PERU
Planten en Dieren
Planten en Dieren
To read about PERU in English - click here
| Peru verre reizen van ANWB |
Steden PERU
| Lima |
Planten en Dieren
Planten
De woestijnachtige kuststrook is op sommige plaatsen vrijwel onbegroeid, op andere plaatsen bestaat de begroeiing slechts uit wat struikjes en lage, doornige bomen als de algarrobo, een acaciasoort.
| advertentie |
|
|
Prosopis pallida 'algarrobo'Photo: Forest & Kim Starr CC 3.0 Unported no changes made
Wat verder landinwaarts neemt de vegetatie toe met veel cactussen, vetplanten en epyfieten die zich aan rotsen en andere planten hechten. Enkele voorbeelden zijn bromelia’s, orchideeën en tillandsia’s.
Als de zeemist enkele maanden boven de kuststrook hangt leeft de woestijnbegroeiing op en zijn er kortstondig bolgewassen als lelies en begonia’s te zien. In het uiterste noorden van het Peruaanse kustgebied komen mangrovebossen voor. In de vrij droge valleien van de Andes groeien onder meer agaves, bromelia’s en cactussen, zoals de kandelaarcactus en de meloencactus.
De vochtiger dalen hebben een gevarieerde vegetatie, waaronder verschillende soorten orchideeën en bromelia’s. Op 4500 meter hoogte groeit de zeldzame reuzenbromelia Puya raimondi, met een recordstengel van wel tien meter waaraan zo’n 20.000 bloemen eenmalig bloeien waarna ze sterft. Tot 5000 meter komt een van de hoogst groeiende bomen voor, de qeñoa of polylepisboom, samen met grote lupines en de rimarina, een beschermde ranonkelsoort. Bijzonder zijn ook de yaretas, mossen die dicht op elkaar groeien in bolvormige structuren, o.a. d zeldzame azorella-kussens.
| advertentie |
|
|
Puya Raimondi, Provincie Huaraz, PeruPhoto: Vane59 CC 3.0 Unported no changes made
In de Andes zijn ook vele soorten maïs en aardappelen te vinden. Van de maïs kennen we 49 soorten, van de aardappel zijn honderden wilde en gekweekte soorten bekend.
De boomgrens ligt in Peru rond de 3500 tot 4000 meter. De vegetaties tussen de boom- en sneeuwgrens worden, afhankelijk van de hoeveelheid neerslag, paramo of puna genoemd. Punavegatatie bestaat uit grassen, (korst)mossen en wat kruiden en struiken.
In het natte noorden van de Peruaanse Andes groeien de paramovegetaties, naast grassen groeien hier ook mossen, varens, kruiden en struiken. Bekende planten zijn hier de bergbromelia’s of puya’s. De dichtbegroeide nevelwouden liggen op de steile en vochtige hellingen aan de oostkant van de Andes. In dit ‘Ceja de la Montaña' is het vaak nevelig en valt veel neerslag.
| advertentie |
|
|
Regenwoud in de provincie Satipo, PeruPhoto: Mr AndrewHolmes CC 4.0 International no changes made
Op de bomen van het nevelwoud groeien vele soorten mossen, varens, orchideeën en bromelia’s; aan de takken hangen lange baardmossen. Op de grond groeien fuchsia’s, begonia’s, bomarea’s en pantoffelplantjes. Daar tussendoor staan metershoge boomvarens en bergbamboe.
Het nevelwoud gaat langzaam over in het de tropische regenwouden van het Amazonegebied. Hier komen onder andere ca. 2500 soorten loofbomen, waaronder 80 soorten palmen. De grootste bomen bereiken een hoogte van 60-70 meter en hebben vaak enorme plankwortels om zich staande te houden. De kronen van deze bomen kunnen wel een doorsnede hebben van 30 meter, en bestaan vaak uit kleine, dikke, leerachtige bladeren. Tegen de stammen van deze woudreuzen groeien lianen, epyfieten en parasieten. Onder de bomen groeien vele struiken, varens, en bladplanten als de opvallende heliconia, de aronskelk en wilde gembers. Orchideeën groeien vaak net onder de bladerkroon van de hoge bomen.
Enkele typische cultuurgewassen voor de Andes zijn de yuca en de rubberboom. De nationale boom van Peru is de medicinale cinchona of kinaboom, die de grondstof voor kinine levert en in de vlag van Peru voorkomt.
| advertentie |
|
|
Kinaboom, nationaal symbool PeruPhoto: James Steakley CC 3.0 Unported no changes made
Dieren
ZOOGDIEREN
De rode brulaap is een zeer luidruchtige bewoner van het Peruaanse regenwoud, die in groepen van ca. 15 exemplaren boven in de bomen leeft. De zwarte slingeraap beweegt zich met grote snelheid door het bladerdak van het oerwoud. Kapucijnapen zijn zeer intelligent; er zijn twee soorten, de bruine kapucijnaap en de witkopkapucijnaap. In de buurt van de kapucijnapen leven ook vaak grote groepen kleine doodshoofdaapjes, vaak in de onderste laag van de vegetatie. Vanwege het vlees wordt er veel op wolapen gejaagd; de meest algemene soort in Peru is de grijze wolaap.
Het nachtaapje is het enige nachtdier onder de Zuid-Amerikaanse apen. De kleine klauw- of dwergaapjes wegen vaak niet meer dan een halve kilo, onder andere penseelaapjes, zijdeaapjes en leeuwaapjes. De zadelrugtamarins komt het meest voor in Peru, waaronder de bruinrugtamarin.
| advertentie |
|
Bruinrugtamarin, ondersoort van de zadelrugtamarinPhoto: D. Gordon E. Robertson CC 3.0 Unported no changes made
De tandarme zoogdieren behoren tot de meest karakteristieke zoogdieren van Zuid-Amerika. Gordeldieren beschermen zichzelf tegen roofdieren door hun benige schild. In de regenwouden van het laagland leeft het reuzengordeldier.
De drie Latijns-Amerikaanse miereneters komen allen voor in Peru. De meest algemene is de tamandua, zeldzaam zijn de reuzenmiereneter en de dwergmiereneter. In het bladerdak leven de op de kop aan takken hangende trage tweeteenluiaard en de drieteenluiaard.
| advertentie |
|
|
ReuzengordeldierPhoto: David J. Stang CC 4.0 International no changes made
In de meest ontoegankelijke wouden en moerassen leeft het bekendste en de grootste katachtige van Zuid-Amerika, de jaguar. De poema of bergleeuw komt tot op zeer grote hoogte voor. Andere Peruaanse katachtigen zijn de jaguaroundi, de ocelot, de tijgerkat en de margay. De pampaskat is een typisch dier van de bergvalleien, de Andes-kat is zeer zeldzaam en komt alleen voor in de zuidelijke hooglanden. De reuzenotter kan inclusief een 70 centimeter lange staart bijna 2 meter lang worden. In Peru leven nog maar enkele tientallen exemplaren. De zwarte brilbeer, de enige berensoort van Zuid-Amerika, is zeer zeldzaam en komt alleen nog maar voor op de oostelijke hellingen van de Andes. Het stinkdier komt voor tot op 4100 meter hoogte, van de kust tot in het nevelwoud aan de oostkant van de Andes. De Andes-vos komt in het hele Andesgebied voor en staat iets hoger op de poten dan zijn Europese en Amerikaanse tegenhangers. De Andes-wezel valt prooidieren aan die twee keer zo groot als hijzelf.
| advertentie |
|
|
MargayPhoto: Clément Bardot CC 3.0 Unported no changes made
Van de vier soorten kameelachtigen leven alleen de vicuña en de guanaco nog in het wild; de lama en de alpaca zijn al duizenden jaren geleden gedomesticeerd door de hooglandindianen van Peru. De vicuña, het nationale dier van Peru, leeft tot op zeer grote hoogte in Zuid-Peru; de guanaco komt nog maar zelden voor in het Peruaanse hoogland.
| advertentie |
|
|
Vicuña, nationaal dier van PeruPhoto: Kilobug CC 3.0 Unported no changes made
Tot de knaagdieren behoren de agouti, de bergvizcacha (grote chinchillasoort) en de paca, na de capibara of waterzwijn, het grootste knaagdier ter wereld. Een veel voorkomend diertje is de wilde cavia of ‘cuy’. Tot de hoefdieren behoren borstelzwijnen als de kraagpecari en witlippecari, en verder de laaglandtapir, het grootste zoogdier van Peru. Typische bosdieren zijn neusbeertjes of tejón.
Het reservaat Santuario Nacional de las Pampas del Heath langs de Boliviaanse grens is de enige plaats in Peru waar het moerashert rondloopt. Twee andere hertensoorten komen vrij veel voor, het witstaarthert en de ‘taruka’, bijna uitgestorven en levend op extreme hoogtes. In het nevelwoud leven twee kleine soorten herten, het dwergspieshert en de roodkleurige Pudua humilis.
| advertentie |
|
|
LaaglandtapirPhoto:Jean-Marc Rosier from http://www.rosier.pro CC 3.0 no changes made
VOGELS
In Peru komen ongeveer 1800 vogelsoorten voor. De indrukwekkendste roofvogel van Peru, en tevens de grootste roofvogel op aarde, is de Andescondor met het grootste vleugeloppervlak van alle vliegende vogels en een spanwijdte van ca. drie meter. Verwanten van deze gigant zijn de zwarte gier, de koningsgier en de kalkoengier. Een opvallende roofvogel is de bergcaracara, een zwart witte vogel met en rood, kaal gezicht. De zwaluwstaartwouw komt voor van het Andesgebied tot aan het hooggebergte.
AndescondorPhoto: Eric Kilby from USA CC 2.0 Generic no changes made
De nationale vogel van Peru is de rode rotshaan, die leeft in de nevelwouden op de hellingen van de Andes.
Rode rotshaan, nationale vogel van PeruPhoto:Ricardo Sánchez CC 2.0 Generic no changes made
Andere bewoners van het nevelwoud zijn de groene gaai, de gekraagde gaai, de vetvogel en het Andes-sjakohoen, een grote bosvogel die voornamelijk in de bomen leeft.
Twee grote toekansoorten zijn de Cuviers toekan en de smaragdarasari’s. De grootste papegaaien van Peru zijn de vele soorten ara’s, onder andere de blauwgele ara, de roodgroene ara, de geelvleugelara, de rode ara en de groenvleugelara. Kleinere papegaaien zijn de blauwkoppapegaai, grote amazone en witoogaratinga.
Kolibries komen alleen op de Amerikaanse continenten voor. In Peru leven ongeveer vijftig soorten die zowel in het laagland als op de hoogste toppen van de Andes leven. De oasekolibrie leeft in de oases langs de kust, de gekraagde inca leeft in het nevelwoudgebied.
Oase of AtacamakolibriePhoto: Ccelislagos CC 4.0 International no changes made
In de lagunes en langs rivieren leven grote steltlopers als de grote zilverreiger, witnekreiger, koereiger, schimmelkopooievaar, roze lepelaar en de grote, maar zeldzame jabiru. Diep in het woud langs de waterkant leven vijf soorten ijsvogels, onder andere de grote geringde ijsvogel en de kleine pygmee-ijsvogel.
De zangvogelorde van Peru bestaat uit meer dan twintig families en honderden soorten, zoals boomklevers, ovenvogels, mierenvogels, mannequins, vliegenvangers, zwaluwen, gaaien, winterkoninkjes, spotvogels, merels, wevervogels, tangaren, vinken en mussen.
Rond de bergmeren en in de moerassige dalen leeft de geelvleugelmerel en op 4000 meter hoogte leven onder andere de reuze Andeskoet, blauwsnaveleenden, futen, ralreigers, Andesmeeuwen, de donkere puna ibis en zwarte Andesganzen. De mierenetende grondspecht leeft op de boomloze puna’s.
Andesgans, PeruPhoto: Dick Daniels CC 3.0 Unported no changes made
Oropendula’s zijn troepialen, die veel voorkomen in de gehele tropische laagvlakte en tot 2000 meter hoogte in het nevelwoud. De bijzondere hoatzin is een grote hoenderachtige. De kustwoestijn herbergt een gespecialiseerde fauna, waaronder een in holen in de grond broedend uiltje.
Opmerkelijke Amazone-vogels zijn de goudkopquetzal, paradijstanga, witvleugeltrompetvogel, jacana, harpij, bonte kuifarend, zwarthalscotinga, tijgerroerdomp, draadmanneke en Amerikaanse jassana.
REPTIELEN EN AMFIBIEËN
De grootste slang van Peru is de anaconda, die wel acht meter lang kan worden. Een andere grote wurgslang is de boa constrictor. De Peruaanse gifslangen zijn grofweg te verdelen in groefkopadders als de lanspuntslang of fer-de-lance en de bontgekleurde giftige koraalslangen.
De meest algemene krokodilachtige van Peru is de brilkaaiman en de twee keer zo grote, maar zeldzame zwarte kaaiman.
Zwarte kaaiman, PeruPhoto: Rigelus CC 3.0 Unported no changes made
De arrau is de grootste rivierschildpad van Peru en de terekay is een kleinere variant.
Er leven vele soorten kikkers in Peru, waarvan de kleurige gifpijlkikkers de opvallendste zijn.
INSECTEN
In het oerwoud van Peru leven honderdduizenden soorten insecten. De meeste opvallende zijn wandelende takken, wandelende bladeren, lantaarnvliegen, termieten en parasolmieren.
VISSEN
Een van de grootste vissen van het Amazonegebied is de Pseudoplatystoma fasciatum uit de familie der antennemeervallen. Piranha’s zijn roofvissen die zelfs voor de mens gevaarlijk kunnen zijn. Ongevaarlijk maar wel nieuwsgierig zijn de zoetwaterdolfijnen. De ‘paiche’ is een primitieve vissoort die een lengte van twee meter kan bereiken en een gewicht van meer dan 80 kilo.
Pseudoplatystoma fasciatum uit de familie der antennemeervallenPhoto: Chrumps CC 4.0 International no changes made
BIJZONDER NATUURRESERVAAT
Bij de West-Peruaanse stad Pisco ligt het Reserva Natural Paracas, dat bestaat uit een schiereiland langs de woestijnkust. Voor de kust liggen de Islas Ballestas waar vele zeevogels voorkomen, zoals de bruine pelikaan, de Humboldtpinguïn, de grijze meeuw, de Amerikaanse scholekster, de zwarte scholekster, de Inca-stern, de fregatvogel, de roodpootaalscholver, de Humboldtgent en de Humboldtaalscholver. In mei en juni is de Chileense flamingo hier te vinden. Verder leven hier ca. 25.000 zeeleeuwen en zeeberen.
Reserva Natural Paracas, PeruPhoto: Josue Hermoza CC 3.0 Unported no changes made
In 1988 maakten Peruaanse wetenschappers melding van een nieuwe walvissoort, de Mesplodon peruvianus, met maximaal vier meter lengte een van de kleinste vertegenwoordigers van de walvissenfamilie.
PERU LINKS
Advertenties
• Vliegtickets Peru | Vliegennaar.nl
• Rondreizen Peru Tui Reizen
• Reis-Expert.nl
• Peru verre reizen van ANWB
• Avontuurlijke & duurzame rondreizen voor reizigers tussen de 18 en 37 jaar
• Djoser Rondreis Peru
• Bouw je eigen Peru Rondreis
• Rondreis Peru
• Backpackenzuidamerika.nl (N)
• Rondreizen Peru
• Hotels Peru
• Autoverhuur Sunny Cars Peru
• Hotels Trivago
• Peru rondreizen met kinderen
• Boeken, ook tweedehands, over PERU bij Bol.com
Nuttige links
Peru Start Belgie (N)Reisinformatie Peru (N)
Reizen en duiken Peru (N)
Reizendoejezo - Peru (N)
Rondreis door Peru (N)
Rondreis Peru (N)
Bronnen
Le Grand, J.W. / Peru : mensen, politiek, economie, cultuur
Koninklijk Instituut voor de Tropen : Novib
Luft, A. / Peru
Elmar,
Lyle, G. / Peru
Chelsea House Publishers,
Peru
Cambium,
Peru, Bolivia
Lannoo
Rensink, E. / Peru
Gottmer,
Te gast in Peru
Informatie Verre Reizen
CIA - World Factbook
BBC - Country Profiles
laatst bijgewerkt maart 2024Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems