IVOORKUST
 

Basisgegevens
Officiële   landstaal	Frans
Hoofdstad	Yamoussoukro
Oppervlakte	322.463 km²
Inwoners	25.445.283   (mei 2019)
Munteenheid	CFA-frank   (XOF)
Tijdsverschil	-1
Web	.ci
Code.	CIV
Tel.	+255

Geografie en Landschap

Geografie

Ivoorkust ligt in West-Afrika aan de Atlantische Oceaan en ligt tussen Ghana en Liberia. Ivoorkust grenst verder aan Burkina Faso, Guinee en Mali. De oppervlakte van Ivoorkust is 322.463 km2. Ivoorkust is daarmee ruim 8 keer zo groot als Nederland.

advertentie

Ivoorkust Satellietfoto foto: NASA_{Photo: Publiek domein}

advertentie

Landschap

Er zijn veel verschillende landschapstypen in Ivoorkust. Het zuidelijke deel is voornamelijk tropisch regenwoud is. In dit tropische regenwoud groeien onder andere bananen. Meer noordelijk ligt een gebied van tropisch regenwoud met bomen die niet het hele jaar door groen zijn. Van het tropische regenwoud blijft wel steeds minder over. De laatste jaren wordt er gekapt voor de tropische houtindustrie of om land te creëren voor de landbouw.

Ten noorden van het tropische gebied ligt een gebied met wouden en bossavannes. Het meest noordelijke gebied bestaat uit vochtige savanne. Hier zijn vooral bomen en graslanden. De enige gebergten in Ivoorkust zijn de Nimbabergen en de bergen in de omgeving van Man. Voor de rest zijn er in het land geen echte hoogteverschillen. De hoogste top in Ivoorkust ligt in de Nimbabergen en is 1752 meter hoog. In het zuiden van Ivoorkust liggen aan de kust diverse lagunes.

advertentie

Vissersboten op Lake Kossou, Ivoorkust_{Photo: Hanay CC 2.0 Genericno changes made}

Klimaat en Weer

In het tropische gebied in het zuiden valt het hele jaar door regen. Vooral in de maanden mei, juni en juli is de regenval erg groot. In de maanden oktober en november regent het iets minder hevig. De dagtemperaturen zijn in dit gebied minimaal 22 graden Celsius en maximaal 32 graden Celsius.

In het noordelijke savannegebied is de regenval een stuk minder. In de maanden december, januari en februari is er zelfs een droge tijd. De temperaturen kunnen dan overdag oplopen tot 40 graden Celsius. In januari kan de nachttemperatuur dalen tot 12 graden Celsius.

In het zuiden is de luchtvochtigheid erg hoog. In het noorden is dat minder, waardoor de warmte beter te verdragen is. Het voelt daar minder drukkend aan.

Planten en Dieren

Planten

Het noorden van Ivoorkust bestaat uit grasland, wat typerend is voor een savannegebied. Meer naar het zuiden staan erg veel mangobomen. Verder komen voor: acacia, apenbroodboom, azobé, iroko, mahonie, makoré, niangon en palm

Dieren

Omdat Ivoorkust uit verschillende soorten gebieden bestaat, zijn er veel diersoorten te vinden. In het tropische gedeelte zijn bijvoorbeeld veel chimpansees. Veelvoorkomende dieren zijn aap, antilope, buffel, gazelle, hyena, nijlpaard, olifant en panter.

Geschiedenis

Onafhankelijke staat

Op 7 augustus 1960 verkreeg Ivoorkust de onafhankelijkheid van Frankrijk. President werd Felix Houphouët-Boigny, leider van de Parti Démocratique de Côte d'Ivoire/Rassemblement Démocratique Africain (PDCI-RDA). Houphouët-Boigny, die goede contacten onderhield met het voormalige moederland Frankrijk, zou tot zijn dood in december 1993 de functie van president blijven bekleden. Zijn partij PDCI-RDA verwierf eenzelfde dominante positie en bleef tot 1990 de enig toegestane partij.

De sociaal-economische ontwikkeling na de onafhankelijkheid was, mede door de grote Franse invloed, aanzienlijk. Jarenlang ging het Ivoorkust voor de wind. Het land had, na Zuid-Afrika en Nigeria, de derde economie van Sub-Sahara Afrika. De economische voorspoed van vooral de kuststrook Ivoorkust werkte als een magneet op de bevolking van het noorden van het land en op de omringende landen, met name op de Sahelbevolking van Burkina Faso en Mali. Deze overwegend islamitische migranten vormden gaandeweg een grotere druk op de bestaansbronnen van de kuststrook, waar de bevolking merendeels christelijk was. De elite van deze zuidelijk Ivoriaanse bevolking had traditioneel de politieke macht in het land in handen. De problematiek van migratie en etnisch-culturele-religieuze tegenstellingen werd door de jaren heen steeds belangrijker en kwam vooral aan de oppervlakte toen aan de gunstige economische ontwikkeling van Ivoorkust een einde kwam.

Jaren 80 en 90

Dat was in de loop van de jaren '80. De ommekeer in de voorspoed van het land werd onder meer veroorzaakt door een daling van de wereldmarktprijzen van de belangrijkste (agrarische) exportproducten (in de eerste plaats cacao). De economische neergang en de schuldensituatie van het land leidden niet alleen tot belastingmaatregelen en bezuinigingen in de publieke sector, maar hadden ook gevolgen voor het politieke bestel. Kritiek groeide op de (onaantastbare) positie van de president en de afwezigheid van een serieuze oppositie. In reactie hierop werd in 1990 een meerpartijenstelsel ingevoerd.

De laatste jaren van Houphouët-Boigny’s regeerperiode was er sprake van een gespannen politieke situatie (studentenonrust en muiterij in het leger). Hoewel de functie van president na Houphouët-Boigny’s overlijden in 1993 aanvankelijk werd opgeëist door de zittende minister-president Alessane Dramane Ouattara, werd Houphouët-Boigny constitutioneel opgevolgd door de voorzitter van het parlement, Henri Konan Bedié. Eenmaal president benoemde Bédié Daniel Kablan Duncan tot minister-president. Het economisch aanpassingsprogramma werd voortgezet en begon na de devaluatie van de FrancCFA in januari 1994 vruchten af te werpen.

In 1995 werd Bedié herkozen tot President. Zijn rivaal Ouattara had zich niet kandidaat gesteld. Tijdens Bédié’s bestuur werd in de grondwet geregeld dat ingezetenen van wie één of beide ouders niet de Ivoriaanse nationaliteit hebben, Ivorianen die langere tijd in het buitenland hebben verbleven, en Ivorianen die van hun nationaliteit afstand hebben gedaan, zich niet kandidaat kunnen stellen voor het presidentschap. Aan de hand van deze regeling stelden Bédié c.s. dat Ouattara niet de Ivoriaanse, maar de Burkinese nationaliteit had en dus überhaupt niet in aanmerking kon komen voor het hoogste ambt. Deze nationaliteitskwestie was een uiting van de verscherpte binnenlandse tegenstellingen en vormde de inleiding op een periode van ernstige politieke instabiliteit.

Op 24 december 1999 grepen militairen, voor het eerst sinds de onafhankelijkheid, naar de macht. Dit vanwege financieel wanbeleid, corruptie en de gespannen politieke situatie rond de campagne voor de presidentiële verkiezingen (i.e. ivoirité; uitsluiting op grond van de nationaliteit en identiteit van de voornaamste oppositiekandidaat). Leider van de met gering bloedvergieten verlopen staatsgreep was brigade-generaal Robert Guéï, voormalig bevelhebber van de strijdkrachten.

21e eeuw

In oktober 2000 wordt Laurent Gbagbo winnaar van de presidentsverkiezingen, in december wint zijn partij de parlementsverkiezingen. Er is een grote tegenstelling tussen de christenen van Gbagbo en de moslims onder leiding van Ouattara. In 2003 wordt na veel gevechten besloten tot een regering met daarin ook plaats voor de rebellen, Seydou Diarra is de consensus premier. Eind 2003 laaien de onlusten weer op. In 2004 komt er een UN vredesmissie. In 2005 worden geplande verkiezingen uitgesteld. President Gbagbo neemt een wet aan die hen in staat stelt aan de macht te blijven. In juni 2008 zouden er nieuwe verkiezingen plaatsvinden, maar die zijn inmiddels uitgesteld tot november 2008 en later weer uitgesteld tot 2009. In februari 2010 wordt de kiezersregistratie afgelast na dagen van gewelddadig protest.

Op 28 november worden uiteindelijk verkiezingen gehouden in Ivoorkust. Alassane Ouattara wordt gekozen tot president maar de zittende president Laurent Gbagbo weigert om af te treden. De organisatie van West-Afrikaanse staten Ecowas beslist begin januari over verdere stappen tegen de politieke impasse in Ivoorkust. In april 2011 wordt Gbagbo gevangen genomen en in november 2011 overgedragen aan het internationale strafhof in Den Haag. In december zijn er parlementsverkiezingen Gbagbo en zijn medestanders winnen de verkiezingen. In november 2012 wordt er ook een arrestatiebevel afgegeven voor de vrouw van Gbagbo. December 2013 ontstaat er ruzie tussen Ghana en Ivoorkust. Ghana verdenkt Ivoorkust ervan dat geheimagenten op het grondgebied van Ghana op zoek zijn naar aanhangers van Gbagbo.

In oktober 2015 werd president Ouattara met een zeer grote meerderheid van stemmen (84%) herkozen tot president van Ivoorkust voor een nieuwe periode van vijf jaar. De kandidaat van de sterk verdeelde oppositie met de meeste stemmen, behaalde slechts 9% van de stemmen. Volgens waarnemers zou deze presidentsverkiezing rustig en transparant verlopen zijn.

In 2016 krijgt ook Ivoorkust te maken met aanslagen door militante Islamitische groeperingen. In 2017 zijn er verschillende gevallen van muiterij van politie en leger vanwege een onenigheid over betaling en bonussen. In december 2017 lanceert de regering een plan om geld vrij te maken om een paar honderd soldaten te betalen om het leger vrijwillig te verlaten.

Bevolking

In Ivoorkust wonen meer dan 24 miljoen mensen (2017). De bevolkingsdichtheid is ongeveer 75 inwoners per vierkante kilometer.

• De natuurlijke bevolkingsgroei bedraagt 1,84%.(2017)
• Geboortecijfer per 1000 inwoners is 27.7 (2017)
• Sterftecijfer per 1000 inwoners is 9.4 (2017)
• De levensverwachting is 59 jaar. (mannen 57,8 en vrouwen 60,2 jaar (2017)

Bevolkingssamenstelling:

De grootste bevolkingsgroep is de Akan (28,8%). Verder zijn er groepen Gur (16,1%), Mande (21,4 %), Kru (8,5%) en tal van overige volkeren.

Taal

Frans is de officiële taal van Ivoorkust, verder een zestigtal inheemse talen en dialecten. De twee belangrijkste zijn Baoulé en Dioula.

Godsdienst

Het grootste deel van de Ivorianen hangt inheemse godsdiensten aan. Verder zijn er christenen en Moslims, van beiden ongeveer 30%.

Samenleving

Staatsinrichting

Ivoorkust is een Republiek. De president wordt rechtstreeks gekozen voor een termijn van 5 jaar en is eenmaal herkiesbaar. De president benoemt de Eerste Minister en (op voordracht van laatstgenoemde) vervolgens de overige leden van het kabinet. Er is sprake van een meerpartijendemocratie. De wetgevende macht is in handen van het parlement, dat voor vijf jaar direct wordt gekozen door de bevolking. De Nationale Vergadering (Assemblée nationale) telt 225 leden. In geval van overlijden van de president wordt hij door de voorzitter van het parlement opgevolgd.

Politiek

Het door Guéï c.s. in 1999 opgerichte Comité National du Salut Public (CNSP) was een overgangsregime met als doel de transitie naar een democratisch gekozen regering te (bege)leiden en orde op zaken te stellen. Het CNSP vormde enkele transitiekabinetten, waarin aanvankelijk - naast juntaleden – civiele ministers waren opgenomen van alle partijen die deel uitmaakten van het door de junta ontbonden parlement. Een herziening van de grond- en kieswet werd door een volksraadpleging in juli 2000 goedgekeurd. Hierin werden o.a. de vereisten voor de verkiesbaarheid tot president verder aangescherpt.

De actuele politieke situatie is beschreven in het hoofdstuk geschiedenis.

Economie

Ivoorkust is de grootste cacaoproducent ter wereld en heeft zich daarnaast toegelegd op de productie van andere exportgewassen. Het grote aandeel van de landbouw in de economie (20,1 % in 2013) van het land maakt Ivoorkust erg kwetsbaar voor externe factoren zoals de wereldmarktprijzen en weersomstandigheden. De sterke regionale economische positie laat onverlet dat Ivoorkust één van de armste landen ter wereld is. Het BBP per hoofd van de bevolking ligt op $3.900 per jaar.

Sinds enkele jaren is Ivoorkust producent en exporteur van olie. De productie hiervan vindt voornamelijk offshore plaats.

Nederland is in 2017 de belangrijkste exportpartner van Ivoorkust gevolgd door de verenigde Staten, Nigeria, Duitsland, Frankrijk en Canada. Ivoorkust importeert in 2017 vooral uit Nigeria, Frankrijk en China.

Vakantie en bezienswaardigheden

Abidjan is de voormalige hoofdstad en grootste stad van het land. Abidjan wordt gedomineerd door het plateau, de centrale zakenwijk. Het oudere, meer traditionele hart van de stad is Treichville, met veel bars, restaurants en discotheken, evenals de kleurrijke centrale markt. Er is een zeer goed museum, het Ifon Museum, evenals het Nationaal Museum met historische kunstvoorwerpen, beelden en ivoor.

Yamoussoukro ligt ongeveer 230 km ten noorden van Abidjan. Ontdek de stad met haar levendige markt, het paleis, de plantages en de moskee. Van architectonisch belang is de Cathedrale Notre-Dame-de-la-Paix. Fractioneel kleiner dan de Sint Pieter in Rome. Yamoussoukro is de geboorteplaats van Felix Houphouët-Boigny, die de Ivoriaanse president was 33 jaar.

De nationale parken zijn grotendeels ontoegankelijk voor bezoekers zonder hun eigen voertuig. Lokale gidsen zijn nodig en gemakkelijk beschikbaar. Het grootste en oudste nationale park is het Comoe Nationaal Park in het noordoosten, waar leeuwen, waterbokken, nijlpaarden en andere dieren kunnen worden waargenomen. Het Abokouamekro Game Reserve ligt op ongeveer een uur buiten Yamoussoukro.

Klik op de menuknop bovenaan het scherm voor meer informatie

IVOORKUST LINKS

Advertenties
• Ivoorkust Vliegtickets.nl
• Hotels Ivoorkust
• Tradetracker plaats advertenties en verdien geld

Nuttige links

Reisinformatie Ivoorkust (N)
Telefoongids Ivoorkust
Willgoto Ivoorkust (N)

Bronnen

Elmar Landeninformatie

CIA - World Factbook

BBC - Country Profiles

laatst bijgewerkt november 2021
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems