CURACAO
Geschiedenis

To read about CURACAO in English - click here

Goedkope vakantie Curacao | Errorfares

Steden CURACAO

Jan thiel baai

Piscadera bay

Willemstad

Geschiedenis

Arawakken

advertentie

Arwakse vrouw_{Foto: John Gabriel Stedman in het publieke domein}

Over de oorspronkelijke bewoners is weinig bekend. Opgravingen geven aan dat Curaçao al honderden jaren bewoond moet zijn geweest. Deze indianen, Arowakken, waren afkomstig van het vasteland van Zuid-Amerika. Bewijs hiervoor is het feit dat ze dezelfde voorwerpen gebruikten en op dezelfde manier werkten, leefden en woonden als de indianen op het Zuid-Amerikaanse vasteland. Het waren primitieve, nog in het stenen tijdperk levende indianen die leefden van de visvangst en plantaardig voedsel. Historici zijn het er niet over eens wie Curaçao heeft ontdekt.

Curacao"ontdekt"

advertentie

Amerigo Vespucci Curacao_{Foto: Publiek domein}

Wel bekend is dat het in 1499 ontdekt werd, ofwel door Alonso de Ojeda, ofwel door Amerigo Vespucci, naar wie het Amerikaanse continent is genoemd. Van Vespucci is bekend dat hij Curaçao heeft bezocht. Van een bezoek aan Curaçao door Alonso de Ojeda is geen enkel schriftelijk bewijs bekend. De Spanjaarden noemden de eilanden"Islas de los Gigantes" (Eilanden van de reuzen) omdat de indiaanse bevolking met kop en schouders boven de Spanjaarden uitstak. In 1513 verklaarden de Spanjaarden de ABC-eilanden tot"Islas Inutiles" (nutteloze eilanden) omdat er geen goud en natuurlijke rijkdommen te vinden waren. Daarop werden de indianen als slaven afgevoerd naar het eiland Hispaniola.

Nederlandse overheersing

Tegen het eind van de 16e eeuw kwamen de Hollanders in beeld. Voor de haringvisserij hadden ze veel zout nodig en door de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) besloten de Spanjaarden en de Portugezen geen zout meer aan de Hollanders te leveren. Hun oog viel toen op de rijkgevulde zoutpannen van het Caribische gebied en tevens probeerde men een militair steunpunt in het Caribische gebied te vestigen. In 1633 stichtte de West-Indische Compagnie (WIC) een steunpunt op Sint Maarten en in 1634 veroverde men Curaçao. Dit ging vrij gemakkelijk omdat de Spanjaarden het eiland nauwelijks verdedigden.

advertentie

Kaart Curacao uit 1836_{Foto: Publiek domein}

Men gebruikte het eiland dus als uitvalshaven, maar door de natuurlijk haven, het Schottegat, ontwikkelde het zich al snel tot een belangrijk handelscentrum. Het werd een stapelplaats van textiel, meubelen en koloniale producten voor de schepen die op doorreis waren naar Amerika en Europa. Van 1673 tot 1800 werd Curaçao door de Fransen verschillende keren aangevallen. Het lukte de Fransen echter niet om Curaçao te veroveren. In 1804, 1805 en in 1807 vielen de Engelsen Curaçao aan. De tegenstand in 1807 was erg gering en de Engelsen namen het eiland in. In 1814 werd Curaçao tijdens de Conventie van Londen aan Nederland teruggegeven. Tegen het einde van de negentiende eeuw bevond Curaçao zich in een diepe crisis. De handel ging sterk achteruit en oogsten mislukten.

20e eeuw

advertentie

Raffinaderij Curacao_{Foto: Publiek domein}

In 1914 begon de Shell men met de exploitatie van aardolie in Venezuela en dat zou voor Curaçao een ingrijpende gebeurtenis worden. De olie werd namelijk geraffineerd (gezuiverd) op Curaçao, en de bedrijvigheid en de werkgelegenheid namen explosief toe. Een ander gevolg was dat de raffinaderij en andere bedrijven die zich gingen vestigen op Curaçao duizenden buitenlandse werknemers aantrokken. De afhankelijkheid van de raffinaderij hield ook een groot risico in. In 1929 bijvoorbeeld liep de aanvoer en de olieprijs sterk terug met als gevolg dat van de 11.000 mensen die in de olieindustrie werkten er maar 3400 overbleven. In de Tweede Wereldoorlog werd Curaçao eerst door de Engelsen en later door de Amerikanen bezet om het eiland te verdedigen tegen de Duitsers. De raffinaderij leverde een groot aandeel in de brandstofvoorziening voor de legers van de geallieerden en was daarom strategisch van grote waarde. De schade bleef echter zeer beperkt. Grote veranderingen bracht het"Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden" in 1954. Dit was een verdrag waarin Nederland, Suriname en de Nederlandse Antillen een vrijwel volledige zelfstandigheid van bestuur gaf. Dat betekende autonomie op alle terreinen behalve op defensie en buitenlandse zaken. Op 25 november 1975 werd dit statuut gewijzigd; Suriname werd een geheel onafhankelijke republiek. Op 1 januari kwam daar opnieuw verandering in. Aruba kreeg de"Status Aparte" en sinds die datum bestaan de Nederlandse Antillen uit Curaçao, Bonaire, Sint-Maarten, Sint-Eustatius en Saba. Op Curaçao vond in november 1993 een referendum plaats waarin de kiesgerechtigden zich konden uitspreken over de verhouding met Nederland of volledige onafhankelijkheid. Een overgrote meerderheid sprak zich uit voor het handhaven van de band met Nederland. In 1994 werd ook besloten dat de vijf eilanden binnen één constitutioneel verband zouden blijven samenwerken. Daardoor ziet de toekomst voor de eilanden en dus ook voor Curaçao er een stuk zekerder uit.

21e eeuw

Het parlement besliste medio 2000 dat Nederlanders zich vrij mogen vestigen in de Nederlandse Antillen (Landsverordening Toelating en Uitzetting = LTU). De enige voorwaarden die worden gesteld zijn dat de Nederlandse een verklaring van goed gedrag hebben en kunnen bewijzen dat ze beschikken over huisvesting en voldoende middelen van bestaan.

Door de grenzen open te stellen, wilde de Antilliaanse regering de economie stimuleren. De versoepeling van de landsverordening maakt het ook voor bedrijven gemakkelijker om extra kennis binnen te halen. Dit heeft ook een gunstig effect op de concurrentiepositie, want mede door de instroom van economisch actieve personen zou de economie nieuw leven ingeblazen kunnen worden.

Bij de eilandraadsverkiezingen van mei 2003 won de omstreden arbeiderspartij Frente Obrero (FOL) van Anthony Goddett op Curaçao de ruime meerderheid. De partij sleepte acht van de 21 zetels in de wacht, een verdubbeling ten opzichte van 1999. De regeringspartij PAR behield vijf zetels en de Vakbondspartij van Errol Cova behaalde drie zetels. De Nationale Volkspartij PNP daalde van vijf naar twee zetels, de sociale partij MAN behield twee zetels en nieuwkomer LNPA (Geen Stap Achteruit) behaalde één zetel. Godett werd kort voor de verkiezingen vrijgelaten uit de gevangenis, waar hij vastzat op verdenking van het aannemen van smeergeld.

Begin april 2004 viel het Antilliaanse kabinet. De Nationale Volkspartij (PNP) van Ersilia de Lannooy zegde haar steun aan de coalitie op. Daardoor verloor deze de meerderheid in de 22 zetels tellende Staten (het parlement). Ook de Curaçaose vakbondspartij PLKP en de Demokratische Partij van Bonaire (PDB) trokken hun steun aan het gevallen kabinet in.

Onafhankelijk of niet

Ambstwoning van de gouverneur van Curacao_{Foto: Roger W CC 2.0 Generic no changes made}

Op 8 april 2005 is een referendum gehouden, waarin de bevolking van Curaçao zich kon uitspreken over de gewenste staatkundige toekomst van het eiland. De uitslag van het referendum, per optie, was als volgt:

68% Optie A: Autonoom land binnen het Koninkrijk der Nederlanden

5% Optie B: Behoud van de huidige Nederlandse Antillen

4% Optie C: Totale onafhankelijkheid

24% Optie D: Provincie van Nederland

De bevolking heeft met de keuze voor optie A de wens van de meerderheid van de politici op het eiland gevolgd.

2006-2010

Tijdens een minirondetafelconferentie in Den Haag op 11 oktober 2006 is met Nederland overeengekomen dat Curaçao de zogenaamde status aparte zou krijgen.

Curaçao zou hiermee een autonoom land binnen het Koninkrijk der Nederlanden worden. De Nederlandse regering heeft als onderdeel van dit akkoord aangeboden een groot deel van de staatsschuld te saneren of over te nemen. De afspraken zijn samengevat in een slotverklaring, die nadien op Curaçao onderwerp van veel discussie is geworden. Naar de mening van de oppositiepartijen, waarvan de FOL de belangrijkste was, en de kleinste coalitiepartijen gingen de afspraken niet ver genoeg. De grootste coalitiepartijen, PAR en PNP, verdedigden het akkoord. Uiteindelijk werd de overeenkomst door een meerderheid in de eilandsraad van Curaçao verworpen, waarna het bestuurscollege uit elkaar viel en onder leiding van de FOL een nieuwe coalitie tot stand kwam die de tijd tot de nieuwe verkiezingen op 20 april 2007 moest volmaken.

Voor de economische en politieke toekomst van Curaçao zorgde de afwijzing van de afspraken voor veel onzekerheid. Zowel in de politiek als onder de bevolking kwamen voor- en tegenstanders recht tegenover elkaar te staan. Tegenstanders pleitten voor heronderhandelingen, maar zowel het kabinet Balkenende III als het nieuwe kabinet Balkenende IV gaf aan hier niets voor te voelen, daarin bijna unaniem gesteund door de Tweede Kamer. Uit peilingen op Curaçao bleek dat door de aanhoudende politieke onrust de steun voor de status aparte sterk terugliep, ten gunste van integratie in Nederland (optie D). Dit is waarschijnlijk mede te danken aan de concretisering van deze optie: ten tijde van het referendum in april 2005 was nog niet bekend hoe deze optie eruit zou kunnen zien en was ze voor velen dan ook geen reële overweging. Pas in oktober 2006 werd door Nederland en de kleine eilanden Bonaire, Saba en Sint-Eustatius afgesproken dat voor deze status de Nederlandse Gemeentewet als grondslag zal dienen.

De eilandsraadsverkiezingen waren dan ook cruciaal en draaiden volledig rond het thema slotverklaring. Indien de tegenstanders een meerderheid zouden behalen, dreigde een impasse te ontstaan. In het uiterste geval zou door het uittreden van de andere eilanden uit de Nederlandse Antillen, Curaçao als enige eiland van de Nederlandse Antillen overblijven, met de facto wel een autonome status maar ook met de torenhoge staatsschuld van de Nederlandse Antillen.

Uiteindelijk haalden bij de eilandsraadsverkiezingen zelf de voor- noch de tegenstanders een duidelijke meerderheid. De twee partijen die voor de slotverklaring pleitten, PAR en PNP, wisten echter een akkoord te bereiken met grote verliezer FOL over de vorming van een nieuwe coalitie. Afgesproken werd opnieuw over de slotverklaring te stemmen. Na een lange vergadering stemde de Curaçaose eilandsraad in de nacht van 6 op 7 juli 2007 alsnog onder voorwaarden in met de slotverklaring: PAR, PNP, FOL en DP stemden nu voor (12 van de 21 zetels). Op 28 augustus werd vervolgens een akkoord ondertekend met Nederland over het staatkundige proces, waarna de eilandsraad een dag later dit akkoord met 13 stemmen bekrachtigde (PAR, PNP, FOL, DP én FK). Het lag in de bedoeling om op 15 december 2008 de autonome status van"land binnen het Koninkrijk" te krijgen.

In mei 2008 is in de Regiegroep door Sint Maarten, Curaçao en Nederland op Curaçao definitief vastgesteld dat de streefdatum van 15 december als invoeringsdatum voor de nieuwe staatkundige verhoudingen niet haalbaar is. Wel is het mogelijk op die datum alle benodigde wetgeving gereed te hebben zodat die kan worden ingediend bij het Nederlandse parlement, de Staten van de Nederlandse Antillen en de Eilandsraden van Curaçao en Sint Maarten. Daarom zal op 15 december 2008 een rondetafelconferentie worden georganiseerd om het totale pakket aan wetgeving te toetsen aan de eerder overeengekomen criteria uit de slotverklaring.

Kijkend naar de planning hebben partijen besloten advies te vragen aan de Raad van State van het Koninkrijk hoe een versnelling naar de autonome status kan worden gerealiseerd. Dat is wenselijk omdat Land de Nederlandse Antillen feitelijk steeds meer ontmantelt. Ook wordt de Raad gevraagd te bezien hoe het wetgevingsproces kan worden verkort tot januari 2010, wanneer nieuwe Statenverkiezingen zouden moeten worden gehouden.

2010-heden

Rhuggenaath Curacao_{Foto: Minbuza CC 2.0 Generic no changes made}

De Nederlandse Antillen bestaan sinds 10 oktober 2010 niet meer. Aruba was al een zelfstandig land, Curaçao en Sint Maarten werden dat per die datum. Bonaire, Saba en Sint Eustatius werden bijzondere Nederlandse gemeenten.

Het Koninkrijk der Nederlanden bestaat nu uit vier landen met een eigen regering: Aruba, Nederland, Curaçao en Sint Maarten. Bonaire, Saba en Sint Eustatius hebben een aparte status binnen Nederland en worden Caribisch Nederland genoemd, samen met Aruba, Curaçao en Sint Maarten vormen ze het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden.

Tussen 12 en 21 november 2013 bezochten koning Willem-Alexander en koningin Máxima de zes eilanden in het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden. Op 18 en 19 november was Curaçao aan de beurt. In april 2017 zijn er in Curaçao verkiezingen gehouden die gewonnen zijn door de liberale PAR van Eugene Rhuggenaath. Hij wordt de nieuwe premier en streeft goede verhoudingen met Nederland na. Oud premier Schotte wordt in juli 2017 veroordeeld tot 3 jaar cel wegens corruptie en witwassen, ook mag hij 5 jaar geen politiek ambt meer bekleden. In januari 2018 krijgen Aruba, Bonaire en Curacao te maken met exportverbod en een zee- lucht- en landblokkade van de eilanden door Venezuela. In 2020 is er onenigheid tussen Curacao en Nederland over de voorwaarden voor een Corona lening van Nederland aan curacao. In juni 2021 wordt Gilmar Pisas benoemd tot de nieuwe premier.

Slavernij

Monument slavenopstand Curacao_{Foto: Charles Hoffman CC 2.0 Generic no changes made}

Omdat de lokale indiaanse bevolking niet geschikt was als arbeidskracht werd de belangrijkste handelswaar de slavenhandel waarmee grote winsten gemaakt werden. Vanaf het begin van de zeventiende eeuw werden vanuit Afrika negerslaven naar Curaçao gevoerd. Deze werden verkocht aan de Engelse, Portugese en Spaanse kolonies waar grote aantallen arbeidskrachten nodig waren voor de enorme landbouwplantages. Rond 1660 was Curaçao uitgegroeid tot het centrum van de Caribische slavenhandel. Men denkt dat er in totaal ongeveer 100.000 slaven naar Curaçao verscheept zijn. Vanaf 1713 ging het bergafwaarts met de slavenhandel o.a. door de Engelse concurrentie. Op Curaçao waren in het algemeen steeds minder slaven nodig vanwege het ontbreken van grootschalige landbouw. In 1795 brak er onder leiding van de slaaf Tula een opstand onder de slaven uit. Aanleiding vormden de slechte leef- en werkomstandigheden op de plantages, maar al snel groeide het uit tot een opstand tegen de slavernij. Na twee weken werden de opstandelingen echter verslagen en Tula werd gedood.

Maar ook in het algemeen groeide het verzet tegen de mensenhandel en in 1818 sloot Holland een verdrag met Engeland om de slavenhandel tegen te gaan. Ondanks het feit dat de slavenhandel nog tot halverwege de negentiende eeuw doorging, werd al in 1821 de invoer van slaven op de koloniën verboden. In 1863 werd de slavernij in Holland afgeschaft maar de slaven bleven erg afhankelijk van hun vroegere meesters en de oude machtsverhoudingen bleven tot diep in de twintigste eeuw vrijwel ongewijzigd.

Hoe komt Curaçao aan de naam

Er bestaat een groot aantal theorieën waaronder de volgende:

- het eiland is vernoemd naar een vrucht die op het eiland voorkomt, de Corossol

- afgeleid van het woord Curacan dat voor langwerpig of machtig staat

- afgeleid van het woord Corauaçu, wat grote plantage of hoge berg betekent

- afgeleid van het Spaanse woord Corazón of het Portugese Coraçâo, dat hart betekent.

CURACAO LINKS

Advertenties
• Curacao Tui Reizen
• Vliegtickets Curacao VliegenNaar
• Hotels Trivago
• By June Kleinschalige vakantie Curacao
• Auto huren in Curacao

Nuttige links

Reisinformatie Curacao (N)

Bronnen

Bakker, J. / Nederlandse Antillen en Aruba

Koninklijk Instituut voor de Tropen

Encarta Encyclopedie

Erven Dorens, P. van / Curaçao

Bos & Co

Helm, R. van der / De Curaçao reisgids

Elmar

CIA - World Factbook

BBC - Country Profiles

laatst bijgewerkt juni 2025
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems