Vilnius
| Hotels Trivago |
To read about Vilnius in English - click here
| advertentie | |
| Litouwen met Interrail | Auto huren in Vilnius |
Algemeen
Vilnius, de hoofdstad van de Baltische staat Litouwen, is onder Nederlanders relatief onbekend. Toch doet Vilnius in niets onder aan andere Europese hoofdsteden. Het historische centrum van de stad behoort tot de Werelderfgoedlijst van Unesco. Daarnaast kent de stad een zeer rijke geschiedenis en heeft Vilnius cultuurliefhebbers veel te bieden.
VilniusFoto: Umnik in het publieke domein
| advertentie | |
| Djoser fietsreis - Estland, Letland & Litouwen | Litouwen Tui Reizen |
Ligging
Vilnius is gelegen in het zuidoosten van Litouwen, het meest zuidelijk gelegen land van de Baltische staten. De stad heeft een oppervlakte van 9.760 km² en rond de 543.000 inwoners. De rivier de Neris stroomt door de stad. Vilnius is het centrum van het land, van de Litouwse politiek en het middelpunt van de economie van het land.
| advertentie |
| Hotels Trivago |
Weer
Litouwen kent een gematigd zeeklimaat volgens het systeem van Köppen. De gemiddelde jaartemperatuur van de stad komt neer op zo’n 6 graden boven nul. De winters in Vilnius zijn koud en duren langer dan in Nederland. Geregeld daalt het kwik tot onder de -25 graden! In de wintermaanden ligt de stad vaak verstopt onder een dikke laag sneeuw. Vooral in de historische binnenstad zorgt dit voor een sprookjesachtige aanblik. In de zomer is het weer meestal aangenaam in de stad.
De gemiddelde zomertemperatuur is 17 graden, maar incidenteel komen er maxima tot 30 graden voor. Er kan wel veel regen vallen in de zomermaanden.
Geschiedenis Vilnius
Vilnius kaart uit 1576Foto: Publiek Domein
Vilnius is in de veertiende eeuw gesticht door groothertog Gediminas, maar voor die tijd was het gebied ook al bewoond. In de zestiende en het begin van de zeventiende eeuw, toen Litouwen bij Polen hoorde, floreerde Vilnius. Litouwen trok in die tijd veel immigranten aan en een groot deel van de bevolking was joods. In 1579 werd de Universiteit van Vilnius opgericht, nu een van de oudste universiteiten van Europa.
Van 1772 tot 1793 kwam een gedeelte van het Pools-Litouws Gemenebest in handen van Rusland en Oostenrijk. In 1918 riep Litouwen de onafhankelijkheid uit. Deze werd in 1920 pas geaccepteerd door Rusland in het Verdrag van Moskou. Maar daarna werd Vilnius opnieuw een twistpunt tussen Polen en Litouwen.
Direct na het begin van de Tweede Wereldoorlog in 1939 bezette het Sovjetleger Vilnius. In oktober van dat jaar besloot Stalin het ingenomen gebied terug te geven aan Litouwen onder de voorwaarde dat Rusland er een aantal bases van het Rode Leger mocht vestigen. Rusland bleef er in praktijk gewoon de dienst uitmaken. Ook na de oorlog bleef Vilnius tot de Sovjet Unie behoren en uiteindelijk keerde de onafhankelijkheid pas in 1991 weer terug. Dit gebeurde tijdens een opstand van de bevolking waarbij veel doden en gewonden vielen, maar uiteindelijk overwon het Litouwse volk.
Bezienswaardigheden
St Kazimero VilniusFoto: Pudelek (Marcin Szala) CC 3.0 Unported no changes made
Vilnius staat vol met prachtige, veelal historische bouwwerken. Architectuur liefhebbers kunnen er hun hart ophalen. Een geweldig mooie kerk om te bekijken is de St. Kazimero kerk. De kerk stamt uit 1604. De kerk heeft een drietal fraaie Barokke altaren. Het rijkelijk versierde bouwwerk is letterlijk bekroond ( de familiekroon van Jogailaitus) met een gouden kroon op de torenspits. Er zijn meer dan 100 kerkgebouwen te zien in Vilnius. Naast Katholieke zijn er ook orthodoxe kerken en nog één synagoge. Voor de tweede wereldoorlog waren er ongeveer honderd synagoges voor een Joodse bevolking van 100.000 mensen. Momenteel wonen er nog 5000 Joden in Vilnius.
Gedimas kasteel VilniusFoto: Wojsyl CC 3.0 Unported no changes made
Een ander indrukwekkend bouwwerk is het eeuwenoude Gediminas kasteel. Hierin is een historisch museum te vinden. Het kasteel stamt uit de 14e eeuw en werd tussen 1956 en 1960 gerestaureerd. De westelijke toren van het Hogere Kasteel wordt de toren van Gediminas genoemd. Het heeft een achthoekig ontwerp, met stenen muren en de fundering is in een gotische stijl. Vlak bij de toren bevinden zich enkele de resten van het paleis. Je kunt ook tot de top van de toren klimmen en genieten van een weids uitzicht over Vilnius.
KGB museum VilniusFoto: Sean Hayford O'Leary CC 2.0 Generic no changes made
In het KGB museum heet eigenlijk het museum voor genocide slachtoffers kun je veel te weten komen over de duistere Sovjetgeschiedenis van Vilnius. Je bekijkt er cellen waar Litouwers vastzaten in afwachting van deportatie naar Siberië. Je ziet er de martelkamers, isoleercellen en de executiekamer, mer dan 100 Litouwers zijn hier om het leven gebracht. Er kan ook een rondleiding worden gemaakt onder leiding van een ex-gevangene, maar wees daar snel bij want de ex-gevangenen hebben ondertussen een hoge leeftijd bereikt. Een indrukwekkende ervaring!
Paleis van de groothertog van Litouwen in VliniusFoto: Pudelek(Marcin Szala) CC 3.0 Unported no changes made
Het paleis van de groothertog van Litouwen ligt in het lagere kasteel vlakbij de kathedraal van Vilnius. Het paleis is in de 15e eeuw gebouwd en werd gesloopt in 1801. in 2002 begon het werk aan het nieuwe paleis. In juli 2013 ging het geheel opgeknapte gebouw weer open voor het publiek. J kunt in het nieuwe paleis een expositie bezoeken over de historische en architectonische ontwikkeling van het paleis door de eeuwen heen. Ook zie je gereconstrueerde zalen uit de gotiek en renaissance tijd.
Tips
KoldunaiFoto: Unknown CC 3.0 Unported no changes made
Tijdens een bezoek aan Vilnius moet je absoluut een keer koldunai eten. Dit typisch Litouwse gerecht smaakt naar meer. Het zijn aardappelnoedels gevuld met kaas, champignons of vlees. De meeste authentieke gerechten zijn erg calorierijk.
Vilnius LINKS
Advertenties
• Hotels Trivago
• Litouwen Tui Reizen
• Djoser fietsreis - Estland, Letland & Litouwen
• Litouwen met Interrail
• Auto huren in Vilnius
Nuttige links
Stedentrip naar Vilniuslaatst bijgewerkt juni 2025
Samensteller: Yivat Mozes / Arie Verrijp / Geert Willems