ARMENIE
 

Basisgegevens
Officiële   landstaal	Armeens
Hoofdstad	Jerevan
Oppervlakte	29.743 km²
Inwoners	2.936.256   (mei 2019)
Munteenheid	dram   (AMD)
Tijdsverschil	+3 (zomer +4)
Web	.am
Code.	ARM
Tel.	+374

To read about ARMENIA in English - click here

Steden ARMENIE

Jerevan

Geografie en Landschap

Geografie

Armenië ligt in het zuidwesten van Azië op de Kaukasus. Armenië grenst aan: Turkije in het westen, Georgië in het noorden, Azerbeidzjan in het oosten en Iran in het zuiden. De oppervlakte van Armenië is 29.800 vierkante kilometer. Armenië is daarmee ongeveer 0,72 keer zo groot als Nederland.

advertentie

Armenie Satellietfoto_{Photo: Publiek domein}

Landschap

advertentie

Armenie Landschap_{Photo: Publiek domein}

De Ararat-vallei ten zuiden van de hoofdstad Jerevan is een vruchtbare streek waar het gros van de landbouwproducten vandaan komt. Meer dan de helft van het land wordt hier geïrrigeerd. Een subtropische strook langs de grens met Iran is ook heel vruchtbaar - bekend zijn de enorme, soms wel een kilo wegende, perziken die hier geoogst worden. De overige delen bestaan uit heuvels en bergen en daar ligt het land zelden lager dan 1.000 meter, met de Aragats-stratovulkaan op 4095 meter als hoogste punt.

Er zijn in Armenië meer dan 200 rivieren, door hoogteverschillen en stroomversnellingen geen van alle bevaarbaar en zo’n 100 pittoreske meren.

Klimaat en Weer

advertentie

Armenie Winter in Jerevan_{Photo: Serouj Ourishian CC 3.0 Unported no changes made}

Armenië heeft een landklimaat met warme zomers en koude winters. In de Ararat-vallei vriest het ongeveer 100 dagen per jaar. In de bergen is het nog een stuk koeler en vochtiger. In de winter zijn temperaturen van min 30 graden Celsius normaal. Het uiterste zuiden van het land echter is subtropisch en heeft zelfs ‘s winters aangename temperaturen. De beste reistijd is in het voor- of najaar om de zomerhitte en de winterkou te vermijden.

Planten en Dieren

Planten

advertentie

Armenie Wilde Bloemen_{Photo: Valen1988 CC 3.0 Unported no changes made}

Er zijn in Armenië vijf vegetatietypen: toendra, alpine-weide, bos, steppe en halfwoestijn. In het subtropische zuidoosten en het noordoosten van het land liggen berken- en eikenbossen.

Dieren

advertentie

Lynx Armenie_{Photo: David Castor in het publieke domein}

In de halfwoestijn leven beren, wilde katten, jakhalzen, adders, schorpioenen en (zeldzame) luipaarden. In de bossen zijn de Syrische beer, lynx en diverse vogel- en eekhoornsoorten de bewoners. Op de Armeense alpine-weiden komen onder meer wilde geiten, moeflons en chamois (antilope-achtige geit) voor.

Geschiedenis

advertentie

Armenie Tatev Klooster 9e eeuw_{Photo: Vahag851 CC 4.0 International no changes made}

Een belangrijk aspect van de Armeense nationale identiteit vormt de zeer oude christelijke beschaving. De bevolking van Armenië bekeerde zich onder leiding van Grigor de Verlichter al in het jaar 301 tot het christendom.

Armeniërs bewoonden oorspronkelijk een veel groter gebied dan de huidige republiek. In de 17e eeuw werd hun leefgebied echter opgedeeld. In de 19e eeuw kwam een groot deel van Armenië binnen de Russische invloedssfeer. Veel Armenen streden dan ook in de Eerste Wereldoorlog mee met het Russische leger tegen de Ottomanen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werden talrijke etnische Armeniërs in het Ottomaanse Rijk gedwongen gedeporteerd, als gevolg waarvan tussen de zeshonderdduizend en anderhalf miljoen etnische Armeniërs om het leven kwamen.

Na de Eerste Wereldoorlog vormde Armenië korte tijd met Georgie en Azerbeidzjan de Kaukasische Federatie, om vervolgens van 1918 tot 1920 een onafhankelijke republiek te vormen. In 1920 werd het land ingelijfd bij de Sovietunie.

advertentie

Armenie Spitak Aardbeving 1988_{Photo:LoMit CC 4.0 no changes made}

In februari 1988 werd het noorden van Armenië getroffen door een zware aardbeving, waarbij circa 25.000 slachtoffers vielen. Nog altijd wonen veel mensen in Noord-Armenië in noodbehuizing. In datzelfde jaar ontstond een conflict met buurland Azerbeidzjan over het door Armeniërs bewoonde gebied Nagorny-Karabach, gelegen in Azerbeidzjan.

advertentie

Armenie Serge Sarkisian_{Photo: Robert D. Ward in het publieke domein}

In augustus 1990 verklaarde Armenië zich onafhankelijk van de Sovjetunie. Door de oorlog en de verslechterende economische omstandigheden, die mede het gevolg waren van een economische blokkade ingesteld door Azerbeidzjan en Turkije, kwam de regering van de eerste president van Armenië Levon Ter-Petrossian al snel in grote moeilijkheden. Uiteindelijk trad hij in 1998 af. In oktober 1999 kwamen premier Sarkissian en voorzitter van het parlement Demirchian om het leven door een aanslag. De motieven zijn tot op heden niet geheel duidelijk. Bij de presidentsverkiezingen van 1998 werd de voormalige de facto leider van Nagorny-Karabach, Robert Kocharian, gekozen en in 2003 herkozen. In maart 2007 overlijdt premier Makarian plotseling door een hartaanval en wordt opgevolgd door Serge Sarkisian. In februari 2008 wordt Sarkisian tot president gekozen. In september 2008 bezoekt de Turkse president Armenië. In oktober 2009 besluiten de regeringen van Armenië en Turkije de betrekkingen te normaliseren. In april 2010 besluit het parlement van Armenië de ratificatie van het besluit om de betrekkingen te normaliseren op te schorten vanwege aanvullende voorwaarden van Turkije. In mei 2012 wint de republikeinse partij de verkiezingen en in februari 2013 wordt Serge Sarkisian opnieuw tot president gekozen. Armenië sluit zich in 2015 officieel aan bij de door de Russen geleide Euraziatische douane-unie en kiest niet voor de ondertekening van een associatieovereenkomst met de EU. In april 2017 wint Sarkasian de parlementsverkiezingen. In december 2018 roept Nikol Pashinyan verkiezingen uit om de meerderheid van de Republikeinse Partij in het parlement te bestrijden en zijn My Step Alliance wint met een overweldigende meerderheid. Eind 2020 wint Azerbeidzjai grondgebied in een offensief tegen Nagorno-Karabach. Dit leidde tot protesten tegen Pashinyan omdat hij instemde met een door Rusland bemiddeld staakt-het-vuren.

Bevolking

Armenie Bevolking bij een kerkdienst_{Photo: Shaun Dunphy CC 2.0 Generic no changes made}

In Armenië wonen iets meer dan 3 miljoen mensen (2017). De bevolkingsdichtheid is 106 inwoners per vierkante kilometer.

• De natuurlijke bevolkingsgroei bedraagt -0.21%.(2017)
• Geboortecijfer per 1000 inwoners is 12.9 (2017)
• Sterftecijfer per 1000 inwoners is 9.4 (2017)
• De levensverwachting is 74,9 jaar. (mannen 71,6 en vrouwen 78,5 jaar (2017)

Bevolkingssamenstelling:

De bevolking bestaat voor 98 % uit etnische Armeniërs. Verder zijn er kleine groepen Koerden (Jezidi), Russen, Joden, Grieken en Bahahai (zigeuners).

Taal

Armeens Alfabet_{Photo: Alexander-Michael Hadjilyra CC3.0 Unported no changes made}

De officiële taal is het Armeens. Het Armeens is een zelfstandige loot aan de Indo-Europese taalfamilie en het is de enige nog levende taal van drie verwante talen uit de oudheid. De andere twee, het Thracisch en het Frygisch, zijn verdwenen omdat het Grieks en het Latijn de overhand kreeg. Het Armeens heeft een eigen alfabet, dat in 450 ontworpen is door Mesrop Masjtots, een monnik. Het alfabet heeft meer letters dan het Latijnse alfabet Behalve de letters verschillen ook de leestekens en getallen in het Armeens. Buiten het Armeens wordt er Russisch gesproken en soms wat Frans of Engels.

Godsdienst

Armenie Kerk_{Photo: Serouj CC 3.0 Unported ni changes made}

De bevolking van Armenië is over het algemeen Armeens-orthodox (90%), die ook wel de Gregoriaanse Kerk genoemd wordt. Hiermee is deze kerkgemeenschap de grootste religie van het land. 4% van de bevolking hangt een andere vorm van het christendom aan, zoals de evangelische kerk of de katholieke kerk. De Jezidi's (of Yezidis) in Armenië hebben een geheel eigen religie. De wereld is in hun beleving geschapen door Jezdan en wordt door zeven aartsengelen bestuurd. Ze geloven dat je uitsluitend als Jezidi geboren kan worden en je er niet toe bekeerd kunt worden. Ondanks dat de Jezidi's een Koerdische gemeenschap zijn, beschouwen zij zich niet als onderdeel van de islam.

Samenleving

Staatsinrichting

Armenie Parlementsgebouw_{Photo: Serouj Ourishian CC 3.0 Unported no changes made}

In een nationaal referendum in 1995 werd een nieuwe Grondwet goedgekeurd ter vervanging van de Grondwet van 1978 die nog uit het sovjettijdperk stamde. In 2003 werd een referendum gehouden over verschillende grondwetswijzigingen om de macht van de president terug te dringen. Dit referendum werd echter ongeldig door een te lage opkomst. Er zijn nu nieuwe voorstellen om de scheiding van machten te verbeteren.

De president neemt in het Armeense staatsbestel een centrale positie in. Hij wordt rechtstreeks gekozen voor een periode van vijf jaar. De uitvoerende macht ligt bij de regering van de republiek; deze is samengesteld uit de minister-president en overige ministers. De minister-president wordt benoemd door de president. Op advies van de minister-president benoemt de president vervolgens de overige ministers. Daarnaast benoemt de president de regionale gouverneurs. Als gevolg hiervan is het systeem nog altijd sterk gecentraliseerd.

De wetgevende macht ligt bij het parlement. Deze bestaat uit volgens de grondwet uit 131 gedeputeerden, gekozen voor 4 jaar. De pro-presidentiële Republikeinse Partij is de grootste partij en vormt samen met de Armeense Revolutionaire Federatie (ARF) en Land van Recht een coalitie.

De president staat aan het hoofd van de Hoge Raad. De minister van Justitie en de procureur-generaal zijn plaatsvervangend hoofd van deze raad. Voor militairen bestaat er een separaat gerechtshof.

Formeel is in Armenië de scheiding der machten doorgevoerd, in de praktijk baart de uitvoering van deze scheiding zorgen. Vooral de rechterlijke macht staat onder druk van de uitvoerende en de wetgevende macht.

Politiek

Robert Kocharyan Armenie_{Photo: Publiek domein}

In 1998 werd Kocharian tot president van Armenië gekozen. Het verkiezingsresultaat was omstreden. Internationale waarnemers constateerden verkiezingsfraude. Zowel de parlements- als de presidentsverkiezingen van 2003 waren controversieel. Na afloop hiervan en van het referendum van 2003 begon de oppositie met een maandenlange boycot van het parlement, die tot op heden wordt gehandhaafd.

In april 2004 vonden er grote demonstraties van de oppositie plaats. De oppositie blijft echter zwak en verdeeld. Wel is door de demonstraties de positie van de president verzwakt. Er lopen daarnaast nu nieuwe voorstellen voor grondwetswijzigingen, waardoor de spanning tussen president en oppositie kan worden verminderd.

Belangrijkste onderdeel van de binnenlandse politiek is de situatie rondom Nagorny-Karabach. Ondanks verschillende vredesonderhandelingen lijkt een definitieve oplossing voorlopig nog niet in zicht. Andere prioriteiten zijn de bestrijding van corruptie en de informele economie en verbetering van zowel de politieke als de economische stabiliteit.

Er valt weinig lijn te ontdekken in de binnenlandse politieke ontwikkelingen in Armenië. De politieke arena in het land wordt nog vaak beheerst door deelbelangen en minder door inhoud van beleid en democratische controle.

Voor de actuele politieke situatie zie hoofdstuk geschiedenis.

Economie

Export Armenie_{Photo: R Haussmann, Cesar Hidalgo, et. al. CC 3.0 Unported no changes made}

Het uiteenvallen van de Sovietunie, het conflict in Nagorny-Karabach en de gevolgen van de aardbeving van 1988 hebben het land in een algehele economische malaise gebracht, waar het moeilijk uit kon komen.

De laatste jaren maakt de economie echter een snelle groei door. Door hogere lonen is de binnenlandse vraag gegroeid, wat één van de oorzaken is van de groei van het BBP. Dankzij een strikt monetair beleid is de inflatie laag. Wel is er een continue appreciatie van de dram, waardoor Armeense exporten duurder worden. De bevolking heeft weinig vertrouwen in de munteenheid, getuige het feit dat vele bankrekeningen in dollars aangehouden worden.

Hoewel de belastinginning in de afgelopen jaren sterk verbeterd is, blijft dit een vrij laag percentage van het BNP. Er is sprake van een constant begrotingstekort. Dit wordt vooral veroorzaakt door sociale uitgaven in het kader van de armoedeverminderingsstrategie.

Verder is er een voortdurend tekort op de lopende rekening. Dit wordt gefinancierd door leningen en buitenlandse directe investeringen (BDI). De BDI zijn de afgelopen jaren sterk gestegen. Vermeldenswaardig is het snelle dalen van de ratio schulden/BBP.

Een groot deel van de bedrijven is geprivatiseerd. Voor de overige bedrijven verloopt het proces moeizamer. Investeerders worden vaak afgeschrikt door het Karabach-conflict. Vanwege de economische blokkade van Turkije en Azerbeidzjan is exporteren moeilijk, maar Armenië heeft nieuwe exportroutes ontwikkeld via Georgië en Iran. Volgens het IMF liggen de kansen voor Armenië thans op economische ontwikkeling in activiteiten waarin het relatief grote ‘human capital’ van het land benut zou kunnen worden.

De Armeense diaspora vormt een belangrijke bron van inkomsten. Door de diaspora valt het vele Armeniërs niet moeilijk hun weg te vinden naar het buitenland. Zo zijn er circa 2 miljoen Armeniërs in de Russische Federatie, 1 miljoen in de Verenigde Statenen een half miljoen in Frankrijk. Er is sprake van een grote “braindrain”.

Vakantie en Bezienswaardigheden

Dilijan National Park Armenie_{Photo: H-dayan CC 3.0 Unported no changes made}

Het bergachtige Armenië, nog geen 10% van Armenië ligt lager dan 1000 meter met toppen van meer dan 4000 meter hoog, is voor de meeste Europeanen nog geen populaire vakantiebestemming. Armenië trekt ongeveer 500.000 toeristen per jaar, voor het grootste gedeelte Armeniërs die in het buitenland leven en Iraniërs uit het buurland.

De populairste bestemming is het noorden van Armenië, een groen en bergachtig gebied dat tot nationaal park is uitgeroepen.

Khor Virab Klooster Armenie_{Photo: MrAndrew47 CC 3.0 Unported no changes made}

De vroegere Sovjet-resorts worden zoveel mogelijk omgebouwd tot kleine hotels, kloosters (o.a. Khor Virab, Haghpat, Sanahin en Geghard, waarvan de laatste drie op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO staan) en kerken worden gerestaureerd. Het beleid van de Armeense regering is er op gericht om meer toeristen uit Europa aan te trekken, die dan zeker gebruik willen maken van de langste kabelbaan ter wereld (5,7 km) en een van de hoogstgelegen (1924 meter) zoetwatermeren ter wereld willen bezoeken.

Carahunge Armenie_{Photo: Rita Willaert CC 2.0 Generic no changes made}

Armenië kent ook zijn eigen 'Stonehenge', Carahenge is een verzameling van 204 rechtopstaande stenen, minstens 500 jaar oud en deed waarschijnlijk dienst als astronomisch observatorium en/of religieus centrum. Zeer bijzonder is ook de grottenstad Khndzoresk, de huizen zijn in de uit tufsteen bestaande heuvels uitgehakt.

Moeder Armenië Jerevan_{Photo: Mosinyan CC 3.0 Unported no changes made}

De hoofdstad Jerevan telt veel historische bezienswaardigheden, monumenten, musea en orthodoxe kerken. In Jerevan is het standbeeld Moeder Armenië te vinden. De vrouwfiguur, met een hoogte van 23 meter, kijkt uit over de stad en zit vol met symboliek. Ze kijkt richting de Turkse grens en houdt defensief een zwaard voor zich vast. Het beeld staat op een Sovjetplein aan het eind van het Haghtanak (overwinning) park. Vanaf het standbeeld is het uitzicht over de stad fenomenaal. De National Art Gallery in Jerevan is absoluut de moeite waard als je ook maar een klein beetje geïnteresseerd bent in kunst. De grootste Europese meesters van de voormalige Sovjet-Unie zijn er vertegenwoordigd. Grote namen die je er kunt tegenkomen? Rodin, Rubens, Van Dijck, maar ook Armeniërs als Yervand Kochar en Martiros Sarian. Net buiten Jerevan in de stad Garni staat een indrukwekkende hellenistische zonnetempel.

De berg Ararat, historisch gezien een onderdeel van Armenië, is de hoogste berg in deze regio. De berg ligt nu officieel in Turkije, maar wordt door de Armeniërs nog steeds een nationaal symbool beschouwd en is zelfs te zien op het nationale embleem van Armenië.

Klik op de menuknop bovenaan het scherm voor meer informatie

ARMENIE LINKS

Advertenties
• Djoser Armenie Rondreis
• Armenie Vliegtickets.nl
• Armenie Tui Reizen
• Hotels Armenie
• Jerevan Vliegtickets Tix.nl
• Rondreis Armenie
• Autoverhuur Sunny Cars Armenië
• Transport Armenië - TTS Quality Logistics B.V

Nuttige links

Armemië Startkabel (N)
Armenie Startnederland (N+E)
Reisinformatie Armenië (N)
Reizendoejezo – Armenië (N)
Startpagina Armenië (N)
Stichting Menua: Help kansarme kinderen en bejaarden in Armenië
Willgoto Armenië (N)

Bronnen

Elmar Landeninformatie

CIA - World Factbook

BBC - Country Profiles

laatst bijgewerkt augustus 2021
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems