MONACO
 

Basisgegevens
Officiële   landstaal	Frans
Hoofdstad	Monaco
Oppervlakte	2 km²
Inwoners	39.102   (mei 2019)
Munteenheid	euro   (EUR)
Tijdsverschil	+0
Web	.mc
Code.	MCO
Tel.	+377

Steden MONACO

Monaco-ville

Geografie en Landschap

Geografie

Het prinsdom Monaco (officiële naam: La Principauté de Monaco) ligt aan de zuidkust van Frankrijk, vlakbij de Italiaanse grens (15 km) en 18 km ten oosten van de Franse badplaats Nice.

advertentie

Monaco Satellietfoto_{Photo:Publiek domein}

Monaco is bijna geheel omsloten door de Franse gemeenten Cap d’Ail, La Turbie, Beausoleil en Roquebrune Cap-Martin van het departement Alpes-Maritimes. Monaco is zo volgebouwd dat het onmerkbaar overgaat in het Franse stadje Beausoleil. De oppervlakte van Monaco is 195 ha, waarvan 40 ha de laatste 20 jaar drooggelegd zijn in de Middellandse Zee. Monaco is daarmee na Vaticaanstad het kleinste onafhankelijke land van Europa. Monaco heeft een lengte van 3,2 km en een breedte van 135 tot 910 m. De breedte van de grenzen varieert tussen de 350 en 1050 meter. De kustlijn meet in totaal 4100 meter.

advertentie

Landschap

Monaco is feitelijk een schiereilandje met een kleine natuurlijke haven (20 ha groot en 27 meter diep).

Monaco ligt aan de voet en tegen de terrasgewijze hellingen van de 573 m hoge rots ‘Tête de Chien’. Monaco-Ville is de oudste wijk en ligt op de 60 m hoge rots ‘Le Rocher’.

advertentie

Tête de Chien, Monaco_{Photo: DarioSpagnolo CC 1.0 Generic no changes made}

Monaco bestaat verder uit een strook land aan de kust, waar de rotsachtige bodem van Alpes-Maritimes overgaat in kunstmatige zandstranden. Hier zijn ook wat grotten te vinden (les Grottes de l’Observatoire), de enige in Europa waar het warmer wordt naarmate men verder afdaalt.

Klimaat en Weer

Het mediterrane klimaat van Monaco zorgt voor warme zomers en milde winters, waarin de temperatuur bijna nooit kouder dan 8°C wordt. Door de beschutte ligging heeft Monaco ook geen last van de koude Mistral, een noordwestenwind die vaak over het zuidoosten van Frankrijk waait.

De gemiddelde temperatuur gerekend over het gehele jaar bedraagt 16,3°C. De koudste maand van het jaar is januari, met gemiddelde temperaturen tussen 8 en 12°C. Juli is de warmste maand met gemiddelde temperaturen tussen 22 en 26°C.

Met iets meer dan 700 mm neerslag per jaar, is Monaco een vrij droog plekje in Frankrijk en telt zeer veel zonnige dagen, ca. 300 per jaar.

De droogste maanden zijn juli en augustus met gemiddeld maar twee regendagen. De natste maanden zijn oktober, november en december.

Klimaattabel

	max. temp.	min. temp.	neerslag
januari	13°C	6°C	76 mm
februari	13°C	6°C	74 mm
maart	14°C	8°C	74 mm
april	16°C	9°C	64 mm
mei	19°C	13°C	48 mm
juni	23°C	17°C	38 mm
juli	26°C	19°C	18 mm
augustus	27°C	20°C	30 mm
september	24°C	17°C	66 mm
oktober	20°C	13°C	112 mm
november	16°C	9°C	117 mm
december	13°C	6°C	89 mm

Planten en Dieren

advertentie

Planten

Door de geringe grootte van Monaco en de hoge mate van verstedelijking, is er niet veel oorspronkelijke flora. Alleen op de uitlopers van de Alpen is wat subtropische vegetatie te vinden.

Bijzonder is wel de Jardin Exotique, waar o.a. meer dan 6000 verschillende soorten planten verzameld zijn, waaronder een groot aantal cactussen (o.a. kogelcactussen, vijgcactussen en zuilcactussen), vetplanten (grootste verzameling rotsvetplanten ter wereld) en verder yuca’s, agaven, aloë’s en drakenbloedbomen. Elk jaar wordt er een uitgebreide lijst van cactus- en vetplantenzaden gestuurd naar meer dan 500 botanische tuinen in de hele wereld. Met ca. 50 landen worden er ook zaden uitgewisseld.

Verder is er de normale Middellandse Zee-flora met bougainvillea, oleanders en palmbomen.

Dieren

Ook over de dierenwereld van Monaco valt niet erg veel te melden. Het Musée Océanographique de Monaco, opgericht in 1910 door prins Albert I, is een museum voor marine biologie en een vooraanstaand onderzoeksinstelling. Het museum werd jarenlang geleid door de beroemde Jacques Cousteau.

In de 90 aquaria leven honderdduizenden exemplaren diepzeevissen en Middellandse Zeefauna van ca. 350 soorten. Bijzonder zijn een zeer groot aquarium met haaien en pijlstaartroggen en een zeldzaam levend koraalrif.

Geschiedenis

Prehistorie en oudheid

Verschillende volkeren van de prehistorie tot de oudheid vonden een goed heenkomen op de Rots en in de haven van Monaco. Le Rocher (De Rots) werd al in de prehistorie bewoond. De vondst van menselijke overblijfselen in een grot in de Jardins Saint-Martin bewijzen dat. Vast staat in ieder geval dat de Cro-Magnonmens hier zo’n 20.000 jaar geleden huisde.

De Feniciërs en de Grieken gebruikten De Rots als een handelspost en de eerste vaste bewoners in de 6e eeuw v.Chr. waren Liguriërs, die er een tempel bouwden ter ere van de Griekse god Heracles. In deze tijd ontstond ook de naam van het gebied: de tempel werd namelijk ‘Heracles monoikos’ genoemd, wat in de loop der tijd verbasterd werd tot Monaco.

Ook de Romeinen waren zeer gecharmeerd van de strategische ligging van ‘Portus Herculis Monoeci’, zoals zij Monaco noemden. Monaco werd in de 2e eeuw v.Chr. ingelijfd bij de Romeinse provincie Alpes Maritimes.

Middeleeuwen

Ook de haven werd onder de Romeinen steeds belangrijker, maar na de val van het Romeinse rijk in 476 n.Chr. volgde een periode van verval. Tijdens de grote Volksverhuizingen werd de stad verschillende malen verwoest door Germanen en Saracenen. Pas in 975 lukte het de graaf van Provence om de Saracenen te verdrijven en kon er een nieuw tijdperk beginnen.

In 1162 verlengde Frederik Barbarossa het recht om de Ligurische kuststrook, van Port Venere tot Monaco, te besturen. In 1191 stond keizer Hendrik VI de rots, de haven en het omringende land af aan de Ghibellijnen uit Genua.

In 1215 bouwden de Ghibellijnen een fort op de rots, op dat moment de meest westelijke grens van de Genuese Republiek. De Ghibellijnen, aanhangers van de Duitse keizer, werden vanaf 1270 echter voortdurend aangevallen door de Guelfen, aanhangers van de paus en de graaf van de Provence. In 1296 werden de Guelfen, waaronder de familie Grimaldi, verjaagd door de Ghibellijnen.

Al op 8 januari 1297 lukte het echter François Grimaldi (onder de naam ‘Malizia’) om via een list (vermomd als Franciscaner monniken) de Ghibellijnen te verjagen en het fort in te nemen.

In 1301 kwamen de Ghibellijnen echter weer sterk terug en pas sinds 1331, onder Charles I, wisten de Grimaldi’s de macht stevig in handen te nemen. In 1342 bezorgde hij zichzelf de titel ‘Heer van Monaco’. In 1346 en 1355 werd het rijkje nog uitgebreid met de nabijgelegen plaatsen Menton en Roquebrune.

15e tot en met 18e eeuw

In 1454 werden door Jean I de successierechten voor de komende vijf eeuwen vastgesteld. Hij besliste dat de eerstgeboren zoon de troonopvolger zou worden. Indien er geen zoon voorhanden was kon de titel overgedragen worden aan een dochter onder de voorwaarde dat haar nakomelingen de naam Grimaldi zouden aannemen.

In 1489 werd de onafhankelijkheid van Monaco erkend door de Franse koning Charles VIII, in 1512 nog eens bevestigd door koning Louis XII.

In 1523 kwam er een einde aan de goede verstandhouding met de Fransen. Augustin I dacht dat het wel goed zou zijn voor Monaco om een protectoraat van Spanje te worden, dat op dat moment geregeerd werd door Karel V. De Spanjaarden waren echter niet erg geïnteresseerd en lieten Monaco in feite links liggen en haar eigen boontjes doppen. In 1612 riep Honoré II zich als eerste uit tot prins van Monaco. Hij was het ook die de verstoorde relatie met de Fransen van Louis XIII weer herstelde en de status van Spaans protectoraat beëindigde. In 1641 werd de onafhankelijkheid weer de door Fransen erkend bij het Verdrag van Péronne..

In 1731 zat er even geen Grimaldi op de prinselijke troon. Antoine I had geen zonen en werd opgevolgd door zijn dochter, die echter al na enkele maanden overleed. Haar man, Jacques I, nam haar plaats als prins van Monaco in. In 1733 nam zijn zoon Honoré III het stokje over en werd de Grimaldi-dynastie voortgezet.

19e eeuw

Tijdens de Franse Revolutie in 1789 werd Monaco in feite opgeheven en nam de welvaart in snel tempo af. Tussen 1793 en 1814 werd Monaco ingelijfd bij Frankrijk als het departement Fort Hercule. In 1814 nam Napoleon afstand van de troon en werden de Grimaldi’s bij het Verdrag van Parijs in hun rechten hersteld en verkreeg Monaco zijn zelfstandigheid.

Dit leidde tot een nog grotere armoede en als gevolg hiervan verklaarden Menton en Roquebrune zich in 1848 onafhankelijk. In 1861 deed prins Charles III officieel afstand van deze gebiedsdelen. Zij sloten zich aan bij Frankrijk, waardoor het grondgebied van Monaco verkleind werd tot slechts ca. 1,5 km2.

Als compensatie kreeg Monaco een som geld van Frankrijk en onder voorwaarde dat Monaco goed rekening zou houden met de belangen van Frankrijk, werd Monaco door Frankrijk beschermd en erkend als een onafhankelijk land.

Om de economische malaise te doorbreken probeerde Charles III welgestelde toeristen naar Monaco te lokken. Het idee was om in navolging van België en Duitsland speelbanken op te zetten waarmee veel geld verdiend kon worden. Nog vóór de onafhankelijkheid, namelijk in 1859, werd er een speelbank opgericht in Les Spélugues. Het bleek een groot succes en in 1863 werd de Société des Bains de Mer opgericht, die het monopolie over het gokwezen in Monaco kreeg. Als tegenprestatie kreeg de onderneming de opdracht om de ontwikkeling van publieke werken ter hand te nemen. In zeer korte tijd werden er hotels (waaronder het Hôtel de Paris, lange tijd het grootste hotel van Europa), een theater en in 1865 een heus casino gebouwd (het huidige casino dateert van 1878, architect Charles Garnier). Charles III, de aanstichter van deze ontwikkelingen, werd geëerd door de naamsverandering van Les Spélugues naar Monte Carlo.

De resultaten van deze investeringen waren spectaculair: in nauwelijks een decennium tijd veranderde Monaco in een welvarend land, waarin het zelfs mogelijk was om de bewoners vrij te stellen van o.a. inkomstenbelasting (sinds 1869).

Monaco bestond tot de 19e eeuw uit Monaco-Village en La Condamine. Prins Carlo III besloot in 1866 de rest van de Monegaskische kust tot ontwikkeling te brengen, met als resultaat de mooie wijk Monte Carlo.

20e eeuw

De Monegaskische grondwet van 1911 legde de wetgevende macht bij de Prins, op dat moment Albert I. Hiermee kwam er een einde aan de absolute monarchie, hoewel de Nationale Raad met 18 leden slechts een adviserende taak had.

Een overeenkomst met Frankrijk uit 1918 regelde onder meer de incorporatie van Monaco in Frankrijk als “Etat Monégasque”als de regerende Vorst sterven zonder achterlating van een mannelijke troonopvolger. In 2002 is dit veranderd en op dit moment ook een vrouw de troon bestijgen.

In 1933 kreeg de economie van Monaco een flinke klap te verwerken doordat het gokken in de buurlanden Frankrijk en Italië gelegaliseerd werd. De inkomsten uit het gokwezen liepen hierna zienderogen terug.

Op 8 juli 1948 werd Monaco lid van de WHO (World Health Organization). Vanaf 1949 werd Monaco door prins Rainier III uitgebouwd tot een zeer succesvol commercieel ‘bedrijf’ en het bekendste belastingparadijs ter wereld. In 1954 kwam de Amerikaanse filmster Grace Kelly naar Monaco voor de opnames van de film ‘To catch a thief’. Ze werd verliefd op Rainier en trouwde met hem. Een nieuwe grondwet werd ingevoerd op 17 december 1962 en schafte de absolute macht van de Vorst definitief af en regelde dat de Nationale Raad vanaf die tijd via algemeen kiesrecht zou worden gekozen. De regering legt nieuwe wetten aan de Nationale Raad en de regering en de Nationale Raad proberen dan overeenstemming te bereiken. Lukt dit niet dan wordt het wetsontwerp definitief ingetrokken. In 1982 kwam Grace Kelly om het leven door een auto-ongeluk.

Sinds 2003 heeft de Nationale Raad ook het recht tot het indienen van wetsvoorstellen, maar het blijft verplicht om overeenstemming met de regering te bereiken. Monaco is lid van verschillende internationale organisaties en werd in mei 1993 toegelaten tot de Verenigde Naties.

21e eeuw

In oktober 2004 trad Monaco toe tot de Raad van Europa. De 81-jarige Prins Rainier III overleed na een ziekbed op 6 april 2005. De 47-jarige kroonprins Albert nam de taken van zijn vader over. In december 2008 schrapt Monaco een gebiedsuitbreiding in de zee vanwege de financiële crisis en uit milieuoverwegingen. In 2011 trouwt prins Albert met Charlene Wittstock, in decembr 2014 wordt er een tweeling geboren. De mannelijke Jacques is in lijn met de traditie de troonopvolger. In juli 2016 wordt een belastingovereenkomst met de EU gesloten die een automatische uitwisseling van gegevens regelt vanaf 2018.

Bevolking

Algemeen

In Monaco wonen 30.645 mensen (2017) en is daarmee het dichtst bevolkte land ter wereld met meer dan 15.000 inwoners per km2.

Bijzonder is dat de 32% autochtone Monegasken een minderheid in eigen land vormen. De rest zijn buitenlanders, die voornamelijk vanwege het gunstige belastingklimaat naar Monaco worden getrokken. Op dit moment komen er steeds meer mensen uit de financiële wereld en sterren uit de muziek- en de sportwereld in Monaco wonen.

Bevolkingssamenstelling:

• Monegasken 32%
• Fransen 20%
• Italianen 15%
• Overigen 33% (hieronder veel"belastingvluchtelingen" met ca. 125 nationaliteiten)

Demografische gegevens (per 2006)

• De natuurlijke bevolkingsgroei bedraagt 0.24% (2017)
• Geboortecijfer per 1000 inwoners is 6,6 (2017)
• Sterftecijfer per 1000 inwoners is 9,8 (2017)
• Levensverwachting in 2017 is 85,6 jaar voor mannen en 93,5 jaar voor vrouwen

Bevolkingssamenstelling:

• 0-14 jaar: 10,6%
• 15-64 jaar: 57,2%
• 65+: 32,2%

Taal

De officiële taal van Monaco is het Frans, en verder spreekt vooral de oudere autochtone bevolking nog steeds het Monegaskisch of ‘U Munegascu’, een Romaanse taal die verwant is aan het moderne Ligurisch. Het Monegaskisch lijkt ook veel op de taal die gesproken wordt in het Italiaanse Genua, maar verschilt bijvoorbeeld behoorlijk van het nabijgelegen Menton. Het Monegaskisch is verder sterk beïnvloed door het Occitaans.

Begin jaren zeventig van de vorige eeuw was de taal bijna uitgestorven, maar op dit moment wordt de taal weer op scholen onderwezen en daardoor lijkt voortbestaan van de taal verzekerd. De Monegaskische literatuur floreert.

Godsdienst

Hoewel de grondwet de vrijheid van godsdienst garandeert, is het rooms-katholicisme de officiële godsdienst van Monaco. Ca. 90 % van de bevolking behoort dan ook tot de rooms-katholieke kerk.

De neo-romaanse kathedraal van Monaco, waar veel generaties Grimaldi (na zijn overlijden in 2005 ook prins Rainier) begraven liggen, werd in 1878 herbouwd in witte steen uit La Turbie. Vroeger stond op deze plaats de 13e-eeuwse Église Saint-Nicolas. Bijzonder is het altaarstuk uit ca. 1500, het retabel van Sint Nicolaas gemaakt door Louis Bréa, en de bisschoppelijke troon van wit carraramarmer. Het belangrijkste religieuze feest is dat van Saint Devote (27 januari), de patroonsheilige van het prinsdom.

De overige 10% van de bevolking hangt een andere of geen godsdienst aan. Zo zijn er kleine groeperingen Anglicanen, Baha’i en protestanten (ca. 6% van de bevolking).

Samenleving

Staatsinrichting

Monaco is sinds 1962 grondwettelijk een erfelijke constitutionele monarchie, met de prins van Monaco als regeringshoofd. Hij benoemt de minister van Staat, een Franse ambtenaar die door de Franse regering wordt voorgedragen. Om zijn taak goed te kunnen uitvoeren wordt de Minister van Staat geadviseerd door vijf regeringsadviseurs, die tevens hoofd van een departement zijn. De volgende adviseurs dienen verantwoording af te leggen aan de Prins:

• Conseiller de Gouvernement pour l’Intérieur: binnenlandse zaken
• Conseiller de Gouvernement pour les Finances et l’Economie : financiën en economie
• Conseiller de Gouvernement pour les Affaires Sociales et la Santé : sociale zaken en gezondheidszorg
• Conseiller de Gouvernement chargé du Département de l’Equipement, de l’Environnement et de ‘Urbanisme : milieu en bouw
• Conseiller de Gouvernement pour les Relations Extérieures : buitenlandse zaken

De wetgevende macht wordt gedeeld door de prins en het uit 24 personen bestaande parlement of ‘Conseil National’. De Conseil National wordt om de vijf jaar verkozen via algemene verkiezingen door stemgerechtigden vanaf 21 jaar. De president en de vice-president van de Conseil worden door de leden van de Conseil gekozen. De Conseil komt twee keer per jaar voor een periode van drie maanden bij elkaar: van 1 april tot 30 juni voor wetgevende zaken en van 1 oktober tot 31 december voor de nieuwe begroting.

Hiernaast zijn er drie raadgevende lichamen waarvan de leden door de prins worden aangewezen. Dit zijn de Kroonraad: 7 leden; de Staatsraad: 12 leden en de Economische raad met 30 leden, waarin ondermeer vertegenwoordigers van de sociale partners zitten.

De huidige prinselijke familie stamt niet rechtstreeks af van het roemruchte Grimaldi-geslacht. Na 1731 mocht de familie Goyon-Matignon zich Grimaldi noemen en sinds 1949 geldt hetzelfde voor de familie Polignac, zoals de vader van Rainier III in het echt heette.

Politiek

In Monaco is de binnenlandse politieke situatie stabiel. Er bestaan geen politieke partijen zoals in Nederland. Kandidaten stellen"lijsten" op van verkiesbare personen en dingen op deze manier naar zetels in de Nationale Raad, die om de vijf jaar gekozen wordt.

In 1993 won de"Liste Campora" van Jean Louis Campora 15 van de 18 zetels. Ook de verkiezingen van 1998 waren voor Campora zeer succesvol. Onder leiding van Campora won"Union Nationale et Démocratique" alle zetels. Andere concurrerende"lijsten" waren"Union Nationale pour l’Avenir de Monaco" en"Rassemblement pour la Famille Monégasque".

In 2005 overleed Zijne Doorluchtige Hoogheid (ZDH) Prins Rainier III en werd opgevolgd door zijn zoon Prins Albert II.

De actuele politieke situatie staat beschreven in het hoofdstuk geschiedenis.

Administratieve indeling

Monaco is een stadstaat, waarvan de hoofdstad dezelfde omvang heeft als het gelijknamige land. Omdat Monaco zowel een staat als een stad is, zijn de landelijke en gemeentelijke belangen gescheiden van elkaar. Naast de regering bestaat er dan ook een stadsbestuur met een vijftien leden tellende gemeenteraad en een door de gemeenteraad gekozen burgemeester. Een keer in de vier jaar worden er gemeenteraadsverkiezingen gehouden.

Monaco bestaat uit vijf districten: Monaco-Ville, Monte Carlo (het grootste district), La Condamine (oude havenwijk), Fontvieille (gebouwd op de grond gewonnen van de zee) en Moneghetti.

Onderwijs

Het prinsdom heeft tien staatsscholen, namelijk zeven scholen voor peuter- en basisonderwijs, een school voor voortgezet onderwijs, een lyceum voor algemeen en technisch onderwijs, en een lyceum voor vakonderwijs en hotelwezen. Verder zijn er twee privé-scholen voor bijzonder onderwijs.

Twee bijzondere schoolvormen: De International School of Monaco biedt tweetalig onderwijs vanaf voorschools niveau, en de International University of Monaco biedt bachelor-opleidingen in bedrijfsadministratie en post-doctorale opleidingen voor het diploma Master of Business Administration.

In totaal worden alle scholen bezocht door ca. 5900 leerlingen en studenten, waarvan ca. 1800 uit de omliggend gebieden, die speciaal toegelaten worden. Ca. 4500 leerlingen bezoeken de scholen in de publieke sector met 400 onderwijzers en ca. 1400 leerlingen krijgen onderwijs op de privé-scholen met ca. 80 leerkrachten.

De scholen promoten nadrukkelijk de Monegaskische tal en de geschiedenis van het Prinsdom. Ook de Engelse taal vindt men zeer belangrijk en wordt al vanaf de eerste jaren onderwezen.

Economie

De economische banden tussen Monaco en Frankrijk zijn bijzonder hecht. Zo vormen ze een douane-unie. Monaco bezit geen natuurlijke grondstoffen en is hiervoor grotendeels afhankelijk van Frankrijk. Ook veel goederen worden geïmporteerd uit Frankrijk, de grootste handelspartner van Monaco.

Het enige probleem dat Monaco op economische gebeid heeft is het gebrek aan ruimte. Landwinningprojecten zijn de enige uitbreidingsmogelijkheid.

Meer dan de helft van haar inkomsten genereert de Monegaskische overheid uit de btw op hotels, banken en industrie. De inkomsten- en vennootschapsbelasting is echter zo laag, dat het voor buitenlandse ondernemingen en rijke mensen zeer interessant is om zich in Monaco te vestigen.

De dienstensector, en dan vooral de financiële dienstverlening, vormt de belangrijkste sector binnen de Monegaskische economie. Verder wordt Monaco het laatste decennium sterk gepromoot als centrum voor internationale conferenties.

Het bank- en verzekeringswezen neemt de laatste tientallen jaren in belangrijkheid toe. Veel hoofdkantoren van Franse en internationale banken bevinden zich in Monaco.

Andere pijlers van de economie vormen de handel, de onroerend-goed-sector, het postwezen en het telefoonverkeer.

Op het gebied van industrieel beleid wordt de nadruk gelegd op milieuvriendelijke ondernemingen met een hoge toegevoegde waarde, met in het district Fontvieille chemische, farmaceutische en cosmetische industrieën. De industriële sector levert werk aan ca. 25% van de Monegaskische beroepsbevolking.

Vakantie en Bezienswaardigheden

Ongeveer een kwart van de overheidsopbrengsten zijn afkomstig uit het toerisme, met vooral dure hotels en chique uitgaansgelegenheden. Hotelovernachtingen zijn dan ook alleen te betalen door de rijken der aarde en zakenreizigers; dagjesmensen overnachten in nabijgelegen plaatsen in Frankrijk en Italië. Jaarlijks trekt Monaco vele miljoenen toeristen, waarvan de meeste uit Italië, de Verenigde Staten en Frankrijk komen. Daarna volgen de Engelsen, Duitsers, Zwitsers en Japanners.

Sinds de tweede helft van de 19e eeuw was het Casino van Monte Carlo en het gokwezen in het algemeen, een belangrijke pijler van de Monegaskische economie. Op dit moment levert het echter nog geen 5% bij aan economie (in 1890 ca. 90%!!), wat in ieder geval bijdraagt aan het streven van de overheid om het negatieve imago van Monaco als gokstaat te doorbreken. Toch blijft het casino één van de belangrijkste redenen om Monaco te bezoeken.

In het oceanografisch museum en aquarium kun je genieten van meer dan 4.000 vissen en zeedieren en zie je de geschiedenis door middel van films, displays en tentoonstellingen. Dit is een geweldige plek voor kinderen. Er is ook een gezellig restaurant met een spectaculair uitzicht.

De Formule 1 Grand Prix is een gebeurtenis die veel aandacht trekt vanuit de hele wereld. Je kunt contact opnemen met de Automobile Club Monaco en tickets reserveren tegen vaak astronomische prijzen. Maar wanhoop niet je kunt het spektakel beleven vanuit je hotelkamer met uitzicht over het circuit wanneer je er vroeg genoeg bij bent.

Klik op de menuknop bovenaan het scherm voor meer informatie

MONACO LINKS

Advertenties
• Monaco Vliegtickets.nl
• Monaco Hotels
• Autoverhuur Sunny Cars Monaco
• Tradetracker plaats advertenties en verdien geld

Nuttige links

Reisinformatie Monaco (N)
Reizendoejezo – Monaco (N)
Telefoongids Monaco

Bronnen

Côte d’Azur

Lannoo

Eck, N. van / Provence, Côte d’Azur

Gottmer/Becht

Gauldie, R. / Provence & Côte d’Azur

Van Reemst

Noe, B.A. / Provence en Côte d’Azur

Kosmos-Z&K

Provence, Côte d’Azur

ANWB

Simons, J. / Minilanden : een presentatie van de vijf kleinste landen ter wereld: Vaticaanstad, Monaco, Nauru, Tuvalu, San Marino

Conquistador

Zwijnenburg, H. / Provence, Côte d’Azur

ANWB

CIA - World Factbook

BBC - Country Profiles

laatst bijgewerkt november 2021
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems