TSJAAD
Samenleving

To read about CHAD in English - click here

Hotels Tsjaad

Samenleving

Staatsinrichting

De grondwet van 1996 voorziet in een meerpartijen systeem. De president wordt direct gekozen voor een periode van vijf jaar. Sinds 2005 kan hij ongelimiteerd herkozen worden. De president kiest de premier die vervolgens de ministerraad samenstelt. De wetgevende macht ligt bij het parlement, dat uit twee kamers bestaat die direct gekozen worden. De Nationale Vergadering, die uit 155 leden bestaat, wordt gekozen voor een periode van vier jaar. Een Senaat, met een mandaat voor twee jaar, is tot op heden niet bijeen gekomen. Van de 155 zetels in de Nationale Vergadering worden er momenteel 110 ingenomen door de MPS. De meerderheid van de oppositie in het parlement is op de een of andere manier met de MPS verbonden.

advertentie

Politiek

Met het aantreden van Déby in 1990 werden democratische hervormingen en de invoering van een meerpartijensysteem aangekondigd. Parlements- en presidentsverkiezingen vonden plaats in 1996 en 1997. De spanningen tussen het Noorden en Zuiden en de conflicten tussen regering en rebellen (die zich inmiddels hadden verenigd in de Mouvement pour la Démocratie et le Dévelopment), en andere oppositiepartijen zoals het Comité de Sursaut National pour la Paix et la Démocratie (CSNPD) in het Zuiden, bleven bestaan.

Als gevolg van onvrede over het uitblijven van toegezegde hervormingen braken in oktober 1997 in het Zuiden gevechten uit tussen regeringstroepen en de Zuidelijke rebellenbeweging FARF, die een federatie voorstaat. De positie van D éby wordt, na mislukte staatsgrepen in 2004 en 2006, in toenemende mate verzwakt door verdeeldheid binnen het leger en zijn eigen Zaghawa-stam. In het Oosten van Tsjaad voeren door Soedan gesteunde rebellenbewegingen als de “Rassemblement pour la Démocratie et la Liberté” (RDL) en het “Front Uni pour le Changement” (FUC), met gebruik van Darfur als uitvalsbasis, tegen de regering gerichte activiteiten uit. Op 18 december 2005 pleegden rebellen onder leiding van Mahamat Nouri een aanval op het stadje Adré.

Een op 8 februari 2006 onder auspiciën van president Khadaffi gesloten akkoord waarbij Tsjaad en Soedan beloven af te zien van inmenging in elkaars interne aangelegenheden (lees: steun aan rebellen) is tot op heden niet nageleefd. Op 13 april 2006 voerden rebellen van het FUC een aanval uit op N’ Djamena. Deze werd door het regeringsleger met logistieke steun van Frankrijk afgeslagen.

Inmiddels werd president Déby op 3 mei 2006 met bijna 65% van de stemmen herkozen voor een derde ambtstermijn. Deze verkiezingen, op basis van een omsteden grondwetswijziging, werden door de oppositie geboycot.

Terwijl de Veiligheidsraad van de VN sinds eind 2006 de mogelijkheid bestudeert vredestroepen te stationeren aan de grens tussen Darfur en Tsjaad/de CAR, vonden in januari 2007 in de omgeving van Adré confrontaties plaats tussen het regeringsleger en een nieuwe coalitie van rebellenbewegingingen onder de naam Union des Forces pour la Démocratie et le Développement (UFDD) onder leiding van generaal Mahamat Nouri.

In de marge van de Frans-Afrikaanse top, in februari 2007, werd een accoord gesloten tussen de presidenten van Soedan, Tsjaad en de CAR waarbij deze beloven af te zien van steun aan rebellen in elkaars landen, “conform het accoord van Tripoli”.

De huidige actuele situatie staat beschreven in het hoofdstuk geschiedenis.

Economie

De mogelijkheden voor economische groei zijn structureel beperkt door een combinatie van slechte klimatologische omstandigheden, een zeer gebrekkige infrastructuur, politiek-militaire conflicten, een slecht bestuur, het ontbreken van een uitgang naar zee, en het hebben van een omvangrijke schuld.

De handelsbalans heeft door de tijd heen steeds een tekort vertoond, wat vooral te wijten is aan de lage binnenlandse productie, de hoge transportkosten en de omvangrijke voedselimporten. De economie was sterk afhankelijk van de hulp van Frankrijk, de Verenigde Staten, de Wereldbank, het International Monetair Fonds (IMF) en de EU (onder andere gericht op de verbetering van de infrastructuur).

Er zijn grote regionale economische verschillen in Tsjaad. De noordelijke regio's zijn zeer dunbevolkt en er is nauwelijks sprake van formele economische activiteit. Het Zuiden daarentegen is veel dichter bevolkt en de katoenproductie verschaft er een inkomen aan een groot deel van de bevolking. Ten minste 80% van de bevolking van Tsjaad vertrouwt voor zijn levensonderhoud op zelfvoorzienende landbouw en veeteelt. De economische groei bedroeg -3,1% in 2017 en het BNP per hoofd van de bevolking lag op $ 2.300.

Sinds enige jaren is de hoop op vooruitgang gevestigd op een oliewinningsproject in het Zuiden van het land. De exploitatie is in handen van een olieconsortium bestaande uit Exxon Mobile, Petronas (Maleisië) en Chevron. Olie zorgt voor het leeuwendeel van de inkomsten uit de export. Katoen, vee en Arabische gom zorgen voor het andere deel van de export van Tsjaad. De totale waarde van de export bedroeg $ 2,5 miljard (2017). De verenigde Staten en China zijn de grootste afnemers van Tsjaad. Ingevoerd worden machines, transportmiddelen en voedsel. De totale waarde van de import bedroeg $ 2,2 miljard. Dankzij de olie heeft Tsjaad dus een overschot op de handelsbalans.

Het investeringsklimaat van Tsjaad blijft een uitdaging vanwege de beperkte infrastructuur, een tekort aan goed opgeleide werknemers, uitgebreide overheidsbureaucratie en corruptie .

advertentie