ANGOLA Geografie en Landschap

Geografie

Algemeen

Angola ligt in het zuidwesten van Afrika, ten zuiden van de evenaar, en grenst in het noorden aan de Democratische Republiek Congo (Congo-Kinshasa, 2421 km, exclusief Cabinda) en de Republiek Congo (Congo-Brazzaville, 231 km), in het zuiden aan Namibië (1427 km) en in het zuidoosten aan Zambia (1065 km). In het westen grenst Angola aan de Atlantische Oceaan met een kustlijn van ca. 1650 km. Het enorme land strekt zich ongeveer 960 kilometer landinwaarts uit.
De exclave Cabinda, grenzend aan de Atlantische Oceaan, is een Angolese provincie die ingeklemd ligt tussen de Democratische Republiek Congo in het zuiden en oosten en de Republiek Congo in het noorden. Het voormalige Portugese protectoraat (Portugees-Congo) heeft een oppervlakte van 7270 km².
De oppervlakte van Angola bedraagt 1.246.700 km² en het land is daarmee ongeveer 37 keer zo groot dan Nederland. Wereldwijd zijn 23 landen groter dan Angola, in Afrika zijn maar zes landen, Algerije (2.381.741 km²), Democratische Republiek Congo (2.344.858 km²), Sudan (1.886.068 km²), Libië (1.759.540 km²), Tsjaad (1.284.000 km²) en Niger (1.267.000 km²), groter dan Angola.

Landschap

Het landschap van Angola wordt vooral gekenmerkt door drie grote landschapstypes: de laaggelegen kuststrook, de heuvels en bergen en een uitgestrekt plateau. De kuststrook in het westen van Angola varieert in breedte van slechts 25 kilometer in de regio Benguela tot 150 kilometer in de regio Luanda in de vallei van de Cuanza-rivier.
Ten oosten van de kuststrook begint een strook van heuvels en bergen, in het noorden ongeveer 135 kilometer breed en in Centraal-Angola en naar het zuiden toe slechts 30 kilometer breed. Ten noorden van de Cuanza-rivier verandert het laagland geleidelijk in een heuvelachtig landschap met een hoogte van ca. 500 meter. Ten zuiden van de Cuanza-rivier stijgt het landschap spectaculair snel naar een hoogte van maximaal 2400 meter in de Serra da Chela bergketen in de provincie Huíla.
De rest van Angola, ca. 2/3 van het land, wordt ingenomen door het hooggelegen Bié-plateau, een onderdeel van het Centraal Afikaanse Plateau, dat zich uitstrekt van het zuiden van de Democratische Republiek Congo tot in Namibië. De gemiddelde hoogte van het plateau bedraagt 1828 meter; de hoger gelegen delen hebben een gemiddelde hoogte van 2500 meter. De hoogste berg van Angola is de Morro de Moco, gelegen in de provincie Huambo, met een hoogte van 2619 meter. Andere hoge bergen in Angola zijn de Lupangue (2554 m), de Ungungi (2511 m), de Senha (2494 m), Mbuindo (2480 m), Vavele (2479 m), Chalima (2478 m), Catchimanha (2451 m), Tchila (2442 m) en Sacotiquite (2438 m).
In het zuidwesten van Angola ligt nog een uitloper van de Namibwoestijn of Namib, die doorloopt tot de Angolese stad Namibe. Het noordelijke deel van deze woestijn wordt ook wel Kaokoveldwoestijn genoemd en bestaat uit grindvlaktes, heuvels, valleien, zandduinen en zandvlaktes.


foto: Erik Cleves Kristensen, Creative Commons Attribution 2.0 Generic no changes made

foto: jlrsousa, Creative Commons Attribution-Share Alike 2.0 Generic no changes made

Angola heeft een netwerk van rivieren, waarvan de meeste ontspringen in de bergregio. De belangrijkste rivieren van het land zijn de Cuanza (Kwanza) en de Kunene (Cunene). De Cuanza stroomt richting het noorden, de Kunene naar het zuiden, maar beiden stromen uiteindenlijk in de Atlantische Oceaan. De Cuanza is de langste (950 km) rivier die in zijn geheel in Angola ligt. De Kunene (1050 km) vormt in het zuiden van Angola de grens met Namibië en valt in zomers met een normale regenval nooit droog, in tegenstelling tot de meeste andere rivieren van Angola.
De Cuanza is vanaf de kust iets meer dan 200 kilometer bevaarbaar voor transportdoeleinden, de andere rivieren van Angola zijn nauwelijks bruikbaar voor dat doel, maar worden wel gebruikt voor onder andere irrigatie en hydro-elektriciteit. Andere belangrijke rivieren van Angola zijn de Cubango, Cuando, Cassai, Cuito en Chicapa. De grens met de Democratische Republiek Congo wordt gevormd door de machtige Zaïre (ook wel Congo).

Klimaat

afbeelding: Hedwig in Washington, Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported

Het klimaat van Angola varieert door de hoogteverschillen en is afhankelijk van de breedtegraad, maar wordt het meest beïnvloed door de relatief koele Benguela Golfstroom, die met name de temperatuur aan de kuststrook draaglijk houdt en de regenval beperkt. In brede zin kan Angola verdeeld worden in vier klimatologische zones: het noorden, met zware regenval en hoge temperaturen; het centraal plateau, vrij droog met gemiddelde temperaturen rond 19ºC en koude nachten; de koele en relatief droge kustvlakte; en tenslotte een uitloper van de Namibwoestijn in het zuiden van Angola met droogte en zeer hoge temperaturen.
Angola kent twee seizoenen: het regenachtige zomerseizoen start officieel op 15 september. De warmste maanden zijn september en oktober, het regenen begint ernstige vormen aan te nemen vanaf november tot in mei. Het droge en koelere seizoen wordt ook wel 'cacimbo' genoemd en duurt van mei tot en met september. Deze periode wordt wel gekenmerkt door loodgrijze luchten en zware ochtendmist, die vaak pas rond het middaguur oplost. In de hoofdstad Luanda valt in deze periode geen druppel regen. Juli en augustus zijn de koelste maanden. De provincies waar de meeste regen valt zijn Cabinda, Malanje, Uíge, Lunda Norte, Lunda Sul, Moxico, Cuando Cubango en Cunene.



In het noorden van Angola, waar het hoogland niet meer boven de 1000 meter komt, en in de exclave Cabinda, heerst een tropisch klimaat met een regenseizoen dat duurt van half oktober tot half mei in het westen en van half september tot april in het oosten. Jaarlijks valt er in dit deel van Angola meer dan 1000 mm neerslag. In het westen schijnt de zon relatief weinig, van februari tot en met juni maar zes uur per dag, van juli tot en met januari maar vier of vijf uur per dag. Dit komt door de zware bewolking die boven het gebied hangt, zelfs in het droge seizoen. In het het oosten schijnt de zon gemiddeld veel langer, zeker in het droge seizoen.

Planten

Angola is de thuisbasis van minstens 8000 plantensoorten, waarvan er 1260 endemisch zijn, en daarmee komt Angola op de tweede plaats van landen in Afrika met endemische plantensoorten. Ongeveer de helft van het land, inclusief de binnenlandse hoogvlaktes in de provincies Moxico, Bié, Malanje en Lunda Norte, is bedekt met open tropisch bos of 'miombo'. 30% van Angola is bedekt met savannen of droog tropisch bos; 5% van het binnenlands plateau en de provincies Huambo, Bié, Kwanza Sul en Huíla zijn bedekt met grasland en weides; 2% van het land is bedekt met tropisch regenwoud of 'maiombe'. Dit regenwoud huist bijzondere boomsoorten, onder andere de duurste en op één na duurste houtsoort ter wereld, repectievelijk van de m'pingo of (Afrikaanse) grenadille en de Afrikaanse sandelhoutboom Osyris lanceolata, en verder de ebbenhoutboom.

foto: Abu Shawka, Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 International no changes made.

Tropisch regenwoud is nog te vinden in de provincies Uíge en Lunda Norte, maar wordt sterk bedreigd door landbouwactiviteiten en houtkap. Andere types vegetatie zijn het Afrikaanse bergbos boven een hoogte van 2000 meter en de dichte boomsavannes met voornamelijk de mopane-boom, een onderfamilie van de vlinderbloemenfamilie. Dit landschap, in het zuiden van Angola in droge, warme gebieden tussen de 200 en 1150 meter hoog, komt voornamelijk voorin Cuando Cubango en de Cunene-provincies. De mopane kan groeien als struik en als boom, kan tot 18 meter hoog worden en is een belangrijke voedselbron voor verschillende dieren, waaronder olifanten en de rups van de nachtpauwoog.

foto: Van Staden Joggie, Creative Commons-licentie Naamsvermelding-Gelijk delen 3.0 Unported no changes made.

In de Namib-woestijn, 0,5% van de oppervlakte van Angola en gelegen in het zuidwesten van het Angola, groeit een unieke plant, de tumboa (Weltwitschia mirabilis). Deze plant heeft brede bladeren van enkele meters lengte die op de woestijngrond liggen.

Ook de Afrikaanse baobab of apenbroodboom komt op vrij grote schaal voor in het droge semi-aride klimaat ten noorden, oosten en met name ten zuiden van de hoofdstad Luanda.
In Angola staat de boom, met een stamomtrek van wel zeven meter en een hoogte tot 25 meter, bekend onder de Kimbundu-naam 'imbondeiro'. De stam herbergt in het regenzeizoen duizenden liters water en ook van het zaad en het fruit wordt door de plaatselijke bevolking gretig gebruik gemaakt.


foto: Alfred Weidinger, Creative Commons Attribution 2.0 Generic no changes made

Dieren

Zoölogen schatten in dat Angola de thuisbasis is van 275 zoogdiersoorten, 78 amfibiesoorten, 227 reptielsoorten (waarvan 19 endemisch), 915 vogelsoorten en 300 insectensoorten. De beste plaats om deze dieren in hun natuurlijke omgeving te zien, zijn de zes nationale parken, die echter niet allemaal in een al te beste staat verkeren.

De nationale parken Mupa, Cameia en Bicuar zijn eigenlijk alleen op papier als nationale parken te beschouwen; middelen, infrastructuur, behoud en informatie zijn zwaar onder de maat, stroperij en aantasting van het milieu door menselijk toedoen zijn aan de orde van de dag. Met het Iona National Park, Cangandala National Park en het Kissama National Park gaat het wat beter, alleen in het laatste park mogen toeristen komen en zijn faciliteiten voorhanden.

Het nationale dier van Angola is de bedreigde reuzensabelantilope, met hoorns tot 1,5 meter lang en voorkomend in een klein gebied tussen de stad Cuango en de rivier Luando.

foto: Paulmaz, A utilização deste ficheiro é regulada nos termos da licença Creative Commons - Atribuição-CompartilhaIgual 3.0 Não Adaptada

Van een aantal dieren hieronder is alleen de Engelse naam bekend

foto: Ryan E. Poplin, Creative Commons Attribution-Share Alike 2.0 Generic
no changes made.

foto: Vernon Swanepoel, Creative Commons-licentie Naamsvermelding 2.0 Unported no changes made.

foto: Fritz Geller-Grimm, Creative Commons Attribution-Share Alike 2.5 Generic no changes made.

foto: Derek Keats (Johannesburg, South-Africa), Creative Commons Attribution 2.0 Generic

foto: Charles James Sharpe, Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 International no changes made.

De nationale vogel van Angola is de roodkuiftoerako.

foto: William Warby, Creative Commons Attribution 2.0 Generic no changes made

foto: Bernard DUPONT, Creative Commons Attribution-Share Alike 2.0 Generic

foto: Francesco Veronesi: Creative Commons Attribution-Share Alike 2.0 Generic

foto: Derek Keats, Creative Commons Attribution 2.0 Generic no changes made

foto: Bildflut, Creative Commons CC0 1.0 Universal Public Domain Dedication

foto: Tony Hisgett, Creative Commons-licentie Naamsvermelding 2.0 Unported no changes made

foto: Derek Keats, Creative Commons Attribution 2.0 Generic no changes made

foto: Derek Keats, Creative Commons Attribution 2.0 Generic no changes made

foto: Charles J Sharpe, Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 International no changes made

foto: Hans Hillewaert, Creative Commons-licentie Naamsvermelding-Gelijk delen 3.0 Unported no changes made.

foto: Bernard DUPONT, Creative Commons Attribution-Share Alike 2.0 Generic no changes made

ANGOLA LINKS

Advertenties
• Angola Vliegtickets.nl
• Hotels Luanda
• Luanda Vliegtickets WTC
• Luanda Vliegtickets Tix.nl

Nuttige links

Bronnen