QATAR
 

Basisgegevens
Officiële   landstaal	Arabisch
Hoofdstad	Doha
Oppervlakte	11.000 km²
Inwoners	2.735.801   (mei 2019)
Munteenheid	Qatarese rial   (QAR)
Tijdsverschil	+2
Web	.qa
Code.	QAT
Tel.	+974

Geografie en Landschap

Geografie

Het emiraat Qatar of Katar (Arabisch: Dawlat al-Qatar) is een schiereiland aan de oostzijde van het Arabisch Schiereiland en steekt uit in de Perzische Golf.

De totale oppervlakte van het land bedraagt 11.437 km2. Qatar is ongeveer 160 kilometer lang en 50 tot 80 kilometer breed. De totale kustlijn is ongeveer 700 kilometer lang. Qatar grenst in het zuiden aan Saoedi-Arabië (60 km), in het westen aan de Golf van Bahrein en in het noorden en oosten aan de Perzische Golf.

advertentie

Qatar Satellietfoto

_{Photo:Publiek Domein}

advertentie

Landschap

Qatar is een kaal woestijngebied met in de kalkgebieden karstverschijnselen. Langs de kusten komen artesische bronnen voor. In het zuiden liggen de zoutmoerassen of sabcha's van al-Amra. Het eiland is vrij vlak met in het westen enkele heuvelruggen. Het hoogste punt van Qatar is de Qurayn Abu al Bawl met 103 meter. In het zuidoosten van het land liggen spectaculaire duinen die tot 60 meter hoog kunnen worden.

advertentie

Woestijnlandschap Qatar

_{Photo: 9591353082 / Diliff in het publieke domein}

Klimaat en Weer

Het klimaat is buitengewoon warm en heeft een relatief hoge vochtigheidsgraad. De gemiddelde temperatuur in de warmste maanden mei tot september bedraagt 35°C, maar kan oplopen tot 50°C. Door de hoge luchtvochtigheidsgraad van 90% is het 's zomers onaangenaam vertoeven in Qatar.

De koelere maanden november tot februari zijn aanzienlijk milder met prettige koele avonden. Met name in de lente komen regelmatig zandstormen voor. Hoewel het niet veel regent kan het in december en januari behoorlijk nat worden. Het regent echter nooit langer dan enkele dagen achter elkaar.

De gemiddelde laagste en hoogste temperatuur, regenval, zonneschijn en luchtvochtigheid in de hoofdstad Doha ziet er als volgt uit:

Maximumtemperatuur: januari 22°C – juni/juli 40°C

Minimumtemperatuur: januari 10°C – juli 27°C

Regenval: mei tot en met oktober 0 mm – februari 26 mm

Regendagen: mei tot en met oktober, 0 dagen – december tot en met februari, 2 dagen

Uren zonneschijn: december, januari en maart 8 uur per dag – mei tot en met juli 11 uur per dag

Luchtvochtigheid: mei en juni 67% - december 81%

Planten en dieren

advertentie

Planten

Zowel de plantengroei als de dierenwereld van Qatar is arm. Dit komt door de hitte en het gebrek aan water en vegetatie. De enige plant die alom tegenwoordig is in Qatar is de dadelpalm, niet voor niks de nationale boom van Qatar. Naast de dadels wordt de boom ook nog voor andere doeleinden gebruikt.

De universiteit van Qatar onderzoekt lokale flora om te zien welke planten eetbaar zijn of te gebruiken als medicijn. Op de lijst staan nu al 300 soorten, die vaak alleen bloeien na een forse regenbui. Op de lijst staat o.a."jaad" een soort mint,"ephedra" en gith-gath, dat een reeks medicinale werkingen kent. De lekkerste en ook in het westen bekendste plant is de"fafafa", beter bekend als de truffel.

advertentie

Dieren

Qatar heeft maar weinig inheemse vogels. De kuifleeuwerik en de hop komen vrij algemeen voor. Interessanter voor vogelliefhebbers zijn de overwinteraars die in Qatar neerstrijken, meestal van maart tot mei en van september tot november. Het betreft over het algemeen watervogels en flamingo's. De zuidoost-kust is populair bij lepelaars, eenden, zwaluwen en gierzwaluwen. Op de, sinds 2001 tot Bahrein behorende, Hawar-eilanden komen bijna het heel jaar door flamingo's voor en leeft een van de grootste kolonies aalscholvers ter wereld.

In de woestijn komen onder meer hagedissen, woestijnhazen en woestijnratten algemeen voor. De Arabische oryx, het nationale dier van Qatar, probeert men te beschermen in natuurreservaten als Al-Shahhainiya. Geiten worden beschermd op Halul Island en herten op Ras Ishairik Island. Bekende dieren zijn natuurlijk ezels en kamelen.

Typische woestijndieren zijn de gewone sprinkhaan, bidsprinkhanen, krekels en schorpioenen. Hagedissen, gekko's en skinks zijn ook overal te vinden.

Op het menu in restaurants en bij de mensen thuis staat vaak de"hamour", verzamelnaam voor een aantal baarssoorten.

In de wateren rond Qatar komen vele vissoorten voor en verder schildpadden, roggen, krabben, kreeften en walvishaaien. Gevaarlijk zijn zeeslangen, kwallen en schorpioenvissen. Af en toe zijn er zeekoeien te zien.

Qatar staat verder bekend om de traditionele jacht met haviken, valken en slechtvalken.

Geschiedenis

Oudste geschiedenis

Archeologische vondsten hebben uitgewezen dat het schiereiland Qatar al bewoond was in de steentijd toen het klimaat milder was dan nu. Daarentegen is er zeer weinig archeologisch materiaal gevonden uit de oudheid en de middeleeuwen. Er zijn wat oude grafheuvels gevonden maar er is bijvoorbeeld geen enkele connectie gevonden met het Dilmun-rijk in Bahrein.

Qatar is ook de enige plaats in de Golfregio waar geen Portugese overblijfselen gevonden zijn. En aangezien de Portugezen overal in de Golf gebied veroverden of op z'n minst aanvielen, valt hieruit te concluderen dat Qatar op dat moment praktisch onbewoond moet zijn geweest. Qatar wordt ook niet genoemd in de verhalen van verschillende Europese reizigers tussen de 16e en begin 18e eeuw.

Qatar maakte vanaf 633 deel uit van het islamitische rijk van de kaliefen. Ca. 900 werd Qatar ingelijfd bij de in dat jaar gestichte onafhankelijke staat van de Karmaten.

Na het breken van de militaire macht van deze sekte (1030) waren lokale sjeiks afwisselend aan de macht tot 1591, het jaar waarin Qatar bij het Osmaanse Rijk werd gevoegd. In 1669 ging het schiereiland weer voor Istanbul verloren.

Al-Thani familie neemt de macht over

Halverwege de 17e eeuw vestigde de Al-Thani familie zich in Qatar. Honderd jaar later zou deze familie de macht overnemen en de recente geschiedenis domineren. Het waren oorspronkelijk bedoeïenen van de Tamim-stam die vanuit Najd in nomadisch Centraal-Arabië arriveerden.

Eenmaal in Qatar aangeland werden het vissers en parelduikers en rond 1750 was Qatar dan ook al een bekend parelcentrum, vooral geconcentreerd in het noordwestelijke Al-Zubara, dat onder controle stond van de Al-Khalifa familie, die nu heersen over Bahrein.

Er volgde een periode van elkaar snel opvolgende machthebbers, totdat Qatar in 1804 werd veroverd door de wahhabieten, een islamitische sekte.

Qatar wordt Brits protectoraat

Vanaf het einde van de 18de eeuw werd Qatar vanuit Bahrein geregeerd en toen in 1867 de bevolking daartegen in opstand kwam, grepen de Britten in, verklaarden het gebied tot protectoraat en benoemden een lid van de familie al-Thani tot sjeik. Sjeik Mohammed bin-Thani was de eerste al-Thani emir en de hoofdstad werd Al-Bida, wat nu Doha is. Om zich te wapenen tegen de andere stammen in het gebied tekenden hij een verdrag in 1867 met de Britten.

In datzelfde jaar stierf Mohammed en werd opgevolgd door zijn zoon, Jasim, die regeerde tot zijn dood in 1913. Hij was een meester in het tegen elkaar uitspelen van de Britten en de Turken. Al in 1872 ondertekende hij een verdrag met de Turken waardoor zij een garnizoen soldaten mochten stationeren in Doha. Het aantal Turken bleef echter beperkt en hij weigerde ook om er geld voor te vragen. Door de aanwezigheid van de Turkse troepen verwierf hij veel respect bij lokale stammen als vertegenwoordiger van de Ottomaanse sultan.

Jasim's opvolger, sjeik Abdullah, hield het toezicht op de terugtrekking van het Ottomaanse garnizoen in 1915 nadat Turkije de kant van Duitsland koos in de Eerste Wereldoorlog.

De Britten zaten hoogstwaarschijnlijk achter deze terugtrekking en in 1916 sloten ze een exclusieve overeenkomst met Abdullah. De Britten zouden Abdullah beschermen en in ruil daarvoor beloofde Abdullah dat hij geen zaken zou doen met andere landen zonder toestemming van de Britten. In 1934 werd dat verdrag nog een keer uitgebreid en op een aantal punten gewijzigd.

Qatar wordt oliestaat

In 1930 arriveerden de eerste oliezoekers in een periode dat het slecht ging met Qatar: armoede, honger en ziektes overheersten het beeld. In 1935 verleende Abdullah een concessie om naar olie te boren aan de Petroleum Development Qatar (PDQ), de voorloper van het huidige staatsbedrijf Qatar General Petroleum Corporation (QGPC). De PDQ was in feite een dochtermaatschappij van de Iraq Petroleum Company die op haar beurt weer werd gecontroleerd door een aantal Amerikaanse, Britse en Franse oliemaatschappijen.

De oliezoekers stuitten in 1939 op olie, maar konden door de Tweede Wereldoorlog pas in 1949 beginnen met het in productie nemen van olievelden. De Britten reageerden meteen door het stationeren van een politieke vertegenwoordiger in Doha. Tot die tijd werden de belangen van Groot-Brittannië behartigd door een politieke vertegenwoordiger in Bahrein. Vanaf dat moment ging het snel. De nieuwe Britse vertegenwoordiger werd een aantal jaren later opgevolgd door een financieel adviseur die de emir hielp om te gaan met het binnenstromende geld. Om niet helemaal blind te varen op de Britten huurde de slimme Abdullah ook een Egyptische adviseur in, Hassan Kamil.

Deze Hassan Kamil zou een aantal decennia adviseur blijven. Abdullah trad in 1949 af vanwege zijn leeftijd en werd opgevolgd door zijn zoon Ali die tot 1960 zou regeren.

De hoeveelheid geproduceerde olie was op zich niet zoveel, maar genoeg voor het dunbevolkte Qatar om de welvaart snel te zien stijgen. Ook werd in 1952 de eerste school geopend en werden medische voorzieningen verbeterd, hoewel een echt ziekenhuis pas in 1959 in gebruik werd genomen.

Sjeik Ali had niet veel interesse in het regeren van zijn land en liet dat min of meer over aan zijn neef Khalifa bin Hamad al-Thani vanaf halverwege de jaren vijftig. Begin jaren zestig trad Ali af ten faveure van zijn zoon Ahmed, maar ook deze had niet veel zin in het besturen van het land. Khalifa bemoeide zich ook nu weer veel meer met de lokale politiek en de ontwikkeling van het land.

De jaren zestig waren zeer rumoerig in de gehele Arabische wereld, inclusief een stakingsgolf in 1963, maar de constant groeiende stroom olie stompte eventuele politieke ambities af, leek het wel. Pogingen om wat linkse politieke groeperingen in de jaren zeventig van de grond te krijgen mislukten, en sindsdien heerst er over het algemeen rust en stabiliteit in Qatar, ondanks enkele opmerkelijke machtswisselingen.

Qatar onafhankelijk

Toen de Britten in 1971 meedeelden dat ze vertrokken uit de Golfregio, startten er onderhandelingen tussen Qatar, Bahrein en de Trucial States (nu: Verenigde Arabische Emiraten) om een confederatie te vormen. Bahrein trok zich echter al snel terug omdat ze te weinig zeggenschap kregen naar hun zin. Qatar volgde meteen en op 3 september 1971 riep Sjeik Ahmed in Genève de onafhankelijkheid uit in plaats van in de hoofdstad Doha, typisch een voorbeeld van de"betrokkenheid" van Ahmed bij de ontwikkelingen in zijn land.

Op dat moment waren zijn dagen geteld. Khalifa nam de macht over na een paleisrevolutie op 22 februari 1972. Hij was goed voorbereid, want bestuurde in feite al vijftien jaar het land en stond al aan het hoofd van alle belangrijke ministeries. Een van de eerste daden van hem was om de extravagante levensstijl van sommige leden van de koninklijke familie in te dammen. Met Groot-Brittannië werd een viendschapsverdrag gesloten.

De jaren na de coupe van Khalif werden gekenmerkt door politieke stabiliteit, stijgende olieprijzen en een toenemende welvaart. Toch had ook Qatar last van de perikelen van grote buren als Irak en Iran, en de Iraanse revolutie in 1979 werd dan ook met groot wantrouwen gevolgd. In 1981 sloot Qatar zich aan bij de Samenwerkingsraad van de Golf (Gulf Cooperation Council), een defensiepact met Saoedi-Arabië en de kleine Arabische Golfstaten. Al sinds de jaren zeventig onderhield Qatar nog steeds nauwe betrekkingen met Groot-Brittannië wat betreft defensie-aangelegenheden en ook steeds meer met Frankrijk en de Verenigde Staten. Zo waren Amerikaanse en Canadese soldaten in Doha gelegerd ten tijde van de Golfoorlog. Over het algemeen volgde Qatar qua buitenlands beleid vaak het machtige Saoedi-Arabië, maar dat zou in de jaren negentig veranderen.

Begin jaren negentig zocht Qatar nauwere banden met Iran. In 1991 sloten beide landen een overeenkomst waarin Iran via een onderzeese pijplijn vers water zou leveren aan Qatar. Tijdens de Tweede Golfoorlog van 1991 behoorde Qatar tot de bondgenoten van Koeweit. Qatar stuurde in oktober 1992 als eerste Arabische staat na de Tweede Golfoorlog zijn ambassadeur naar Bagdad terug.

In 1993, na de vredesovereenkomst tussen Israël en de PLO (Palestinian Liberation Organisation) werd Qatar de eerste Golfstaat die officieel diplomatieke betrekkingen aanknoopte met Israël. Eind 1995 was Qatar wederom de eerste Golfstaat die economische betrekkingen aanging met Israël, o.a. om Tel Aviv van aardgas te voorzien. Dit gebeurde wel via een derde partij.

Hamad bin Khalifa al-Thani neemt macht over

In juni 1995 werd Khalifa, op vakantie in Zwitserland, onverwacht vervangen door zijn zoon Sjeik Hamad bin Khalifa al-Thani, tot dan toe kroonprins en minister van defensie. Het veroorzaakte veel opwinding in de Golfregio dat de nieuwe emir weigerde te erkennen.

Zijn vader werd er echter van beschuldigd minstens 3 miljard dollar illegaal naar een buitenlandse bankrekening gesluisd te hebben. De paleiscoup werd dan ook uitgevoerd met toestemming van de familie van de emir. Uiteindelijk werd de nieuwe emir al snel erkend door de Verenigde Staten en de leden van de GCC.

Eind februari 1996 vond een poging tot staatsgreep plaats, waarbij ca. honderd mensen werden gearresteerd.

Qatar wordt steeds liberaler, zeker vergeleken met de andere Golfstaten. De pers kan behoorlijk haar werk doen en Qatar was de eerste Golfstaat waar vrouwen begin 1999 mochten stemmen bij lokale verkiezingen. In maart 2001 werden de betwiste Hawar-eilanden toegewezen aan Bahrein door het Internationaal Hooggerechtshof in Den Haag. Een grensgeschil tussen Saoedi-Arabië en Qatar werd in dezelfde maand onderling bijgelegd.

Begin april 2007 trad premier sjeik Abdullah bin Khalifa Al Thani af. Minister van Buitenlandse Zaken sjeik Hamad bin Jassem al Thani werd door de emir tot zijn opvolger benoemd. Sjeik Hamad, een neef van emir sjeik Hamad bin Khalifa al Thani, bleef ook aan als minister van Buitenlandse Zaken.

In september 2007 worden Qatar en Dubai de grootste aandeelhouder van de London Stock Exchange. In december 2008 sluiten Saoedi-Arabië en Qatar een verdrag over een grensconflict en herstellen de diplomatieke betrekkingen. In januari 2009 verbreekt Qatar de handelsbetrekkingen met Israël vanwege het Gaza-offensief. Qatar was het enige Arabische land dat nog handelsbetrekkingen had met Israël.

Staatshoofd sinds 25 juni 2013 is Tamim bin Hamad bin Khalifa al-Thani. Een dag later werd Abdullah bin Nasser bin Khalifa al-Thani tot premier benoemd. In 2014 en 2015 doet Qatar mee in acties tegen respectievelijk Islamitische Staat in Syrië en Houthi's in Jemen. In 2016 komt Qatar in opspraak vanwege de omstandigheden waarin migranten werken aan de stadions voor het WK voetbal van 2022. In juni 2017 onstaat een diplomatieke crisis wanneer Saoedie-Arabië met Arabische bondgenoten een land-, zee- en luchtblokkade instelt tegen Qatar in een poging om Qatar ertoe te brengen de vermeende banden met het terrorisme te verminderen en zich te distantiëren van Iran.

Bevolking

Er leven in 2017 2.314.307 mensen in Qatar en het is daarmee een van de kleinere landen in de Arabische wereld. Gemiddeld wonen er ca. 200 mensen per km2.

Ongeveer 11,6% van de totale bevolking zijn Qatari van Centraal-Arabische (Najdi) en Perzische afkomst, de overige inwoners zijn immigranten uit voornamelijk Iran, Pakistan, India, Jemen, Egypte en enkele duizenden westerlingen, waaronder veel Britten.

Ongeveer 80% van de bevolking woont in de hoofdstad Doha of Ad-Dawhah. Andere grote steden zijn Ar-Rayyän, Musayïd, Dukhan, Messaieed, Ras Laffan Industrial City en Al-Wakrah.

De bevolkingsopbouw van Qatar is als volgt: 0-14 jaar 12,6%, 15-64 jaar 86,4%, 65+ 1%.

De bevolkingsgroei in 2017 bedroeg 2,27%. Het geboorte- en sterftecijfer in 2017 bedroeg respectievelijk 9.6 en 1.5 per 1000 inwoners.

De levensverwachting voor de mannen bedraagt 76,8 jaar en die voor de vrouwen 81 jaar.

Taal

Naast Arabisch, dat de voertaal is, wordt er in Qatar Engels gesproken. Er zijn verschillende soorten Arabisch. Het klassieke Arabisch, de taal van de koran, is de basis van alle hedendaagse dialecten van het gesproken en geschreven Arabisch. Een gemoderniseerde en wat gesimplificeerde vorm van het klassieke Arabisch is de taal van de gestudeerde klasse in het Midden-Oosten.

Deze modernere versie, het Modern Standard Arabic (MSA), wordt gebruikt in kranten en op radio en televisie. Het wordt ook gesproken door Arabieren uit verschillende landen. Zo'n gezamenlijke taal is nodig omdat de verschillende dialecten vaak te veel van elkaar verschillen.

Enkele Arabische woorden en zinnetjes:

Een – waHid

Twee – idhnîn

Drie – dhladha

Hallo – as-salâma alaykum

Welkom – ahlan wa sahlan of marHaba

Ja – aiwa / na'am

Nee – lâ

Dank u – shukran of mashkur naar een man

mashkura naar een vrouw

maskurin naar een groep

Ik kom van Europa – ôrobba

Ik kom van Nederland – holanda

Ik kom van Zuid-Afrika – jinûb afrîqye

Ik kom van Amerika – amrika

Wat betekent dat? – shu ya'ani?

Auto – sayyara

Bus – bas

Boot – markab

Oost – sharug

West – gharub

Lunch – al-ghade

Diner – al-ashe

Aardappel – batates

Thee – chai

Koffie – qahwa

Januari – yanâyir

December – disimbir

Godsdienst

De islam is grofweg te verdelen in soennieten en sjiieten. In Qatar hangt men een soennitische variant van de islam aan, het wahhabitisme.

Soennieten

Soennieten (van het Arabisch soenna = gewoonte, in het bijzonder de normatieve gewoonte van de profeet Mohammed, zich uitend in zijn woorden en handelingen, die als voorbeeld voor de gelovigen gelden en opgetekend zijn in de hadith), moslims die hun regels en geloofsopvattingen terugvoeren op Mohammed. Aangezien vrijwel alle islamitische groeperingen en sekten dit doen, zijn bijna alle moslims strikt genomen soennieten. In het spraakgebruik wordt met de term doorgaans de grote meerderheid van de moslims aangeduid die niet sjiitisch of charidjitisch zijn. Op het gebied van het staatsrecht huldigen de soennieten de opvatting dat de kalief uit de stam Koeraisj moet voortkomen. Wat het recht betreft, behoren zij tot een van de vier soennitische rechtsscholen (madzhab).

Sjiieten

Sjiieten (van het Arabisch Sji'at Ali = de Partij van Ali), is een verzamelnaam voor een grote groep verschillende islamitische sekten, die als gemeenschappelijk uitgangspunt de opvatting hebben dat Ali en zijn nakomelingen de rechtmatige opvolgers van Mohammed als leiders (imam) van de gemeenschap der moslims waren. Zij erkennen het kalifaat van Aboe Bakr, Omar en Oethman niet (vergelijk soennieten).

De Sji'at Ali ontstond als politieke groepering in 661 toen de Omajjaden zich meester maakten van het kalifaat. Ali's zonen Hasan en Hoesein (de tweede, resp. derde sjiitische imam) sneuvelden in deze tijd als martelaren voor de sjiitische zaak.

De leer van de onderscheiden sjiitische groepen verschilt sterk, maar er is een aantal gemeenschappelijke elementen aan te wijzen, zoals de verering van de imams, waarbij de eigenschappen die hun worden toegeschreven sterk verschillen. Sommigen beschouwen de imams als mensen met een goddelijke opdracht, anderen zien hen als dragers van het goddelijke licht of incarnaties van het goddelijke of in ieder geval bezield door goddelijke inspiratie. De meeste sjiieten beschouwen de imams als zondeloos en onfeilbaar. Veel sjiitische groepen geloven in een verdwenen imam, die in verborgenheid voortleeft en uiteindelijk als mahdi weer op aarde zal terugkeren.

Wahhabieten

De meerderheid van de Qatari's hangen net als in Saoedi-Arabië de wahhabitische versie van de soenni-islam aan. De Qatari's zijn echter niet zo strikt in de leer als de Saoedi's. Er is bijvoorbeeld met een beetje moeite alcohol te krijgen in Qatar en vrouwen mogen in auto's rijden.

De wahhabieten vormden een ultra-orthodoxe islamitische sekte in Centraal-Arabië en zijn vernoemd naar de stichter, de priester en rechter Mohammed ibn Abd al-Wahhab (1703-1791).

Het gebrek aan respect voor de islam door de bedoeïenen van Centraal-Arabië bracht hem ertoe te pleiten voor een terugkeer naar de traditionele beginselen en tradities volgens de Hanbali-school. Dit betekent een strikte levenswijze volgens de koran en de hadith, de verslagen van de woorden en daden van de profeten.

Er is verder in Qatar een belangrijke minderheid van sjiieten, naast verspreid hindoes en christenen. Qatar telt ongeveer 60.000 katholieken en 10.000 orthodoxe Christenen. In december 1999 stemde de regering van Qatar in met de bouw van de eerste kerk in het land. Het beleid wat dit soort zaken betreft is versoepeld sinds de huidige sjeik Hamad bin Khalifa al-Thani in 1995 aan de macht kwam.

Samenleving

Staatsinrichting

Qatar heeft een absolutistisch bewind en wordt bestuurd door een emir, op dit moment Sjeik Hamad bin Khalifa al-Thani. Hij is tevens minister van defensie en opperbevelhebber van het leger. Zijn derde zoon, sjeik Jasim bin Hamad al-Thani is de officiële opvolger. De broer van de emir sjeik Abdullah bin Khalifa al-Thani is premier en minister van binnenlandse zaken. De emir is gerechtigd om ministers aan te stellen en te ontslaan. Het kabinet bestaat normaal gesproken uit de emir en ca. 15 ministers.

Nieuwe wetten worden middels decreten van de emir uitgevaardigd. Hoewel hij in theorie een absoluut monarch is, is hij toch afhankelijk van de steun van familie, het kabinet en van andere belangrijke families uit Qatar en raadpleegt deze dan ook in moeilijke kwesties. Deze raadplegingen zijn informeel, maar vindt ook plaats via zogenaamde"majlis" die regelmatig door de emir en de andere leden van de regerende familie gehouden worden. Iedereen kan dan vragen stellen aan de emir over allerlei zaken. Reguliere, geformaliseerde raadplegingen vinden sinds 1970 plaats door een adviesraad van dertig (mannelijke) leden. Deze raad kan commentaar leveren op wetsvoorstellen, maar kan in feite niets veranderen of zelf wetsvoorstellen indienen. De leden van de adviesraad worden door de emir voor vier jaar aangesteld.

In 1999 hield men in Qatar verkiezingen voor het stadsbestuur van de zes grote steden, een unicum in de gehele Golfregio. Hoewel ook deze raden niet erg veel zeggenschap hebben, was het feit dat voor het eerst vrouwen hun stem mochten uitbrengen, een gebeurtenis van de eerste orde. Er waren 227 kandidaten, waaronder zes vrouwen.

Er bestaan geen politieke partijen en er worden nooit verkiezingen gehouden. Vakbonden zijn niet toegestaan, maar er is wel een arbeidswetgeving, die onder meer voorziet in een 48-urige werkweek, betaalde vakantie en ziektegeld.

Qatar is administratief verdeel in negen gemeentes: Ad Dawhah, Al Ghuwayriyah, Al Jumayliyah, Al Khawr, Al Wakrah, Ar Rayyan, Jarayan al Batinah, Madinat ash Shamal en Umm Salal. Voor de huidige politieke situatie zie hoofdstuk geschiedenis.

Onderwijs

De eerste voorzichtige vorm van onderwijs ontstond in de eerste helft van de twintigste eeuw toen jongens en meisjes onderwezen werden in zogenaamde"katateeb"-scholen. De kinderen werden in van alles onderwezen maar zonder een formeel systeem. Sinds die tijd heeft het onderwijs een hoge vlucht genomen tot universitair onderwijs toe.

De eerste echte school van Qatar opende pas in 1952, maar sindsdien is het snel vooruit gegaan. Qatar heeft nu 113 basisscholen: 60 voor jongens en 53 voor meisjes, 56 scholen voor voorbereidend vervolgonderwijs: 28 voor jongens en 28 voor meisjes, en 41 scholen voor voortgezet onderwijs: 19 voor jongens en 22 voor meisjes. De basisschool duurt zes jaar, het voorbereidend vervolgonderwijs drie jaar en het voortgezet onderwijs ook drie jaar. Het staatsonderwijs is volledig gratis voor alle Qatari's, maar ook voor kinderen van buitenlanders die in de publieke sector werken.

Qatar heeft verder vele privé-scholen en scholen voor de verschillende Arabische bevolkingsgroepen (o.a. Libanese, Jordaanse en Sudanese). Tenslotte zijn er ook nog scholen voor de non-Arabische groepen zoals Indiërs en Amerikanen.

Het universitair onderwijs startte in 1973 met twee instituten voor hoger onderwijs, een voor mannelijke en een voor vrouwelijke studenten.

De University of Qatar werd gesticht in 1977 en al voor die tijd gingen studenten uit Qatar naar universiteiten in het westen, Libanon en Egypte. In 1985 werd de nieuwe campus van de universiteit in gebruik genomen. De universiteit bestaat nu uit de volgende faculteiten: onderwijs, humaniora en sociologie, natuurwetenschappen, islamitische studies, bestuurskunde, economie en techniek. Al deze faculteiten hebben een afdeling voor mannen en voor vrouwen. De technische faculteit heeft alleen mannelijke studenten. De leraren komen uit Qatar, maar ook veel uit andere Arabische landen en een aantal uit westerse landen.

In het schooljaar 1994-1995 zaten er ca. 52.000 leerlingen op de basisschool, 38.000 kinderen op het voortgezet onderwijs en 8200 studenten op het hoger onderwijs. Meer dan 1200 studenten studeerden in het buitenland.

Kinderen en studenten worden onderwezen in de Arabische taal, en Engels wordt over het algemeen als vreemde taal onderwezen. Recent heeft men besloten om het Engels al in de basisvorming in te voeren.

Het eerste centrum voor volwassenenonderwijs werd opgezet in 1954 en in 1956 waren er al zeven scholen met samen meer dan 600 studenten. Twee scholen speciaal voor vrouwen werden in 1976 geopend. Na vier jaar onderwijs krijgt men een diploma. Door deze inspanningen is het analfabetisme sterk gedaald en in 1997 was nog maar 13,6% van de bevolking boven de tien jaar analfabeet.

Economie

Aardolie en aardgas

Sinds het begin van de aardoliewinning in 1949, is er geleidelijk een einde gekomen aan de traditionele visserij, landbouw, parelvisserij en nomadische veeteelt, sectoren waar de economie tot die tijd voornamelijk op dreef en die vooral voor de interne markt belangrijk waren.

Pas sinds 1965 werd er op grote schaal aardolie voor de export gewonnen. De aardolieproductie liep op van 20.000 vaten per dag in 1951 tot 570.000 vaten per dag in 1973. Na de oliecrisis werd het aantal vaten teruggebracht tot 300.000 in 1988, maar ligt nu weer op 600.000 vaten per dag.

De olie zorgt voor 30% van het Bruto Nationaal Product, voor ca. 86% van de exportinkomsten en voor 66% van de inkomsten van de staat. De huidige reserves van 3,7 miljard vaten aardolie zijn goed voor nog jarenlange productie. De aardolie heeft ervoor gezorgd dat het BNP per hoofd van de bevolking boven het niveau van de grote westerse geïndustrialiseerde landen ligt ($124.100 dollar in 2017 het hoogste inkomen ter wereld). De winning van de olie is in handen van het staatsbedrijf Qatar Petroleum (vroeger Qatar General Petroleum Corporation).

De reserves aardgas bedragen meer dan 7 biljoen kubieke meter, meer dan 5% van de totale wereldvoorraad en de derde grootste voorraad ter wereld na Rusland en Iran. De productie en export van aardgas wordt steeds belangrijker en aardgas wordt ook steeds meer gebruikt voor het ontzilten van zeewater, de enige drinkwaterbron.

Op de lange termijn mikt men op nieuwe aardoliebronnen voor de kust en diversificatie van de economie.

Qatar is lid van de OPEC, de Organization of Petroleum Exporting Countries. De voornaamste afnemers van de aardolie zijn: Japan , Brazilië, Zuid-Korea en de Verenigde Arabische Emiraten .

Diverse economische activiteiten

De regering van Qatar heeft in de loop van de laatste decennia geprobeerd om de economie te diversifiëren, echter met beperkt succes.

Qatar heeft een groeiende petrochemische industrie, een kunstmest- en een cementfabriek. De staalindustrie produceert ruw ijzer voor Saoedi-Arabië en de thuismarkt.

Sinds 1960 valt opnieuw een toenemende activiteit waar te nemen in de sectoren visserij, landbouw en veeteelt, waardoor het land grotendeels zelfvoorzienend is geworden. Ongeveer 5% van de beroepsbevolking is werkzaam in de landbouw.

Ingevoerd worden technische apparatuur, transportmiddelen, voedingsmiddelen. Belangrijkste leveranciers van deze producten zijn: Japan, Verenigde Arabische Emiraten, China en de Verenigde Staten. In 2017 werd er in totaal voor 30 miljard dollar geïmporteerd.

De totale export bedroeg in 2017 167,5 miljard dollar en de belangrijkste exportpartners waren Japan, Singapore, Zuid-Korea, India en de Verenigde Arabische Emiraten.

Voor het verkeer speelt de scheepvaart, vooral de traditionele kustvaart, een belangrijke rol. Het land heeft een goed wegennet. Oemm Sa'id en Doha hebben belangrijke zeehavens. Oemm Sa'id wordt gebruikt voor bulktransport en Doha voor regulier transport. Sinds 1997 wordt de haven van Ras Laffan exclusief gebruikt voor de export van aardgas.

Doha heeft een internationale luchthaven en Qatar heeft belangen in de luchtmaatschappij Gulf Air die verder eigendom is van Bahrein, Oman en de Verenigde Arabische Emiraten. Qatar Airways is de nationale luchtvaartmaatschappij.

Vakantie en bezienswaardigheden

Recent probeert Qatar ook het toerisme naar het land te bevorderen. Daartoe werden onder andere grote sportevenementen (tennis, motorraces, golf) georganiseerd.

Ook voor de internationale zakenwereld worden er regelmatig grote congressen en meetings georganiseerd. Pas sinds 1989 worden er visa verstrekt aan toeristen.

De belangrijkste bezienswaardigheden in Qatar zijn de kustlijn met mooie stranden, de soukhs waar werkelijk van alles te koop is en het Al Koot fort met daarin het museum voor volkenkunde.

Verder bezoeken toeristen graag de paardenfokkerijen met Arabische volbloedpaarden of gaan ze kijken naar de kamelenraces die regelmatig gehouden worden.

Klik op de menuknop bovenaan het scherm voor meer informatie

QATAR LINKS

Advertenties
• Qatar Vliegtickets.nl
• Qatar Hotels
• Vakantieveilingen bied mee op de beste deals
• Autoverhuur Sunny Cars Qatar
• Qatar Vliegtickets Tix.nl

Nuttige links

Qatar Reisstart (N+E)
Qatar Startnederland (N+E)
Qatar.nl (N)
Reisinformatie Qatar (N)
Reizendoejezo - Qatar (N)
Startpagina Qatar (N)
Telefoongids Qatar
Willgoto Qatar (N)

Bronnen

Robison, G. / Bahrain, Kuwait & Qatar

Lonely Planet

Whetter, L. / Live & work in Saudi & the Gulf

Vacation Work

CIA - World Factbook

BBC - Country Profiles

laatst bijgewerkt april 2021
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems