AFGHANISTAN Geografie en Landschap

Steden AFGHANISTAN

AFGHANISTAN

Algemeen

Afghanistan, het 'Land van de Afghanen' ligt in Zuid-Centraal-Azië en grenst in het noordoosten aan China (91 km), in het westen aan Iran (921 km), in het noorden aan Oezbekistan (144 km), Tadzjikistan (1357 km) en Turkmenistan (804 km), en in het oosten en zuiden aan Pakistan (2670 km). De rivier Amu Darja vormt over een lengte van ca. 1000 km de grens met Pakistan. Een historisch buffergebied vormt de Wakhan-corridor, een op het eerste gezicht merkwaardig uitsteeksel van ca. 300 km lang en in breedte variërend van 16 tot 60 km, dat Afghanistan nog net verbindt met de Chinese provincie Xinjiang en grenst aan Tadzjikistan en Pakistan.
De oppervlakte van Afghanistan is 647.500 km2 en het land is daarmee meer dan 19 keer zo groot als Nederland en net iets groter als Frankrijk. Op de lijst van grootste landen ter wereld staat Afghanistan op de 41e plaats. De langste afstand van noord naar zuid bedraagt 1012 km en van oost naar west 1320 km. Afghanistan is ver van de zee verwijderd en in zijn geheel door bovengenoemde landen ingesloten.

Een van de beroemdste bergpassen ter wereld is de Khyberpas, die over een lengte van ca. 50 km en op een maximale hoogte van 1070 meter door de Hindu Kush van de Afghaanse stad Torkham naar de Pakistaanse stad Peshawar loopt.
Andere hoog gelegen passen zijn Wakhjir (4923 m), Baroghil (3798 m), Kachin (5639 m), Shotorgardan (3720 m), Bazarak (2713 m), Khawak (3550 m), Anjuman (3858 m), Hajigak (2713 m) en Unai (3350 m).

Landschap

Geografisch gezien behoort Afghanistan tot het noordoostelijke deel van het Hoogland van Iran, dat overigens voor bijna de helft (1,2 miljoen km2) in Afghanistan ligt. In het vlakke noordelijke steppegebied van Afghanistan liggen door rivieren bevloeide vruchtbare dalen met enkele belangrijke steden als Mazar-e Sharif en Kunduz. Het zuiden van Afghanistan, met toppen van ten hoogste ca. 1000 meter, is woestijngebied (Registan-woestijn met veel zandduinen en Dasjt-i Margo-woestijn) of woestijnachtig en de daar stromende rivieren staan vaak droog.
Tussen de hierboven beschreven landschappen ligt een berglandschap met bergketens die van het zuidwesten naar het noordoosten lopen en ca. tweederde van de oppervlakte van Afghanistan bedekken. Het belangrijkste gebergte is het Hindu Kush-gebergte (lengte 1100 km), gelegen net ten noorden van de hoofdstad Kabul, dar doorloopt tot in het noorden van Pakistan. De hoogste top van het gehele gebergte is de in Pakistan gelegen Tirich Mir (7699 m), de hoogste berg van Afghanistan is de Noshaq (7485 m). Deze berg ligt aan het begin van de Wakhan-corridor, een smalle reep land die tot aan China reikt, en is de meest westelijke berg ter wereld van meer dan 7000 meter hoog. Andere hoge bergen in Afghanistan zijn de Urgend II (6940 m), de Yamit (6940 m), de Tirgaran (6755 m), de Koheandaras (6628 m) en de Lasht (6504 m). Afghanistan telt meer dan 100 bergen die hoger zijn dan 6100 meter en bijna 50% van het land ligt boven de 2000 meter.

Het middengedeelte van het Afghaanse berggebied wordt gevormd door de Koh-i Baba, een gebergte met toppen tot 5200 m. Het oostelijke berggebied, met toppen tot 4877 meter, heet Sefid-Koeh en hier ligt op een hoogte van ca. 1100 m de bekende Khyber-pas, een 48 km lange en soms maar drie meter brede pas die de Mediterrane regio en Zuidwest-Azië met Pakistan en het subcontinent India verbindt. De bergen van Afghanistan sluiten in het noordoosten aan bij het Karakoram-gebergte, dat weer een onderdeel vormt van de Himalaya.
Dit gebied is geologisch zeer actief, met regelmatig (zware) aardbevingen. Aardbevingen in 1955, 1998 (6.9 op de schaal van Richter) en 2002 (7.2) zorgden voor verwoeste dorpen, duizenden doden, tienduizenden gewonden en vele daklozen. Op 24 april 2013 werd een gebied van 24 km ten noordwesten van de Nangarhar-provinciehoofdstad Jalalabad getroffen door een aardbeving (5.7); 18 mensen werden gedood, 141 gewond en 676 huizen werden beschadigd.

Ten zuiden van de Hindu Kush ligt de Kabulvallei waar de rivier Kabul doorheen stroomt. Het is natuurlijk geen toeval dat hier de belangrijkste stad van Afghanistan gesticht werd. De Kabul (600 km), met zijrivieren als de Ghorband, de Panjshir, de Logar en de Kuna, is de enige rivier die, via de Indus, uitstroomt in de Arabische Zee, een onderdeel van de Indische Oceaan. Andere Afghaanse rivieren, waaronder de Helmand met zijrivier Arghandab, de langste rivier van Afghanistan (1449 km), stromen uit in binnenzeeën of waterbekkens als dat van Sistan in het zuidwesten van Afghanistan.
De Hari-Rud (640 km) stroomt vanuit Centraal-Afghanistan naar het westen, vormt dan de grens tussen Afghanistan en Iran en mondt uit in een waterbekken in buurland Turkmenistan. De Noord-Afghaanse rivier Amu Darya (1100 km) vormt de grens tussen Afghanistan en de buurlanden Oezbekistan en Tadzjikistan en stroomt uit in het Aral-meer. Wat kleinere rivieren in het noorden zijn de Balkhab, de Samangan en de Kunduz.

Afghanistan telt niet veel meren van enige grootte. In het uiterste zuidwesten ligt het grootste meer van Afghanistan, het Hamun-e-Saberi-meer. In dit gebied liggen verder nog de meren Daryacha-e-Namakzar en Hamun-e-Pusak. Dit meer ligt ook voor een groot deel in Iran. In het zuidoosten ligt het zoutmeer Istadeh-ye Moqor en in de Baba-bergen in de centraal gelegen regio Bamiyan liggen op een hoogte van 2900 meter vijf kleine meren, de Band-e-Mir-meren Haybat, Ghulaman, Zulfiqar, Qanbar en Panir. In het noordoosten, in de Wakhan-corridor, ligt het meer Sar-e-Qul. In het oosten, ten zuiden van de stad Ghazni, ligt het zoutmeer Ab-e-Istada (130 km2). Ten noorden van de in het noordoosten gelegen stad Faizabad ligt het fraai gelegen Shewa-meer.

AFGHANISTAN LINKS

Advertenties
• Afghanistan Vliegtickets.nl
• Afghanistan Vliegtickets WTC
• Kabul Vliegtickets Tix.nl

Nuttige links

Bronnen

laatst bijgewerkt december 2019
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems