CANADA
Taal

To read about CANADA in English - click here

Rondreizen CanadaPLUS

Steden CANADA

Montreal Ottawa Vancouver 

Populaire bestemmingen CANADA

Alberta	British columbia	Manitoba
New brunswick	Newfoundland en labrador	Northwest-territories
Nova scotia	Nunavut	Ontario
Prince edward island	Quebec	Saskatchewan
	Yukon

Taal

advertentie

Canada Tweetalig_{Foto: Publiek domein}

Canada kent twee officiële talen, Engels en Frans. Frans is de moedertaal van 24% van de bevolking, Engels van 63% van de bevolking.

Canadezen hebben hun eigen kenmerkende accent, maar het geschreven Canadees-Engels lijkt erg veel op het Engels in Groot-Brittannië. Buiten Québec hebben steeds minder mensen Frans als moedertaal, en hoewel er nog Franstalige gemeenschappen voorkomen in de maritieme provincies, Manitoba en Ontario, is de taal in sommige gebieden sterk beïnvloed door het Engels op het gebied van woorden en zinsbouw. Dit heeft geleid tot een voor een buitenstaander onbegrijpelijke mengtaal die ‘franglais’ wordt genoemd.

Op aandrang van de Franstaligen uit Québec besliste de Canadese federale regering in 1969 om heel Canada officieel tweetalig te maken.

Frans is de officiële taal in Québec, maar in de rest van Canada overheerst de Engelse taal. Het regeringscentrum Ottawa is tweetalig, want alle ambtenaren moeten zowel het Frans als het Engels beheersen.

Het Frans is in de loop der tijden sterk veranderd. Met name in de grote steden gebruiken de ‘Canadiens’ steeds meer anglicismen. Sommige woorden die in Frankrijk al verouderd zijn, worden hier nog wel gebruikt, zoals ‘charette’ voor kiepwagen en ‘fin-de-semaine’ in plaats van ‘le weekend’. Verder bestaat er een enorme variatie in het soort Frans dat er gesproken wordt. In de loop der tijd is in Québec een dialect ontstaan dat ‘Joual’ genoemd wordt:

Enkele uitdrukkingen uit het Joual:

Avoir l’air anglais = er vreemd uitzien
Heel veel = ben gros
Dollar = piastre
Centen = bidous

In de Yukon-territory in het noordwesten van Canada worden acht inheemse talen gesproken. Zeven daarvan zijn van de Athapaskische taalfamilie: Gwich’in, Han, Kaska, Northern Tutchone, Southern Tutchone, Tagish en Upper Tanana. Verder wordt er nog Tlingit gesproken, dat enigszins verwant is aan het Athapaskisch.

De inwoners van Newfoundland hebben een geheel eigen dialect met een ietwat Iers accent, maar met unieke woorden en uitdrukkingen:

Een bijzonder moeilijke opdracht = to have a noggin to scrape
Zonder zorgen = in a hobble
Hij stoort me = he is moidering my brains
Veel geluk = long may your big good jib draw

Het Inuktitut, de taal van de Inuit, is een levende taal en groeit nog steeds. Het is een wijdverbreide taal in het noorden van Canada, en Inuit uit het gehele arctische gebied kunnen elkaar verstaan. Dialecten en accenten variëren van regio tot regio, maar het Inuktitut is een op zichzelf staande taal.

Een van de eerste dingen die opvalt, is dat een woord met dezelfde betekenis op verschillende manieren gespeld wordt. Toen er ca. 100 jaar geleden een schrijfsysteem ontwikkeld werd, werden de woorden fonetisch opgeschreven, en die fonetische versies verschilden per regio.

Sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw wordt er geprobeerd om een standaard-Inuktitut te ontwikkelen, maar dat gaat nog erg moeizaam.

De Engelse walvisvaarders brachten verschillende woorden mee die nog duidelijk als zodanig te herkennen zijn:

Tea – tii
Sugar – sukaq
Waistcoat – uasikuaq
Paper - paipaaq
Ander woorden en zinnen uit het Inuktitut:
Vader – ataata
Moeder – anaana
Zoon – irniq
Dochter – panik
Winter – ukiuq
Zomer – auja
De wind waait – anuraaqtuq
Mist - taktuk
Wind – anuri
Hoe is het met je? – Qanuipit?
Dank u – Qujannamiik
Help! – ikajunga!
Ja – ii
Nee – aaka of aagaa

De naam Canada is afgeleid van het Iroquis-indiaanse woord ‘kanata’, dat letterlijk ‘vestigingsplaats’ betekent.

In Canada worden meer dan 50 verschillende indianentalen en dialecten gesproken, die elk tot een van de tien basistaalgroepen behoren. De grootste daarvan is het Algonquin, gevolgd door het Athabasca, Iroquoi, Salish, Wakasha, Tsminschian, Sioux, Kootenai, Haida en Tlingit.

Veel plaatsnamen zijn van indiaanse afkomst:

Kelowna (British Columbia) = grizzlybeer
Kamloops (British Columbia) = kruispunt van waterwegen
Ucluelet (British Columbia) = mensen met een veilige haven
Saskatchewan = rivier met draaiende stroming
Manitoba = grote levenskracht
Winnipeg (Manitoba) = troebel, donker water
Québec = als de rivier wijder wordt
Lake Cowichan (British Columbia) = verwarmd door de zon
Takakaw (British Columbia) = het is prachtig
Yukon = groot water
Kluane (Yukon Territory) = plek met veel vis
Ontario = mooi water
Penetanguishene (Ontario) = plaats van het golvende witte zand
Ottawa (Ontario) = plaats voor kopen en verkopen
Toronto (Ontario) = ontmoetingsplaats
Gaspé (Québec) = waar het land eindigt

advertentie

Nuttige links

Campersite Canada (N)
Canada Start België (N)
Dieren in Canada (N)
Reisinformatie Canada (N)
Reizendoejezo - Canada (N)
Rondreis Canada (N)
Rondreizen Noord-Amerika

Bronnen

Canada

Uitgeversmaatschappij The Reader’s Digest NV

Canada

Cambium

Heetvelt, A. / Canada

ANWB

Ivory, M. / Canada

Kosmos-Z&K

Jepson, T. / Canada

Van Reemst

Njio, F. / Canada

Kosmos-Z&K

Roy, G. / North Canada

Bradt Wal, C.P.F. van der / Canada van A tot Z : praktische informatie over wonen en werken in Canada

DEN, Stichting Dienstverlening Emigratie Nederland

Weber, Wolfgang R. / West-Canada : Alberta, British Columbia

Lannoo

Zuilen, A.J. van / Gids voor Canada

Gottmer

CIA - World Factbook

BBC - Country Profiles
laatst bijgewerkt oktober 2023
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems

CANADATaal