UMBRIE
Geografie en Landschap
Geografie en Landschap
To read about UMBRIA in English - click here
| Hotels Trivago |
Populaire bestemmingen ITALIE
| Campanie | Lombardije | Sardinie |
| Sicilie | Toscane | Umbrie |
| Veneto |
Geografie en Landschap
Geografie
Umbrië (Italiaans: Umbria), ook wel het groene hart van Italië genoemd, is een Midden-Italiaanse regio die uit de provincies Perugia (driekwart van de oppervlakte van Umbrië) en Terni (een kwart van de oppervlakte van Umbrië) bestaat met als hoofdstad Perugia.
Umbrië, met een oppervlakte van 8.456 km2 (ongeveer net zo groot als de provincies Zeeland, Noord- en Zuid-Holland samen), is de op vier na kleinste van de 20 Italiaanse regio's en grenst in het westen aan Toscane, in het noorden aan Emilia-Romagna, in het oosten aan Marche en in het zuiden aan de regio Lazio. Umbrië wordt aan alle kanten omsloten door land en daarmee de enige regio op het Apennijns Schiereiland die nergens aan de zee grenst.
| advertentie |
|
|
Ligging UmbriëPhoto: Publiek Domein
Landschap
Umbrië heeft een wat ruiger landschap dan het aangrenzende Toscane en heeft een zeer geaccidenteerd terrein. Iets meer dan helft van het grondgebied bestaat uit bergen en nog eens 41% van het landschap bestaat uit heuvels. Slechts 10% van de oppervlakte van Umbrië bestaat uit vlakten. Onder Umbrië loopt de breuklijn tussen de Noord-Afrikaans en de Euraziatische plaat, en dat zorgt regelmatig voor aardbevingen in het uiterste zuidoosten van Umbrië, recent nog in 1997 met elf doden (6.0 op de Schaal van Richter en het epicentrum in Annifo), in augustus 2016 op de grens van Umbrië en de regio Lazio en in oktober 2016 werd het dorpje Norcia zwaar getroffen (6.6 op de Schaal van Richter).
Van noord naar zuid wordt Umbrië als het ware doorsneden door de grootste rivier van Umbrië, de Tiber (Italiaans: Tevere). De belangrijkste zijrivieren zijn de Chiascio (82 km), de Nera (116 km) en de Topino (77 km). De 404 km lange Tiber, die ontspringt op de berg Fumaiolo van Emilio-Romagna en Toscane, stroomt naast Umbrië ook nog door de regio's Toscane, Lazio en Rome en mondt uit in de Tyrreense zee.
Het grootste meer van Umbrië (129 km² en 54 km omtrek) is het ondiepe Meer van Trasimeno of Trasimeense Meer (Italiaans: Lago Trasimeno), met een maximale diepte van zeven meter. In het meer liggen drie eilandjes, het Isola Minore, het Isola Maggiore en het Isola Polvese, met een oppervlakte van 5,4 km² het grootste eiland van het Meer van Trasimeno. Na het Gardameer, het Lago Maggiore en het Comomeer is het Meer van Trasimeno het grootste meer van Italië. Andere meren in Umbrië zijn het Lago di Piediluco (1,58 km²), het hooggelegen gletsjermeer Lago di Pilato in het Parco Nazionale dei Monti Sibillini en de kleine stuwmeren Lago di Alviano (9 km²) en het Lago di Corbara (10,5 km²).
De hoogste bergen van Umbrië liggen in de bergketen Monti Sibillini: de Cima del Redentore (2448 m) en de Scoglio del Lago (2448 m). Op de grens met Marche ligt de 2476 meter hoge Monte Vettore. Het laagste punt van Umbrië is Attigliano (96 m), in het uiterste zuidwesten van de regio.
| advertentie |
|
|
Cima del Redentore, hoogste berg van UmbriëPhoto: Nicola_ds in het publeeke domein
Umbrië kent vele uitgestrekte wouden, de regio wordt nog steeds de 'groene long' van Italië genoemd, maar is landschappelijk gezien toch vooral een landbouwgebied met veel wijn- en olijfgaarden. In de vruchtbare valleien en vlakten staan, net als in de buurregio Toscane, rijen cipressen en populieren. In het noorden van Umbrië ligt onder andere het Parco del Monte Cucco, dat vooral bekend staat om de honderden rotsformaties en grotten. Met een lengte van ca. 30 km en en een maximale diepte van 923 meter behoort de Grotta di Monte Cucco, met als hoogtepunt de schitterende Grotta Margherita, tot een de grootste grottenstelsels van Europa. Onder de stad Orvieto ligt een onderaards labyrint van meer dan 1200 in het poreuse vulkanische tufsteen uitgehakte grotten. De Etrusken waren 2500 jaar geleden de eersten die met het graven van de gangen, kelders, putten en doorgangen zijn begonnen. Een van de grootste uitgegraven putten is de Pozzo di San Patrizio met een breedte van 13 meter en een diepte van 53 meter.
In het oosten van Umbrië vormen de bergtoppen van de Apennijnen een natuurlijke grens met de regio's Lazio en Marche. Gedeeltelijk in de Marche en in Umbrië ligt het kalkmassief van het Parco Nazionale dei Monti Sibillini. De vlakte van Castelluccio staat in de lentemaanden mei en juni in volle bloei.
De hoogste waterval (165 m) van Italië en zelfs van Europa, is in Umbrië te vinden, de Cascata delle Marmore bij Terni. Deze waterval, in feite door de Romeinen geconstrueerd in de 3e eeuw v.Chr., is opgeknipt in drie etages, waarvan de hoogste en bovenste etage 83 meter telt. De waterval wordt enkele keren per dag 'opengedraaid', waarna enorme watermassa's over de steile marmerwanden naar beneden storten.
| advertentie |
|
|
Cascata delle Marmori, UmbriëPhoto: Publiek domein
Klimaat en Weer
Umbrië heeft een voor Italië typisch mediterraan klimaat, met droge, warme zomers en milde winters. Toch kan het in de lentemaanden nog koud en winterig kan zijn, met af en toe zelfs stormachtig weer. In bergachtige gebieden valt 's winters sneeuw die nog wel tot maart of april kan blijven liggen. Over het algemeen komen in de wintermaanden temperaturen onder 0°C in de lager gelegen delen van Umbrië echter niet voor. De zon schijnt jaarlijks ongeveer 2200 uur, gemiddeld ca. 6 uur per dag.
In de zomermaanden juli en augustus kan het heet en vochtig worden, want ook dan komen er dagen voor waar het regent. Gemiddeld liggen de temperaturen dan overdag boven de 30°C, met pieken van meer dan 35°C. Vooral in september, maar ook in oktober kan het nog behoorlijk warm worden in Umbrië. Aan het einde van de herfst, maar vooral in november valt de meeste regen, vaak in de vorm van korte, hevige buien. In bergachtige gebieden komen in de winter zware sneeuwbuien voor.
| advertentie |
|
|
Besneeuwde bergtoppen UmbriëPhoto: Trolvag CC 3.0 Unported no changes made
Plaatselijk kan het klimaat nogal verschillen, de klimaatclassificaties van Köppen-Geiger laten dat zien:
-vochtig subtropisch klimaat in onder andere Perugia, Foligno, Città di Castello, Spoleto, Assisi
-Zeeklimaat in onder andere Gubbio, San Giustino, Norcia, Cascia, Citerna
-Heet zomers mediterraan klimaat in onder andere Terni, Orvieto, Narni, Amelia, Narni Scalo
-warm vochtig continentaal klimaat in onder andere Castelluccio
klimaattabel Perugia
| maand | maximum temp. | minimum temp. | uren zon p/d | dagen regen p/m |
| januari | 8°C | 0°C | 3 | 13 |
| februari | 10°C | 2°C | 4 | 12 |
| maart | 13°C | 3°C | 5 | 13 |
| april | 17°C | 6°C | 6 | 14 |
| mei | 22°C | 10°C | 8 | 13 |
| juni | 26°C | 13°C | 9 | 12 |
| juli | 29°C | 15°c | 10 | 8 |
| augustus | 29°C | 16°C | 9 | 9 |
| september | 26°C | 13°C | 7 | 10 |
| oktober | 19°C | 9°C | 5 | 12 |
| november | 13°C | 5°C | 3 | 14 |
| december | 9°C | 2°C | 3 | 13 |
Planten en Dieren
Planten
De natuurlijke begroeiing bestaat in de bergen voornamelijk uit kastanjebomen en eiken en in gedeelten boven de 1300 meter uit dennen. Lager gelegen is er de macchia, een formatie van altijdgroene dichte en doornige heesters en dwergstruiken, waaronder wilde olijven, oleanders, laurier, myrte, steeneiken, gaspeldoorns en kurkeiken. Ook groeit hier brem, jeneverbes, pijnbomen en cipressen.
Bij Bovara staat de oudste olijfboom van Umbrië, de 'Olivo di Sant'Emiliano', naar verluidt meer dan 2000 jaar oud en een omtrek van meer dan negen meter.
Vrij zeldzaam is tegenwoordig de vroeger veel voorkomende bolderik, een lid van de anjerfamilie. Alle onderdelen van deze plant zijn giftig, maar vooral de donkerkleurige zaden.
| advertentie |
|
|
Bolderik, zeldzaam in UmbriëPhoto: Patrick Ch. Apfeld CC 3.0 Unported no changes made
Dieren
Het meest voorkomende wilde dier in Umbrië is het wilde zwijn. Verder komt er in het grensgebied tussen Toscane en Umbrië de ooit met uitsterven bedreigde Italiaanse of Apennijnse wolf voor, een ondersoort van de grijze wolf. In de jaren '70 van de vorige eeuw leefden er nog maar 700-100 individuen in de Apennijnen, een in 2016 gepubliceerd onderzoek wees uit dat er in de periode 2009-2013 tussen de 1269 en 1800 wolven, die leven roedels van twee tot zeven exemplaren, geteld waren. Ook was het leefgebied uitgebreid naar Zuidwest-Frankrijk en Zwitserland.
Andere voorkomende zoogdieren zijn (dam)herten, reeën, everzwijnen, vossen, wezels, egels en marters.
In Umbrië werden in 2018 323 vogelsoorten geteld, waarvan 14 met uitsterven bedreigd worden en 3 soorten geïntroduceerd werden door de mens.
| stormvogels en pijlstormvogels | ||
| Yelkouanpijlstormvogel (foto) | ||
| duikers | ||
| roodkeelduiker | parelduiker | ijsduiker |
| futen | ||
| dodaars | geoorde fuut | kuifduiker |
| fuut | roodhalsfuut | |
| aalscholvers | ||
| grote aalscholver | kuifaalscholver | dwergaalscholver |
| pelikanen | ||
| roze pelikaan | kleine pelikaan | |
| reigers | ||
| roerdomp | woudaap | kwak |
| ralreiger | koereiger | kleine zilverreiger |
| grote zilverreiger | purperreiger | blauwe reiger |
| ooievaars | ||
| ooievaar | zwarte ooievaar | |
| flamingo's | ||
| flamingo | ||
| ibissen en lepelaars | ||
| zwarte ibis | heilige ibis | lepelaar |
| advertentie |
|
|
Yelkouanpijlstormvogel UmbriePhoto: Emõke Dénes CC 4.0 International no changes made.
| eendachtigen | ||
| knobbelzwaan | wilde zwaan | kleine zwaan |
| rietgans | kolgans | grauwe gans |
| grote Canadese gans | brandgans | Nijlgans |
| casarca | bergeend | mandarijneend |
| smient | krakeend | wintertaling |
| wilde eend | pijlstaart | zomertaling |
| slobeend | marmereend | krooneend |
| tafeleend | witoogeend | kuifeend |
| topper | zwarte zeeëend (foto) | grote zeeëend |
| eider | ijseend | brilduiker |
| nonnetje | middelste zaagbek | grote zaagbek |
| advertentie |
|
Zwarte zeeëend UmbriePhoto: Jason Thompson CC 2.0 Generic no changes made
| havik-, sperwer-, arendachtigen | ||
| visarend | wespendief | zwarte wouw |
| rode wouw | zeearend | aasgier |
| vale gier | monniksgier | slangenarend (foto) |
| blauwe kiekendief | steppekiekendief | grauwe kiekendief |
| bruine kiekendief | sperwer | havik |
| buizerd | arendbuizerd | ruigpootbuizerd |
| schreeuwarend | bastaardarend | steenarend |
| dwergarend | ||
| valken | ||
| kleine torenvalk | torenvalk | roodpootvalk |
| Eleonora's valk | smelleken | boomvalk |
| lannervalk | sakervalk | slechtvalk |
| advertentie |
|
|
Slangenarend UmbriePhoto: MarioM CC 3.0 Unported no changes made
| fazantachtigen | ||
| bosfazant | kwartel | rode patrijs |
| rallen, koeten en waterhoentje | ||
| kwartelkoning | waterral | klein waterhoen |
| kleinst waterhoen | porseleinhoen (foto) | purperkoet |
| waterhoentje | meerkoet | |
| kraanvogels | ||
| kraanvogel | ||
| trappen | ||
| kleine trap | oostelijke kraagtrap | |
| scholeksters | ||
| scholekster | ||
| kluten | ||
| steltkluut | kluut | |
| grielen | ||
| griel | ||
| renvogels en vorkstaartplevieren | ||
| vorkstaartplevier |
| advertentie |
|
|
Porseleinhoen UmbriePhoto: Marek Szczepanek CC 3.0 Unported no changes made
| kieviten en plevieren | ||
| kleine plevier | bontbekplevier | strandplevier |
| morinelplevier | goudplevier | zilverplevier |
| sporenkievit | witstaartkievit | kievit |
| strandlopers en snippen | ||
| kanoet | drieteenstrandloper | kleine strandloper |
| Temmincks strandloper | gestreepte strandloper | krombekstrandloper |
| bonte strandloper | paarse strandloper | kemphaan |
| bokje | watersnip | poelsnip |
| houtsnip | grutto | rosse grutto |
| regenwulp | dunbekwulp | wulp |
| zwarte ruiter | tureluur | poelruiter |
| groenpootruiter | witgat | bosruiter |
| oeverloper | steenloper | grote franjepoot |
Grote franjepoot UmbriePhoto: photogramma1 CC 2.0 Generic no changes made
| jagers | ||
| middelste jager | kleine jager | grote jager |
| meeuwen | ||
| zwartkopmeeuw | dwergmeeuw | kokmeeuw |
| dunbekmeeuw | Audouinsmeeuw | stormmeeuw |
| kleine mantelmeeuw | zilvermeeuw | Pontische meeuw |
| grote mantelmeeuw | ||
| sterns | ||
| lachstern | reuzenstern | grote stern |
| visdief | dwergstern | witwangstern |
| zwarte stern | witvleugelstern | |
| alken | ||
| papegaaiduiker |
| zandhoenen | ||
| steppehoen | ||
| duiven | ||
| houtduif | holenduif | rotsduif |
| Turkse tortel | zomertortel | |
| papegaaien van Afrika en de nieuwe wereld | ||
| monniksparkiet | ||
| koekoeken | ||
| kuifkoekoek | koekoek | |
| kerkuilen en uilen | ||
| kerkuil | ||
| dwergooruil | oehoe | steenuil |
| bosuil | ransuil | velduil |
| nachtzwaluwen en gierzwaluwen | ||
| vale gierzwaluw | gierzwaluw | alpengierzwaluw |
| ijsvogels | ||
| ijsvogel | ||
| bijeneters | ||
| bijeneter | ||
| scharrelaars | ||
| scharrelaar | ||
| hoppen | ||
| hop | ||
| spechten | ||
| draaihals | kleine bonte specht | grote bonte specht |
Ransuil UmbriePhoto: Gg. Any CC 4.0 International no changes made
| leeuwerikken | ||
| kalanderleeuwerik | kortteenleeuwerik | kuifleeuwerik |
| boomleeuwerik | veldleeuwerik | |
| zwaluwen | ||
| oeverzwaluw | roodstuitzwaluw | rotszwaluw |
| boerenzwaluw | huiszwaluw | |
| kwikstaarten en piepers | ||
| gele kwikstaart | grote gele kwikstaart | witte kwikstaart |
| duinpieper | boompieper | graspieper |
| roodkeelpieper | waterpieper | |
| pestvogels | ||
| pestvogel | ||
| waterspreeuwen | ||
| waterspreeuw | ||
| winterkoningen | ||
| winterkoning | ||
| heggenmussen | ||
| alpenheggenmus | heggenmus | |
| lijsters | ||
| roodborst | nachtegaal | blauwborst |
| zwarte roodstaart | gekraagde roodstaart | roodborsttapuit |
| paapje | tapuit | blonde tapuit |
| rode rotslijster | blauwe rotslijster (foto) | zanglijster |
| koperwiek | grote lijster | kramsvogel |
| merel | beflijster | |
| zangers van de Oude Wereld | ||
| Cetti's zanger | sprinkhaanzanger | krekelzanger |
| snor | zwartkoprietzanger | waterrietzanger |
| rietzanger | kleine karekiet | bosrietzanger |
| grote karekiet | Orpheusspotvogel | spotvogel |
| fitis | tjiftjaf | fluiter |
| bergfluiter | bladkoning | Orpheusgrasmus |
| tuinfluiter | zwartkop | grasmus |
| braamsluiper | kleine zwartkop | baardgrasmus |
| brilgrasmus | Provençaalse grasmus |
Blauwe rotslijster UmbriePhoto: Ryan Cheng CC 2.0 Generic no changes made.
| goudhaantjes | ||
| vuurgoudhaantje | goudhaantje | |
| graszangers | ||
| graszanger | ||
| vliegenvangers | ||
| grauwe vliegenvanger | bonte vliegenvanger | withalsvliegenvanger |
| kleine vliegenvanger | ||
| timalia's | ||
| baardmannetje | ||
| staartmezen | ||
| staartmees (foto) | ||
| mezen | ||
| koolmees | kuifmees | zwarte mees |
| pimpelmees | ||
| buidelmezen | ||
| buidelmees | ||
| boomklevers | ||
| boomklever | rotskruiper | |
| klauwieren | ||
| kleine klapekster | zuidelijke klapekster | grauwe klauwier |
| roodkopklauwier | ||
| wielewalen en vijgvogels | ||
| wielewaal |
Staartmees UmbriePhoto: Membeth in het publieke domein
UMBRIE LINKS
Advertenties
• Hotels Trivago
• Umbrie Tui Reizen
• Authentieke reizen naar Umbrie
• Auto huren in Perugia
• ANWB vakantie boeken Umbrie
• Italie met de Trein
• Fietsvakantie Umbrie
• Umbrie Hotels
• Boeken, ook tweedehands, over UMBRIE bij Bol.com
Nuttige links
Umbrië Foto's Kees HulsenUmbrië Italië Blog (N)
Umbrië Startnederland (N)
Bronnen
BBC - Country Profiles
Beliën, Herman / Toscane, Umbrië en De Marken
Uitgeverij J.H. Gottmer/H.J.W. Becht BV
Bisschops, Mike / Droomreis door Toscane & Umbrië : Italië
Travelscript Vof
CIA - World Factbook
Elmar Landeninformatie
Francesio, Giovanni / Umbrië
Uitgeverij Unieboek/Het Spectrum bv
Freeman, G.P. / Umbrië : in de voetsporen van Franciscus
Valkhof Pers
Leeuwen, Geert van / Umbrië
Uitgeverij ANWB
Reichardt, Julia / Ontdek Umbrië
ANWB
Umbrië
ANWB
Zwaans, Dorette / Umbrië : in geuren en kleuren
Edicola Publishing b.v.
laatst bijgewerkt maart 2024
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems