ARUBA Geschiedenis

MiddenAmerika.nl

Bol Online Winkel

Fox Verre Reizen ANWB

Sawadee Vakanties

Djoser Groepsrondreis

Tui

Vakantie en Bezienswaardigheden

Kaart

Artikelen en Reisverhalen

Links

Steden ARUBA

Oranjestad

ARUBA
To read about ARUBA in English - click here

Wil je persoonlijke reistips ontvangen? Klik hier.

Vespuci Aruba _{Foto:Publiek domein}

Er is over de oorspronkelijke bewoners van Aruba weinig bekend. Uit opgravingen weet men dat het eiland voordat het ontdekt werd door de Spanjaarden, het zogenaamde pre-Columbiaanse tijdperk, al honderden jaren bewoond is geweest. De oerbevolking van Aruba bestond uit Arowakken, die van het vasteland van Zuid-Amerika kwamen. Uit archeologisch onderzoek is gebleken dat het eiland werd bewoond door indianen die dezelfde cultuur hadden als de bewoners van het Zuid-Amerikaanse werelddeel. Verder bewijs voor de veronderstelling van de Zuid-Amerikaanse afkomst van de indianen vormen ook de rotstekeningen die op veel plaatsen, vooral bij de ingang van de grotten, zijn ontdekt. Bovendien werden de doden in grote potten begraven zoals in het Amazonegebied. In de veertiende eeuw veroverden de Cariben, zelf verjaagd door Zuid-Amerikaanse indianenstammen, Aruba. De indianen leefden ten tijde van de komst van de Spanjaarden nog in het stenen tijdperk, in kleine groepjes verspreid over het eiland in eenvoudige lemen hutten. Ze leefden van visvangst en plantaardig voedsel. De Benedenwindse Eilanden zijn volgens de overleveringen in 1499 door de Spanjaarden ontdekt. Historici zijn het er niet over eens of ze ontdekt zijn door Alonso de Ojeda of door Amerigo Vespucci. Op basis van kaarttekeningen en geschriften vermoedt men dat Ojeda wel op Curacao en Bonaire is geweest, maar niet op Aruba. Aruba werd waarschijnlijk enkele jaren later tijdens verkenningstochten "ontdekt". De Spanjaarden noemden de eilanden "Islas de los Gigantes" omdat de indiaanse bevolking qua lengte met kop en schouders boven hen uitstak. In 1513 haalden de Spanjaarden de hele indiaanse bevolking van Aruba af om als slaven in de kopermijnen van Santa Domingo te werken. Het eiland bleef onbewoond achter maar langzamerhand kwamen er weer bewoners van het vasteland naar het eiland om er zich te vestigen. Weer wat later kwamen de Spanjaarden op het eiland wonen en deden de indianen dienst als personeel.

De Nederlanders waren in die tijd een ondernemend volk en bevoeren alle wereldzeeën. Voor de haringvisserij hadden ze veel zout nodig. Dit haalden ze uit Spanje en Portugal, maar door de Tachtigjarige Oorlog tegen Spanje waren ze genoodzaakt om op zoek te gaan naar nieuwe zoutpannen, die ze vonden in het Caribische gebied. Aangezien de belangen in Zuid-Amerika groeiden, was een steunpunt in het Caribische gebied van groot belang. In 1634 veroverden de Nederlanders Curaçao en gebruikte het eiland als uitvalshaven tijden de Tachtigjarige Oorlog om de Spaanse vloot aan te vallen. In 1636 namen de Nederlanders ook Bonaire en Aruba in om aanvallen vanuit deze eilanden te voorkomen. Door de Westindische Compagnie werden de Benedenwindse Eilanden ontwikkeld tot landbouwkolonies. Op Aruba begon men met het fokken van paarden en vooral geiten. Het aantal geiten op het eiland werd op een gegeven moment zo groot, dat men Aruba ook wel "geiteneiland" noemde. Het eiland werd bestuurd door een commandeur met enkele blanke hulpjes. Verder woonden er uitsluitend indianen op het eiland. Door het vrijwel ontbreken van negerslaven zijn de indiaanse karaktertrekken op Aruba sterker bewaard gebleven dan op Curaçao en Bonaire. Pas na 1770 kwamen er negerslaven op het eiland, maar op zeer beperkte schaal. De vele oorlogen van de Nederlanders met de Engelsen hadden ook gevolgen voor Aruba. In 1806 viel Aruba in Engelse handen en de bezetting duurde tot 1816. In 1816 kreeg Nederland Aruba van de Engelsen terug. In 1824 werd er goud gevonden en in 1859 fosfaat. Honderd jaar later staakte men het delven van goud en ook de fosfaatwinning werd gestaakt.

Raffinaderij Aruba f _{Foto:Willem van der Poll in het publieke domein}

De meest ingrijpende gebeurtenis in de moderne geschiedenis van Aruba is de komst van de Lago Oil and Transport Company. De komst van deze raffinaderij bracht grote veranderingen voor Aruba en zijn bevolking met zich mee. Omdat er niet voldoende arbeiders op het eiland waren, kwamen er vooral vanuit andere Engelstalige Caribische eilanden arbeidskrachten naar Aruba. Een ander gevolg was dat Aruba interessant werd voor andere bedrijven en commerciële instellingen. Door dit alles steeg de levensstandaard snel wat voor een klein eiland in het Caribische gebied een ongekende luxe was. Automatisering had echter tot gevolg dat het aantal werknemers steeds verder afnam. Van de 8300 mensen die in 1949 voor Lago werkten waren er begin jaren tachtig nog maar 1350 over. O.a. door de sterk verouderde raffinaderij en de daardoor oplopende verliezen sloot in 1986 de Lago-raffinaderij de poorten. De komst van de Lago-olieraffinaderij had ook op politiek terrein de nodige gevolgen. In het begin van de jaren dertig werd aan de Koninkrijksregering de wens kenbaar gemaakt dat Aruba zich wilde afscheiden van Curaçao en een rechtstreekse band wilde aangaan met Nederland. In 1948 werd er een onderzoekscommissie samengesteld die de verhoudingen tussen Aruba en Curaçao ging bestuderen. In 1951 verkregen de Nederlandse Antillen een grote mate van zelfstandigheid. In 1954 probeerde de Arubaanse Eilandsraad via een motie een afzonderlijk deel van het Nederlandse Koninkrijk te worden. In de loop van de jaren zeventig won op Aruba een separatistische beweging aan kracht, gericht op losmaking uit het administratief verband van de Nederlandse Antillen.

Betico Croes Aruba _{Foto:Ian Mackenzie Creative Commons Attribution 2.0 Generic no changes made}

De leider van deze beweging voor 'separashon' was Betico Croes. Dit streven werd uiteindelijk in 1983 gehonoreerd met de toekenning van een aparte status vanaf 1 januari 1986. De Status Aparte moest leiden tot de onafhankelijkheid per 1 januari 1996. In mei 1991 zag Aruba hiervan af en werd het streven naar onafhankelijkheid op de lange baan geschoven. In juli 1994 won de Arubaanse Volkspartij (AVP) de parlementsverkiezingen en werd Henny Eman minister-president van een coalitieregering die streefde naar een grondige sanering van de overheidsuitgaven. In november 1996 kwamen de relaties met Nederland onder druk te staan nadat Nederlandse politici ernstige kritiek hadden geuit op de gebrekkige rechtshandhaving en de ondoorzichtige verhouding tussen regering en bedrijfsleven op Aruba. Momenteel (2006) is het staatshoofd Koningin Beatrix, de gouverneur Fredis Refunjol en de minister-president Nelson Oduber (MEP). Bij de parlementsverkiezingen op 23 september 2005 behaalde de zittende partij MEP opnieuw de absolute meerderheid met 11 van de 21 zetels. Sinds juni 2005 komt Aruba wereldwijd veelvuldig in het nieuws wegens de vermissing en mogelijke ontvoering van het Amerikaanse tiernermeisje Natalee Holloway. De Amerikaanse regering is boos op de Arubaanse autoriteiten en het rechtenstelsel omdat zij volgens de Amerikaanse regering niet genoeg doen om Natalee op te sporen. Hierdoor is de relatie tussen beiden landen bekoeld.
De Nederlandse Antillen bestaan sinds 10 oktober 2010 niet meer. Aruba was al een zelfstandig land, Curaçao en Sint Maarten werden dat per die datum. Bonaire, Saba en Sint Eustatius werden bijzondere Nederlandse gemeenten.
Het Koninkrijk der Nederlanden bestaat nu uit vier landen met een eigen regering: Aruba, Nederland, Curaçao en Sint Maarten. Bonaire, Saba en Sint Eustatius hebben een aparte status binnen Nederland en worden Caribisch Nederland genoemd, samen met Aruba, Curaçao en Sint Maarten vormen ze het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden.

Op 27 september 2013 koos Aruba een nieuw parlement, waarin de christen-democratische Arubaanse Volkspartij (AVP) van Mike Eman een absolute meerderheid behaalde van 13 van de 21 zetels. 52-jarige Eman, die Aruba sinds 2009 leidde, legde de afgelopen vier jaar de nadruk op de verbetering van de Arubaanse economie en haalde de banden met Nederland aan.

Mike Eman, derde minster-president van Aruba _{Foto:Publiek domein}

Tussen 12 en 21 november 2013 bezochten koning Willem-Alexander en koningin Máxima de zes eilanden in het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden. Op 20 en 21 november was Aruba aan de beurt. In 2015 en 2016 ondersteunt het havenbedrijf Amsterdam Aruba bij met name de uitbouw van de terminalhaven. In september 2017 won de partij van Eman weliswaar de verkiezingen maar verloor de absolute meerderheid. Eman trekt zich terug uit de poiltiek. In november 2017 wordt Evelyne Wever-Croes de eerste vrouwelijke premier van Aruba als hoofd van een coalitieregering. In januari 2018 krijgen Aruba, Bonaire en Curacao te maken met exportverbod en een zee- lucht- en landblokkade van de eilanden door Venezuela. In 2020 is er onenigheid tussen Bonaire en Nederland over de voorwaarden voor een Corona lening van Nederland aan Bonaire.

Waar komt de naam Aruba vandaan?

Historici zijn er tot nu toe nog niet achter gekomen waar de naam Aruba vandaan komt. De volgende theorieën doen de ronde:
-een samenvoeging van de Caribische woorden "oro" en "oubao" oftewel schelp en eiland, waardoor Aruba Schelpeneiland zou betekenen
-de Guarani-indianen noemden het eiland "Oirubae" dat metgezel betekent; het eiland zou de metgezel van het eiland Curaçao zijn
-afgeleid van het Spaanse woord "oro hubo" oftewel "er was eens goud"
-afgeleid van een inham van het Venezolaanse meer van Maracaibo, "Oruba" geheten; de indianen die daar woonden behoorden tot dezelfde stam als de bewoners van Aruba
-afgeleid van woord "uru" dat kano betekent; Aruba zou dan Kano-eiland betekenen omdat de indianen het eiland alleen per kano konden bereiken.