VIETNAM
Taal
Taal
To read about VIETNAM in English - click here
Vietnam verre reizen van ANWB |
Steden VIETNAM
Hanoi |
Taal
Algemeen
advertentie |
Vietnamees toetsenbordFoto: Yes0song CC 3.0 Unported no changes made
Officiële taal van Vietnam is het Vietnamees of ‘Kinh’, dat behoort tot de Mon-Khmer-tak van de Austro-Aziatische taalfamilie en verwant is aan het Hmong, Khmer, Thai en Muong. Van 111 v. C. tot 939 n. C., toen Vietnam een provincie in het Chinese Keizerrijk was, bestond het Vietnamese schrift, het ‘chu nho’, uit Chinese karakters. Pas in de 8ste eeuw is het zgn. ch˜u'nôm-schrift ontworpen, een aangepaste vorm van het Chinese karakterschrift om het Vietnamees mee te schrijven. In de 13e eeuw ontstond er een afzonderlijk geschreven taal, het ‘chu nom’ of ‘nom’, meer fonetisch gericht. Tot begin 20e eeuw bestonden de twee schrijfwijzen naast elkaar, daarna maakten ze plaats voor het huidige ch˜u'quôc ng˜u', dat gebaseerd is op het Latijnse alfabet en in 1651 al is ontwikkeld door de Franse jezuïet Alexandre de Rhodes. In 1919 werd het de nationale geschreven taal. Tegenwoordig gebruiken alleen geleerden het traditionele kalligrafische chu nom om oude inscripties en geschriften te ontcijferen.
De Chinese, met name Kantonese, achtergronden van de Vietnamese taal zorgen ervoor dat ca. 80% van de hedendaagse woorden zijn ontleend aan het Chinees. Franse leenwoorden (kaas = fromage = pho mat; chocolade = chocolat = so co la; mosterd = moutarde = mu tat) stammen van de koloniale periode, van de 18e tot in de 20e eeuw. Engelse leenwoorden zijn geïntroduceerd door de Amerikanen tijdens de Vietnamoorlog; Russische leenwoorden werden geïntroduceerd als gevolg van de daarop volgende verbroedering met de voormalige Sovjet-Unie.
In de Mekongdelta spreken zoveel mensen Khmer dat de plaatselijke televisie programma’s in deze taal uitzendt. In de handel en in het onderwijs worden ook het Engels en het Frans gesproken. Tot voor kort was de Russische taal de meest verbreide buitenlandse taal in Vietnam, met name in het vroegere communistische noorden. Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie, vanaf 1989, nam de interesse voor de Russische taal sterk af.
De etnische minderheden zijn ingedeeld naar taalgroepen. De meeste bergvolken (onder andere Tay, Tai, Hmong, Muong en Dao) in het noorden van Vietnam behoren tot de Austro-Aziatische taalgroep. Een andere taalgroep, eveneens onder te verdelen in verschillende talen en dialecten, is de Tibeto-Birmese taalgroep. De bergvolken van het zuiden spreken over het algemeen Mon-Khmer-talen.
advertentie |
Grammatica en uitspraak
advertentie |
Vietnamees alfabet en uitspraakFoto: Quanlykhuvuc CC 4.0 International no changes made
Het Vietnamees kent een eenvoudige grammatica. Er bestaan geen lidwoorden, zelfstandige naamwoorden hebben geen meervoudsvorm en werkwoorden worden niet verbogen. Door woorden als ‘reeds’ en ‘nog niet’ toe te voegen, geeft men het verschil aan tussen verleden en toekomende tijd.
De uitspraak van het Vietnamees is daarentegen zeer ingewikkeld. Het Vietnamees is een toontaal met eenlettergrepige woorden die men op zes verschillende toonhoogtes kan uitspreken: toonloos, stijgend, snel dalend, langzaam dalend, zwevend of onderbroken. Hierdoor kan een woord zeer veel verschillende betekenissen hebben. Het woord ‘Be’ bijvoorbeeld betekent naar gelang van het accent flesje, vlot, klein, breken, zich schamen, kalf, standpunt, op de arm dragen, oceaan, banaanblad of troon.
De toonhoogte wordt aangegeven met diakritische tekens boven of onder de vocalen. Om het nog wat ingewikkelder te maken worden in noord en zuid sommige letters verschillend uitgesproken. De 53 etnische minderheden van Vietnam hebben ieder een eigen dialect, dat voor de Vietnamezen onbegrijpelijk is.
Het Vietnamese schrift bestaat uit 22 letters met daaraan toegevoegd een hele reeks licht veranderde letters, waarvan de uitspraak niet altijd met die in het Nederlands overeenkomt.
De familienaam komt altijd als eerste, daarna komen meestal twee persoonsnamen. De middelste naam is meestal een generatienaam, die de ouders aan zowel hun dochters als hun zonen geven. De laatste naam is dus eigenlijk de eigenlijke persoonsnaam. Daarmee spreekt men elkaar ook aan, en wel zonder verdere betiteling. Een Vietnamees zal zich aan een vreemde dan ook alleen met zijn persoonsnaam voorstellen.
advertentie |
Enkele woorden en uitdrukkingen
- een = mot
- twee = hai
- drie = ba
- tien = muoi
- honderd = mot tram
- maandag = thu bai
- woensdag = thu tu
- zondag = chu nhat
- brood = banh mi
- kip = thit ga
- vis = ca
- groente = rau
- mineraalwater = nuoc suoi
- koffie = ca phe
- thee = nuoc tra
- bier = bia
- het is lekker = ngon lam
- koffie met melk = ca phe sua
- de menukaart alstublieft = dua dum thuc don
- de rekening alstublieft = lam on tinh tien
- waar is het toilet? = nha ve sinh o dau?
- ik wil een goedkopere kamer = toi muon phong re hon
- hoe lang duurt de reis = chuyen di se mat bao lau
- ik wil een dokter zien = toi can gap bac si
advertentie |
VIETNAM LINKS
Advertenties
• Vietnam verre reizen van ANWB
• Bouw je eigen Vietnam rondreis
• Hotels Trivago
• Vietnam rondreizen met kinderen
• Tui Vietnam reizen
• Mambo jongerenreizen Vietnam
• Vietnam Hotels
• Bezienswaardigheden Vietnam
• Rondreizen Vietnam
• Djoser fietsreis - Vietnam & Cambodja
• Avontuurlijke & duurzame rondreizen voor reizigers tussen de 18 en 37 jaar
• Boeken, ook tweedehands, over VIETNAM bij Bol.com
Nuttige links
Reisinformatie Vietnam (N)Reizendoejezo – Vietnam (N)
Rondreis Vietnam (N)
Sem op Reis Video's over Vietnam (N)
Startpagina Vietnam (N)
Vakantie Vietnam Jouwpagina (N+E)
Vietnam Foto's
Vietnam Reisfotografie
Bronnen
Krücker, F.-J. / Vietnam
Elmar
Paulzen, H. / Vietnam : mensen, politiek, economie, cultuur, milieu
Koninklijk Instituut voor de Tropen
Peterse, L. / Vietnam
Gottmer/Becht
Te gast in Vietnam
Informatie Verre Reizen
Vietnam
Cambium
Vietnam
Lannoo
Wulf, A. / Vietnam
Het Spectrum
CIA - World Factbook
BBC - Country Profiles
laatst bijgewerkt september 2024Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems