor broed- en trekvogels, waaronder marmereend, de zeldzame dunbekmeeuw, blauwe reiger, ralreiger, kleine zilverreiger, kwak, ooievaar, lepelaar, krakeend, tafeleend, krooneend, purperkoet, knobbelmeerkoet, kluut, steltkluut, witwangstern, grauwe gans, smient, pijlstaart, wintertaling, slobeend, meerkoet en grutto, dwergarend, slangenarend, Spaanse of Iberische keizerarend, torenvalk, witoogeend, witkopeend, griel, casarca of roestgans, zwarte ibis, gestreepte vechtkwartel en zwarte wouw.

Peñon de Zaframagón is een belangrijk vogelreservaat met Europa's grootste kolonie vale gieren. Parque Natural Sierra de Grazalema herbergt een klein aantal aasgieren of witte krenggieren en grotere aantallen vale gieren en steenarenden. In een ander reservaat, Dehesa de Bajo, komt onder mee de knobbel- of blesmeerkoet voor en dit bosrijke gebied herbergt de grootste kolonie (meer dan 400 paartjes) ooievaars in Europa. Het Parque Natural Sierra de Hornachuelos herbergt de op één na grootste kolonie zwarte gieren van Andalusië.

Laguna de Fuente de Piedra is, mits niet opgedroogd, het grootste natuurlijke meer van Andalusië en tevens een van de twee grootste broedplaatsen van de (gewone of Europese) flamingo, de enige soort die in Europa voorkomt. Na een natte winter broeden er ca. 20.000 paartjes in het nauwelijks één meter diepe meer. De andere grote broedplaats van flamingo's is de Camargue in Zuidwest-Frankrijk.

advertentie

De zeldzame Spaanse of Iberische keizerarend komt nog steeds in Andalusië voorPhoto: Antonio Lucio Carrasco Gómez CC 3.0 no changes made

De lagunes van Albufera de Adra aan de kust van Almería herbergen belangrijke populaties van de Aphanius iberus, een straalvinnige vissensoort uit de familie van eierleggende tandkarpers die alleen nog op het Iberisch Schiereiland voorkomt. Bijzonder is ook de wereldwijd bedreigde witkopeend, die hier broedt en overwintert. De eveneens bedreigde marmereend rust hier uit op weg naar Afrika. Andere watervogels die hier broeden zijn fuut, woudaap, tafeleend, krooneend, kuifeend en meerkoet.

Ook botanisch, met name op het gebied van waterplanten, heeft dit relatief kleine gebied veel te bieden, onder andere riet, pijlriet, grote lisdodde, kleine lisdodde, heen of zeebies, groot nimfkruit en galigaan, een vaste plant die tot de cypergrassenfamilie behoort. Bahia de Cadiz is een mooi voorbeeld van een moerasgetijdegebied dat typisch is voor het Iberisch Schiereiland. Dit gebied is cruciaal voor veel trekkende en overwinterende watervogels, waaronder lepelaar, bontbekplevier, strandplevier, steltkluut, zilverplevier, kleine mantelmeeuw, Pontische meeuw, kleine zilverreiger, aalscholver, tureluur en dwergstern.

De Sierra Morena is een van laatste woongebieden van de zeldzame Iberische lynx. Door een succesvol fokprogramma in dierentuinen is het aantal Iberische lynxen, bijna allemaal voorkomend in Andalusië, weer aan het toenemen. In 2011 zijn er weer 200-300 exemplaren geteld, tien jaar eerder waren dat er nog maar ca. 100.

advertentie

Iberische lynx, zeldzaam in AndalusiëPhoto: Frank Vassen CC 2.0 Generic no changes made

Het gebied ten westen van Aracena staat bekend om zijn typische zwarte Iberische varkens, de 'porco pretos'.

advertentie

Typisch Andalusië: zwarte Iberische varkens of 'porco pretos'Photo:Comakut CC 3.0 Unported no changes made

Andere gebieden:

-Hoya de Baza & Guadix en Tabernas & Cabo de Gata (ca. 29.000 ha): kuifkoekoek, Moorse nachtzwaluw, vale gierzwaluw, Alpengierzwaluw, scharrelaar, Dupontsleeuwerik, kleine kortteenleeuwerik, theklaleeuwerik, Spaanse mus, woestijnvink en recent zijn er voor het eerst in Europa broedende renvogels aangetroffen in dit gebied.

Laguna de Fuente de Piedra (belangrijke zoutlagune in Centraal-Andalusië): (gewone) flamingo, lachstern, dunbekmeeuw, strandplevier, grauwe kiekendief

Laguna de la Janda: Spaanse keizer- of Iberische arend, grijze wouw, kraanvogel, heremietibis, huisgierzwaluw, kaffergierzwaluw

Marismas del Odiel (7150 ha): lepelaar, dwergstern

Gibraltar: de staartloze berberaap of magot is de enige makakensoort die buiten Azië voorkomt en de enige apensoort die in Europa in het wild aan te treffen valt. Naast Gibraltar, waar zo'n tweehonderd apen leven, komt de berberaap ook nog voor in Marokko en Algerije. Fossielen van een aan de berberaap verwante makakensoort zijn ook gevonden in Nederland (Tweede Maasvlakte en Tegelen in Limburg).

Parque Natural de las Sierras de Cazorla, Segura Y Las Villas: grootste natuurpark van Andalusië (214.300 ha) met 1200 plantensoorten, wilde zwijnen, genetkat, steenmarter, wilde kat, vos, otter, steenarend, slechtvalk, havik, visarend, forel, karper, zwarte baars

Parque Natural de la Sierra Subbética (32.000 ha): slechtvalk, steenarend, vale gier, wild zwijn, boskat, steenmarter, Cabrera-woelmuis

Serranía de Ronda: baardgrasmus, bergfluiter, orpheusgrasmus, Iberische tjiftjaf, slangenarend, dwergarend, havikarend, zwarte tapuit

Osuna: grote trap, kleine trap, zwartbuikzandhoen, griel, grijze wouw, vorkstaartplevier, grauwe kiekendief, kraanvogel

Parque Natural de la Desembocadura del Río Guadalhorce: witkopeend, dunbekmeeuw, Audouins meeuw, zwartkopmeeuw, dwergarend

Sierra del Torcal (1171 ha): zwarte tapuit, blauwe rotslijster, rode rotslijster, beflijster, grijze gors, Alpenheggenmus, havikarend, steenarend, vale gier

Rode rotslijsterPhoto: Pierre Darlous CC 3.0 Unported no changes made

Sierra de Grazalema (ca. 51.000 ha): vale gier, steenarend, havikarend, slangenarend, dwergarend, slechtvalk, oehoe, visarend, aasgier, Alpenkraai, blauwe rotslijster, zwarte tapuit, rode patrijs, hop, bijeneter, appelvink, grote bonte specht, wielewaal, Alpenheggenmus, Alpengierzwaluw, Spaanse of Iberische steenbok, wild zwijn

Marismas del Ordiel: lepelaar, blauwe reiger, purperreiger, kleine zilverreiger, bruine kiekendief, purperkoet, steltkluut, vorkstaartplevier, strandplevier, dunbekmeeuw, lachstern, dwergstern, smient, wilde eend, slobeend, tafeleend, kluut

Parque Natural Sierra de Baza

-zoogdieren: Spaanse of Iberische steenbok, edelhert, wild zwijn, wezel, (Europse) das, bunzing, steenmarter, (gewone of rode) vos, wilde kat, genetkat, konijn, Iberische haas, rode of gewone eekhoorn, eikelmuis, bosmuis, Algerijnse muis, huismuis, zwarte rat, bruine rat, Cabrerawoelmuis, West-Europese woelrat, Provençaalse woelmuis, huisspitsmuis, wimperspitsmuis, Iberische blinde mol, grote hoefijzerneus, kleine hoefijzerneus, paarse hoefijzerneus, ingekorven vleermuis, franjestaart, vale vleermuis, gewone dwergvleermuis, kleine dwergvleermuis, Savi's dwergvleermuis, grijze grootoorvleermuis, mopsvleermuis, langvleugelvleermuis

-amfibieën: gewone kameleon, gewone of bruine pad, rugstreeppad, Europese tjitjak, gladde slang, Andalusische vroedmeesterpad, wipneusadder, kleine marmersalamander, ribbensalamander, Zuid-Spaanse of Oost-Iberische schijftongkikker, Spaanse knoflookpad, groengestipte Iberische kikker, Mediterrane boomkikker en Iberische meerkikker.

Andalusische vroedmeesterpadPhoto: Benny Trapp CC 3.0 Unported no changes made

Gespotte vogels in de Sierra de Baza

Alpengierzwaluwgrasmuskoperwiekspreeuw
Alpenheggenmusgraspieperkortteenleeuwerikstaartmees
Alpenkraaigrauwe gorskramsvogelsteenarend
appelvinkgrauwe vliegenvangerkruisbeksteenuil
baardgrasmusgrijze gorskuifkoekoektapuit
beflijstergroene spechtkuifleeuweriktheklaleeuwerik
bergfluitergroenlingkuifmeestjiftjaf
bijenetergrote bonte spechtkwarteltorenvalk
blauwe rotslijstergrote gele kwikstaartmereltuinfluiter
blonde tapuitgrote lijsterMoorse nachtzwaluwTurkse tortel
boerenzwaluwhaviknachtegaalvale gier
bonte vliegenvangerhavikarendoehoeveldleeuwerik
boomkleverheggenmusorpheusgrasmusvink
boomkruiperholenduiforpheusspotvogelVlaamse gaai
boomleeuwerikhoppimpelmeeswaterpieper
boomvalkhoutduifProvençaalse grasmuswielewaal
bosuilhuismusputterwinterkoning
brilgrasmushuiszwaluwraafwitte kwikstaart
buizerdIberische klapeksterransuilzanglijster
cirlgorsIberische tjiftjafringmuszomertortel
duinpieperkalanderleeuwerikrode patrijszwarte kraai
Duponts leeuwerikkeeproodborstzwarte mees
dwergarendkerkuilroodborsttapuitzwarte roodstaart
dwergooruilkievitroodkopklauwierzwarte spreeuw
eksterkleine karekietroodstuitzwaluwzwarte tapuit
Europese kanariekleine torenvalkrotsduifzwarte wouw
fitiskleine traprotszwaluwzwartkop
fluiterkleine zwartkopscharrelaar
gekraagde roodstaartkleine kortteenleeuweriksijs
gele kwikstaartkneuslangenarend
gierzwaluwkoekoekslechtvalk
goudhaankoolmeessperwer

Iberische tjiftjafPhoto: Rodrigo Saldanha de Almeida CC 2.0 Generic no changes made

Gespotte vlinders in Andalusië

aardbeiboomgroentjeessenpageklein brandkruiddikkopjeoranjetipje
amethistblauwtjegeraniumblauwtjeklein koolwitjeResedawitje
argusvlindergestreept marmerwitjeklein tijgerblauwtjesnuitvlinder
atalantagestreepte heivlinderkleine boswachterSpaans bloemenblauwtje
blazenstruikblauwtjegrauw zandoogjekleine heivlinderSpaans oranje zandoogje
bleek hooibeestjegroene klaverpagekleine parelmoervlinderSpaans tijmblauwtje
bloemenblauwtjegroentjekleine vosSpaanse koningspage
bont zandoogjegroot geaderd witjekleine vuurvlinderSpaanse parelmoervlinder
boomblauwtjegroot koolwitjekwartsblauwtjeSpaanse pijpbloemvlinder
boswitjegrote vosmalrovedikkopjetijgerblauwtje
citroenvlinderhooibeestjeMoors dambordjeviolette vuurvlinder
CleopatraIcarusblauwtjeMoors dwergblauwtjewestelijk marmerwitje
distelvlinderJasiusvlinderMoors tijmblauwtjewitgezoomd spikkeldikkopje
dwergdikkopjekaasjeskruiddikkopjeoranje luzernevlinderzuidelijk dwergblauwtje

Andalusisch paard

De Andalusiër wordt graag gebruikt voor de dressuurPhoto: Nickage CC 3.0 Unported no changes made

De Andalusiër, meestal een schimmel, is een eeuwenoud Spaans paardenras uit de streek rond de Andalusische hoofdstad Sevilla. Sinds 1967 is er een door de Spaanse overheid erkend stamboek en fokorganisatie, de 'Associación Nacional de Criadores de Caballos de Pura Raza Española', die het zuivere Andalusische ras vertegenwoordigt. Zoals zo vaak in dit soort gevallen maken ook andere binnenlandse stamboeken aanspraak op hét stamboek, en zelfs verre buitenlanden als Australië hebben eigen 'Andalusische' stamboeken.

Ook over de oorsprong en de oudste geschiedenis van de Andalusiër bestaat veel discussie. Zo zou de Andalusiër in de 15e eeuw in een Kartuizer abdij voor het eerst gefokt zijn en afstammen van het Sorraia-paard, dat alleen nog in Portugal voorkomt. Maar ook de paarden van Berbervolken zouden aan de oorsprong van het Spaanse paard hebben gestaan. Andere Europese rassen als het Friese paard, de Lippizaner en de Holsteiner zijn beïnvloed door de Andalusiër.

De Andalusiër wordt over de hele wereld in maneges gebruikt, maar is ook uitermate geschikt en wordt veel gebruikt in circussen en allerlei vormen van dressuur. De specifieke capaciteiten van de Andalusiër komen optimaal tot hun ontplooiing in de Spaanse rijschool, in de klassieke dressuur , de 'doma classica', en in de hogeschool dressuur, de 'alta escuela'. Maar ook in het veel minder elegante stierenvechten wordt de Andalusiër, vooral vanwege zijn moed en wendbaarheid, graag gebruikt.

Cartujano of kartuizer, paardenras uit AndalusiëPhoto: Fresco Tours CC 2.0 Generic no changes made

De Cartujano of 'kartuizer' is een ander beroemd Andalusisch paardenras. Het is een variant van de Andalusiër, in de 15de eeuw gefokt door kartuizer monniken en een van oudste en zuiverste paardenrassen wereldwijd. Om het ras te beschermen worden Cartujano's op dit moment gefokt en onder controle gehouden door de staatsstoeterijen van Córdoba, Jerez de la Frontera en Badajoz. De majestueuze Cartujano werd in de loop van de geschiedenis door vele machtige mannen bereden, waaronder Napoleon Bonaparte. De schofthoogte van de Cartujano ligt tussen de 1,52 tot 1,62 meter groot en de meest voorkomende kleur is grijs, maar ook de kleuren zwart, vos en bruin komen voor.

ANDALUSIE LINKS

Advertenties
• Andalusie Tui Reizen
• Naar Andalusie met Sunweb
• Meer dan 100 bijzondere vakantiehuizen met privé zwembad in Andalusië
• ANWB vakantie boeken Andalusie
• Bouw je eigen Andalusie Rondreis
• Hotels Trivago
• Spanje met de Trein
• Authentieke reizen naar Andalusie
• Rondreis Andalusie
• Andalusie Hotels
• Auto huren in Andalusie
• Reisgidsen en kaarten Andalusie

Nuttige links

Andalusië Foto's Kees Hulsen
Sevilla-Nu online gids voor Sevilla (N)
Startpagina Sevilla (N)

Bronnen

Andalucía

Lonely Planet

Andalusië

Lannoo

 

Baird, David / Sevilla & Andalusië

Van Reemst

BBC - Country Profiles

CIA - World Factbook

Dahms, Martin / Andalusië

Van Reemst

Hannigan, Des / Andalusië

Kosmos

Kennedy, Jeffrey / Andalusië & Costa del Sol

Van Reemst

O'Bryan, Linda / Andalusië

Uitgeverij J.H. Gottmer/H.J.W. Becht BV

 

Wikipedia

laatst bijgewerkt november 2024
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems