MALAWI
 

Basisgegevens
Officiële   landstaal	Engels, Chichewa
Hoofdstad	Lilongwe
Oppervlakte	118.484 km²
Inwoners	19.642.993   (mei 2019)
Munteenheid	Malawische kwacha   (MWK)
Tijdsverschil	+1
Web	.mw
Code.	MWI
Tel.	+265

Geografie en Landschap

Geografie

Malawi ligt in Zuidelijk Afrika ten westen van Zambia. Malawi grenst verder aan Mozambique en Tanzania. De oppervlakte van Malawi is 118.480 vierkante kilometer. Malawi is daarmee ongeveer 3.5 keer zo groot als Nederland.

advertentie

Malawi Satellietfoto NASA_{Photo: Publiek domein}

advertentie

Landschap

Malawi is een langgerekt land. De lengte is ruim 800 kilometer en de breedte varieert tussen de 80 en de 160 kilometer. Het Malawimeer ligt in het oosten van het land en is, net als het land zelf, langgerekt. Het meer neemt een vijfde deel van de totale oppervlakte van Malawi in beslag. Het Malawimeer ligt in de Centraal-Afrikaanse Slenk en het diepste punt is 785 meter. Het meer watert af in de Shire, die daarna in de Zambesi in Mozambique uitkomt om in de Indische Oceaan af te wateren.

Ten westen van het Malawimeer liggen steile heuvels met een gemiddelde hoogte van duizend meter. In het zuiden ligt de hoogste berg van Malawi, de Mount Mulanje (drieduizend meter).

advertentie

Mount Mulanje, hoogste berg van Malawi_{Photo: Africankelli africankelli CC 2.0 Generic no changes made}

Klimaat en Weer

Malawi heeft een (sub)tropisch klimaat. In de hoger gelegen gebieden is het iets koeler. De regentijd valt tussen november en april. In oktober is de gemiddelde temperatuur 33 graden Celsius. Juli is de koudste maand met een gemiddelde temperatuur van 21 graden Celsius.

Planten en Dieren

Planten

De begroeiing van Malawi bestaat uit grassen en bossen. De oevers van de rivieren en het Malawimeer zijn moerasachtig. Er groeien veel bijzondere inheemse bloemen in Malawi. Een voorbeeld daarvan zijn de gladiolen, maar er zijn ook meer dan honderd soorten orchideeën te vinden. Sparren en eucalyptusbomen zijn geplant voor de houtindustrie. Verder komen voor: acacia, apenbroodboom, ceder, koffie, mahonie en teak.

Dieren

Het wild in Malawi leeft voornamelijk in de nationale parken. Het bekendste park is het Liwonde National Park. Hier leven kuddes olifanten en antilopen. In de Shire Rivier baden kuddes nijlpaarden. In het zuiden leven veel luipaarden, jakhalzen en zebra's.

Geschiedenis

Koloniale periode

Malawi ontleent zijn naam aan het prekoloniale rijk Maravi, dat ooit tot ver over de grenzen van het huidige Malawi reikte. De hedendaagse grenzen van Malawi zijn grotendeels bepaald door de activiteiten van Britse en Schotse missionarissen die vooral langs de kust van het Meer van Malawi werkzaam waren. Eind 19e eeuw werd het land, toen Nyasaland geheten, Brits protectoraat. Al vrij snel ontstonden er antikoloniale gevoelens bij de bevolking, die echter pas in de jaren vijftig een voor de Britten bedreigende situatie gingen vormen.

Onafhankelijkheid

In de periode 1964 (onafhankelijkheidsverklaring) - 1994 is het politieke leven in Malawi sterk gedomineerd door de persoon van Dr. Hastings Kamuzu Banda. Deze, van huis uit arts, leefde eind jaren vijftig enige tijd in ballingschap. Hieruit teruggekeerd stelde hij zich aan het hoofd van de Nationalistische Beweging. Na een korte gevangenschap werd Banda opgenomen in de regering, in 1962 benoemd tot minister-president en twee jaar later, na het uitroepen van de Republiek binnen het Gemenebest, tot president. In de loop der jaren ontwikkelde het regime zich meer en meer tot een autoritair en dictatoriaal bewind dat geen oppositie duldde. Dit werd in de hand gewerkt doordat Dr. Banda vrijwel alle besluiten eigenmachtig nam en zichzelf in 1970 tot president voor het leven benoemde.

Eind jaren tachtig groeide bij veel Malawianen de weerstand tegen het regime van Banda vanwege de grote economische ongelijkheid, de achteruitgaande levensstandaard, de politieke repressie en de veranderende politieke situatie in de regio (vluchtelingenstroom richting Malawi als uitvloeisel van de burgeroorlog in Mozambique en verkiezingswinst van de oppositiepartij in Zambia).

Met steun van de kerken en donoren groeide de oppositie tegen de President. De katholieke bisschoppen veroordeelden in 1992 voor het eerst in het openbaar de mensenrechtenschendingen wat leidde tot verschillende stakingen, studentenprotesten en rellen, terwijl westerse donoren hun niet-humanitaire hulp opschortten. Aan het eind van dat jaar werd een referendum gehouden over het partijenstelsel, waarbij de meerderheid voor een meerpartijensysteem koos.

Als 'vertrekpunt' voor het huidige Malawi kan 1994 gehanteerd worden, het jaar waarin na ordelijk verlopen verkiezingen. Banda tot aftreden werd gedwongen. Het land is erin geslaagd in slechts tien jaar een redelijk functionerend politiek systeem van de grond te krijgen. Zowel in 1994 als in 1999 won het United Democratic Front (UDF) de nationale verkiezingen onder aanvoering van Bakili Muluzi. Deze werd tevens bij de gelijktijdig gehouden presidentsverkiezingen als staatshoofd ge- en herkozen. Hoewel de grondwet een derde termijn uitsluit, trachtte Muluzi via een grondwetswijziging dat toch te bewerkstelligen. Door verzet vanuit de samenleving, de kerken wederom voorop, moest hij dat streven opgeven en wees hij als troonpretendent Bingu wa Mutharika aan, een wat kleurloze econoom die o.m. bij de Wereldbank heeft gewerkt.

21e eeuw

In mei 2004 werd Mutharika tot president verkozen. Sindsdien voert hij een beleid dat tot doel heeft door middel van economische hervormingen en corruptiebestrijding het vertrouwen van donoren terug te winnen. Hij streeft ook armoedebestrijding en economische groei na. Een voedselcrisis en politiek conflict met voormalig president Muluzi bedreigen echter deze ambities.

In juli 2006 wordt Muluzi gearresteerd op verdenking van corruptie. In januari 2008 verbreekt Malawi de betrekkingen met Taiwan om bij China in de gunst te komen. In mei 2009 wint Mutharika de presidentsverkiezingen van John Tembo, die werd gesteund door oud-president Muluzi. In mei 2010 ontstaat commotie vanwege een veroordeling van homoseksuelen. De president geeft gratie.

Sinds april 2012 is Joyce Banda de vierde president van Malawi. Homoseksualiteit blijft een heikel punt in Malawi, de minister van justitie weigert in oktober 2012 een anti-homowet te ondertekenen. In oktober 2013 ontslaat president Banda haar regering vanwege corruptie. In mei 2014 wint Peter Mutharika de presidentsverkiezingen. In juni 2016 waarschuwt Amnesty International tegen het vervolgen van Albino's, er zijn de laatste jaren minstens 65 gevallen van mishandeling en moord bekend geworden. In juni 2017 opent Unicef een luchtcorridor van Drones om medicijnbevoorrading mogelijk te maken.

Bevolking

In Malawi wonen 19.196.246 mensen (2017). De bevolkingsdichtheid is ongeveer 162 inwoners per vierkante kilometer.

• De natuurlijke bevolkingsgroei bedraagt 3,31% (2017)
• Geboortecijfer per 1000 inwoners is 41(2017)
• Sterftecijfer per 1000 inwoners is 7.9 (2017)
• De levensverwachting is 61,7 jaar. (mannen 59,7 en vrouwen 63,8 jaar (2017)

De bevolking bestaat grotendeels uit negerstammen van Bantoe herkomst. De bekendste stammen zijn de Tumbuka, de Nyanja, de Chewa, de Tonga en de Yao.

Verder wonen er kleine minderheden Aziaten en Europeanen in Malawi.

Taal

Malawi kent twee officiële talen, het Chichewa en het Engels. Verder worden er talloze inheemse talen en dialecten gesproken.

Godsdienst

Het christendom is vooral in het zuiden verspreid ( 75%). In het noorden wonen moslims (20%). Daarnaast of tegelijkertijd zijn er aanhangers van inheemse ( animistische) godsdiensten.

Samenleving

Staatsinrichting

De introductie van de meerpartijen-democratie in 1994 resulteerde in een nieuwe grondwet waarin niet alleen de staatsvorm is geregeld maar ook de betrokkenheid van de bevolking bij de vorming van een regering en de vrijheid van drukpers. Zij legt tevens de scheiding der machten (onafhankelijke rechtspraak) en de bescherming van de mensenrechten voor alle burgers vast.

De wetgevende macht wordt gekenmerkt door de Nationale Vergadering met 193 leden. Parlementariërs worden direct via een districtenstelsel voor een periode van vijf jaar gekozen. In praktijk is de positie van het parlement zwak ten opzichte van de president en een centralistische, door de president gedomineerde uitvoerende macht.

Politiek

Malawi kent sinds de invoering van het meerpartijenstelsel een groeiend aantal politieke partijen, niet alleen binnen het parlement, maar ook daarbuiten. Veel partijen zijn pas in de aanloop naar de laatste parlementsverkiezingen opgericht en tal van de huidige politieke partijen ontstonden als afsplitsingen van bestaande partijen. Er is sprake van een zekere concentratie van partijaanhang per district/regio. Politieke activiteit is in Malawi erg persoonsgebonden. Hierdoor ontbreekt het partijen dikwijls aan cohesie en ideologische oriëntatie, hetgeen resulteert in frequente breuken en fragiele gelegenheidscoalities. Binnen deze context kan de positie van de president van oudsher als machtig en invloedrijk omschreven worden.

De actuele politieke situatie staat beschreven in het hoofdstuk geschiedenis.

Economie

Malawi kende vanaf het begin van haar onafhankelijkheid in 1964 tot 1994 (einde van de regering van president Banda) een centraal geleide economie. Sedertdien heeft de ombuiging naar een op export gericht, markt georiënteerd economisch stelsel evenwel maar beperkt succes gehad door een aantal, veelal externe en weinig beïnvloedbare, factoren. Genoemd kunnen worden: de geografische"land locked" ligging en een ontoereikende economische diversificatie door de concentratie op landbouw, in het bijzonder de tabaksteelt. Daar de laatste meer dan 50% van de export voor haar rekening neemt, oefenen fluctuaties in de wereldmarktprijzen een aanzienlijke invloed uit op de economie. Meer in zijn algemeenheid geldt dat deze ook sterk afhankelijk is van substantiële economische hulp van IMF, Wereld Bank en individuele donoren. Overmakingen door in Zuid-Afrika en andere landen in de regio werkzame werknemers spelen tegenwoordig nog slechts een beperkte rol. Andere negatieve factoren zijn de geringe omvang van de binnenlandse markt, een matige infrastructuur, een zwakke munteenheid en bij de verwachtingen achterblijvende binnen- en buitenlandse investeringen.

De regering zelf kreeg in het verleden met regelmaat verwijten over gebrek aan visie en beleid. Ook werd zij geconfronteerd met beschuldigingen van corruptie en economisch mismanagement. Belangrijkste kritiekpunten waren een verhoudingsgewijs topzwaar overheidsapparaat en onvoldoende transparantie en te hoge overheidsuitgaven in verhouding tot de inkomsten. De nieuwe regering heeft aangegeven deze kritiek ter harte te nemen door een kabinet van beperkter omvang samen te stellen en corruptie aan te pakken. Hervatting van het economisch programma met het IMF was voor de president een prioriteit. Zowel IMF, Wereldbank, EU en bilaterale donoren Verenigd Koninkrijk en Denemarken hadden immers hun budgetsteun opgeschort vanwege het gebrek aan budgetdiscipline en de corruptie van Muluzi's regering. Geschat wordt dat de economische groei in 2017 4% zal zijn. Maar ook de inflatie zal stijgen door stijging in de olieprijzen en maïsprijzen als gevolg van de droogte. De inflatie bereikt in 2017 het niveau van 12,2%.

Het economisch klimaat in Malawi blijft permanent onder druk staan. De te sterke focus op één product (tabak), overstromingen, droogte en het hieruit voortvloeiende wijdverspreide gebrek aan voedselveiligheid mondden in de afgelopen jaren uit in een hongersnood. Meer dan 50% van de bevolking leeft onder de armoedegrens.

Binnenlandspolitieke aspecten - onzekerheid over het economisch beleid van de regering, de weliswaar noodzakelijke geachte maar pas mondjesmaat gerealiseerde liberalisering en privatisering van staatsbedrijven ongunstige belastingmaatregelen, - en de situatie in Zimbabwe als regionale politieke factor maken buitenlandse ondernemingen beducht om in Malawi te investeren.

Vakantie en Bezienswaardigheden

Lake Malawi is een prachtig zoetwatermeer dat neemt een flink deel van het niet aan zee grenzende Malawi inneemt. Het meer heeft gouden stranden en een ongelooflijke kleurrijke verscheidenheid aan vissen. Dat maakt snorkelen en duiken hier zeer de moeite waard. Er zijn tal van baaien om uit te kiezen en accommodaties zijn er in alle prijsklassen, van eenvoudige campings en huisjes, tot de meer luxueuze Club Makakola. In Monkey Bay op het zuidelijke puntje kun je de Ilala veerboot nemen om naar Likoma Island te varen. Likoma Island ligt eigenlijk in de wateren van Mozambique, maar is nog steeds grondgebied van malawi. Hier is een enorme kathedraal gebouwd in de vroege jaren 1900. Likoma Island heeft een aantal mooie stranden en is een zeer rustige plek. Er zijn slechts een paar auto's op het eiland. Je kunt een paar mooie wandelingen naar de lokale dorpjes maken, de lokale markten bezoeken of rond het eiland varen.

Mulanje is een enorme granieten massief in het zuiden van Malawi. De hoogste piek Sapitwa reikt tot boven de 3000 meter. Er zijn tal van wandelroutes uitgezet om van deze berg te genieten, met eenvoudige hutten aan het einde van elke route. het is een prachtige wandeling voor gezinnen, met veel beken en bergtoppen om te verkennen. Je moet ten minste 2 nachten op de berg besteden. The Mountain Club van Malawi heeft goede routeinformatie en informatie over vergoedingen en hoe u uw dragers te betalen. Wanneer je lid word van de Mountain Club kun je gebruik maken van hun kookgelegenheid die in de hutten opgeslagen is. De meeste wandelaars starten vanuit Likhubula. De beste tijd om Mulanje beklimmen is tussen mei en oktober.

Klik op de menuknop bovenaan het scherm voor meer informatie

MALAWI LINKS

Advertenties
• Malawi Vliegtickets.nl
• Rondreis Malawi Zambia en Tanzania
• Hotels Malawi

Nuttige links

Dieren in Malawi(N)
Malawi informatie - Reizendoejezo (N)
Malawi Startnederland (N+E)
Reisinformatie Malawi (N)
Startpagina Malawi (N)

Bronnen

Elmar Landeninformatie

CIA - World Factbook

BBC - Country Profiles

laatst bijgewerkt september 2021
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems