NOORWEGEN
Economie
Economie
To read about NORWAY in English - click here
Oslo Hotels |
Steden NOORWEGEN
Oslo |
Economie
Algemeen
Noorwegen heeft een stabiele economie met een levendige privésector, een grote overheidssector en een uitgebreid sociaal vangnet. Noorwegen heeft de EU tijdens een referendum in november 1994 buitengesloten. Als lid van de Europese Economische Ruimte neemt Noorwegen echter gedeeltelijk deel aan de interne markt van de EU en draagt aanzienlijk bij aan de EU-begroting.
Het land is rijkelijk bedeeld met natuurlijke hulpbronnen zoals olie en gas, vis, bossen en mineralen. In afwachting van eventuele dalingen in de olie- en gasproductie, spaart Noorwegen staatsinkomsten uit de activiteiten van de aardoliesector in het grootste soevereine vermogensfonds ter wereld.
advertentie |
Oude Noorse bankbiljettenPhoto: Wolfmann CC 4.0 International no changes made
Na een solide groei in de periode 2004-2007 vertraagde de economie in 2008 en kromp ze in 2009, voordat ze terugkeerde naar een bescheiden, positieve groei van 2010 tot 2017. In 2017 is de groei 1,9% Verwacht wordt dat de economische groei de komende jaren constant zal blijven of enigszins zal verbeteren. Het BNP ligt op $72.100 per hoofd van de bevolking.
Landbouw, veehouderij, bosbouw en visserij
In verhouding tot de weinige beschikbare landbouwgronden is de opbrengst van de akkerbouw, tuinbouw en veeteelt erg groot. Om afhankelijkheid van het buitenland te voorkomen worden de boeren zwaar gesubsidieerd en de prijzen van agrarische producten kunstmatig hoog gehouden. Zo wordt in Zuid-Noorwegen het verbouwen van graan gestimuleerd, om in de gebieden die niet voor graanproductie geschikt zijn, veeteelt mogelijk te maken, die (zij het zwaar gesubsidieerd) nog enigszins rendabel is. Op deze wijze wordt ook geprobeerd de ontvolking van vooral Noord-Noorwegen tegen te gaan.
advertentie |
Graanveld in Tungasletta, oostelijk Trondheim, NoorwegenPhoto: Orcaborealis CC 3.0 Unported no changes made
Het bosbezit is voor ongeveer twee derde in handen van boeren en wordt meest kleinschalig geëxploiteerd in combinatie met het boerenbedrijf. Van de Noorse bossen wordt ongeveer 80% benut voor houtproductie. De meeste Noorse huizen worden nog steeds van hout gebouwd.
advertentie |
Houten huizen in Bergen, NoorwegenPhoto: Sveter CC 3.0 Unported no changes made
De zee speelt nog altijd een belangrijke rol in de Noorse economie. De export van visproducten levert jaarlijks miljarden Noorse kronen op. In 1977 is een 200-mijlszone ingesteld. De viskwekerij (o.a. zalm en forel) is een groei industrie die steeds belangrijker wordt.
Mijnbouw
Op het vasteland van Noorwegen worden o.a. ijzererts, lood, koper, nikkel, graniet, en zink gewonnen. Spitsbergen heeft grote kolenreserves die door Noorse en Russische maatschappijen worden geëxploiteerd. Op de Noordzee wordt vanaf 1971 aardolie en aardgas gewonnen. Bij exploratie en winning is de staatsmaatschappij Statoil een steeds belangrijker rol gaan spelen. De aardolie wordt met tankschepen afgevoerd, het gas per pijpleiding naar Emden (Duitsland) en Teesside (Engeland).
advertentie |
Statoil benzinestation, Södra Hammarbyhamnen (Stockholm)Photo: Arild Vågen CC 3.0 Unported no changes made
Industrie
Het aandeel van de industrie aan het bruto nationaal product bedroeg in 2017 33,7% en 19,3% van de beroepsbevolking vindt er werk. Kleine bedrijven overheersen. De aluminiumindustrie is de belangrijkste tak. Naast Rusland is Noorwegen de grootste aluminiumproducent van Europa.
advertentie |
Gezicht op de aluminiumfabriek Sør-Norge Aluminium AS in Husnes, NoorwegenPhoto: Jostein Røstbø CC 3.0 Unported no changes made
Andere belangrijke producten zijn stikstof en kalksalpeter. Verder zijn van belang de houtveredelings- en papierindustrie, scheepsbouw en cementindustrie. De chemische en de petrochemische industrie worden door de winning van aardgas en aardolie steeds belangrijker. De belangrijkste raffinaderijen bevinden zich te Bamble, Rafsnes en Mongstad. Van groot belang is ook de bouwsector.
Handel
Noorwegen heeft sinds 1989 een overschot op de handelsbalans, vnl. door de aardolie-export. Belangrijke exportproducten zijn verder machines, metalen (aluminium), papier en cellulose, vis en chemische producten. De totale export bedroeg in 2017 $102.8 miljard. Geïmporteerd worden vooral machines, grondstoffen en halffabricaten, aardolie en aardolieproducten, voedingsmiddelen, auto's en schepen. De totale import bedroeg in 2017 $95.1 miljard. De belangrijkste handelspartners zijn de EU, de Scandinavische buurlanden en de Verenigde Staten.
advertentie |
Exportproducten NoorwegenPhoto: R Haussmann, Cesar Hidalgo, et. al. CC 3.0 Unported no changes made
Verkeer
Er zijn nooit veel wegen geweest en de kustscheepvaart heeft altijd de centrale rol bij het transport gespeeld. Sinds de komst van de spoorwegen zijn er in het binnenland typische 'stationssteden' ontstaan. Het spoorwegnet is niet uitgebreid. Vanuit Narvik bestaat een aansluiting op het Zweedse spoorwegnet met een ertslijn naar Kiruna.
advertentie |
NSB treinPhoto: MPW57 CC 3.0 Unported no changes made
In het personenvervoer over zee neemt de Hurtigrute van Bergen naar Kirkenes een centrale plaats in. Het vervoer door de lucht wordt verzorgd door SAS (ook internationaal), Braathens SAFE en Widerøe. Vanuit Noorwegen zijn er veerverbindingen naar Denemarken, Duitsland, Nederland en Engeland. Noorwegen bezit de vijfde koopvaardijvloot in grootte ter wereld met meer dan 1600 schepen van 100 brutoton en groter. De rederijen hebben grote belangen in de aardolie-industrie. Noorwegen is een van de eerste landen die zich in supertankers hebben gespecialiseerd.
advertentie |
Hurtigruten schipPhoto: I, Nsaa CC 3.0 Unported no changes made
In Noorwegen is in 2001 de langste tunnel ter wereld geopend: de Laerdaltunnel is 24,5 km lang en begint 300 km ten noordwesten van Oslo en verbindt Oslo met Bergen.
advertentie |
Laerdal tunnelPhoto: Sergey Ashmarin CC 3.0 Unported no changes made
Het beursgenoteerde Scandinavian Airlines, een onderdeel van de SAS Groep en vroeger onder de naam Scandinavian Airlines System, is sinds de oprichting in 1946 de gemeenschappelijke luchtvaartmaatschappij van Denemarken, Noorwegen en Zweden. De regeringen van Zweden en Denemarken houden nog aandelen, de rest is in particuliere handen. Scandinavian Airlines had in maart 2021 een vloot van 132 vliegtuigen.
advertentie |
Boeing 737-683 Scandinavian Airlines (SAS)Photo: Alf van Beem in het publieke domein
NOORWEGEN LINKS
Advertenties
• Scandic Booking Noorwegen Specialist
• Autohuur Noorwegen
• Noorwegen Tui Reizen
• Oslo Hotels
• Bouw je eigen Noorwegen Rondreis
• Mambo jongerenreizen interrail Scandinavie
• Hotels Trivago
• Djoser Rondreis Noorwegen
• Camperreizen Noorwegen
• ANWB vakantie boeken Noorwegen
• Avontuurlijke & duurzame rondreizen voor reizigers tussen de 18 en 37 jaar
• Wandelvakantie Noorwegen en Lofoten
• Auto huren in Noorwegen
Nuttige links
Dieren in Noorwegen (N)Lies & Teije's Reiswebsite (N+E)
Noorwegen 2Link België (N)
Noorwegen Reisverslag (N)
Reisinformatie Noorwegen (N)
Reizendoejezo – Noorwegen (N)
Rondreis Noorwegen (N)
Takemenorth Noorwegen (E)
Vakantiebestemming.info Noorwegen (N)
Bronnen
Dominicus, J. / Noorwegen
Gottmer
Hoogendoorn, H. / Noorwegen
ANWB
Meesters, G. / Zuid-Noorwegen
ANWB media
Schagen, K. / Noorwegen
Kosmos-Z&K
CIA - World Factbook
BBC - Country Profiles
laatst bijgewerkt november 2024Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems