Landenweb.nl

ZIMBABWE
Geschiedenis

To read about ZIMBABWE in English - click here

23 Vakanties naar Zimbabwe

Geschiedenis

Shona en Ndebele

Duizend jaar geleden vestigden de Shona zich in het huidige Zimbabwe. Tot op heden vormen de Shona de grootste etnische groep in Zimbabwe. De Shona waren voornamelijk landbouwers en jagers. Veel later, halverwege de 19e eeuw, vestigden zich in het zuiden van het gebied de Ndebele, veehoeders en nauw verwant aan de Zulus uit Zuid-Afrika, en stichtten daar een machtig rijk. Tot op heden is de relatie tussen deze twee bevolkingsgroepen stroef en nog steeds van invloed op het huidige politieke klimaat.

Een derde, veel kleinere groep Europeanen arriveerde eind van de 19e eeuw onder leiding van de Brit Cecil Rhodes, op zoek naar minerale voorraden. De exploitatie van de mijnen werd een minder groot succes dan gedacht, maar de Europeanen bleven en vestigden zich veelal als boeren.

advertentie

Rhodesie

South Rhodesia (Cecil Rhodes Asia), zoals het land heette, werd tot 1923 geleid door Rhodes' British South Africa Company (BSAC). (Zambia werd in die tijd North Rhodesia genoemd.) De regering in Groot-Brittannië had weinig directe interesse in het land (mede door de tegenvallende mijnexploitatie) en liet het land (d.w.z. de blanke minderheid) in 1923 de keuze tussen inlijving bij Zuid-Afrika of het worden van een kolonie met zelfbestuur. Het laatste geschiedde.

In 1962 kwam een nieuwe partij aan de macht, het Rhodesian Front (RF), die vasthield aan de blanke (minderheids-)overheersing en voor volledige onafhankelijkheid van Groot-Brittannië was. Ian Smith, leider van het RF, verklaarde Zimbabwe in 1965 onafhankelijk met de uitgave van de Unilateral Declaration of Independence (UDI). Deze eenzijdige onafhankelijkheidsverklaring werd door Groot Brittannië nietig verklaard en werd gevolgd door economische sancties en een VN-handelsembargo.

advertentie

Onafhankelijkheidsstrijd, ZANU en ZAPU

Begin jaren zestig ontstond er een georganiseerde Afrikaanse beweging die zich verzette tegen de jarenlange blanke overheersing. De eerste grote organisatie was de Zimbabwe African People's Union (ZAPU) onder leiding van Joshua Nkomo. Een afsplitsing hiervan, de Zimbabwe African National Union (ZANU), ging zich later voornamelijk richten op de belangen van de Shona terwijl de ZAPU haar aanhang vooral onder de Ndebele vond. Vanaf eind jaren zestig begonnen de ZANU en de ZAPU met aanvankelijk sporadische guerrilla-activiteiten tegen de regering. Vanaf begin jaren '70 verscherpten deze acties zich en in 1976 gingen de partijen samenwerken in het Patriotic Front (PF). Onder druk van het handelsembargo, de guerrilla-activiteiten van het PF en de onafhankelijkheidsverklaringen in directe buurlanden, werd uiteindelijk ook in Rhodesië door Ian Smith de weg vrijgemaakt voor een meerderheidsregime en dus meer invloed van Afrikaanse leiders. In de verkiezingen voorafgaand aan de onafhankelijkheid kwam Robert Mugabe (ZANU) als grote winnaar naar voren en vormde later Zimbabwe's eerste regering. Op 18 april 1980 werd Zimbabwe formeel onafhankelijk. De ZANU heerste sinds 1980 tot 2000 met een vrijwel absolute meerderheid. Van oppositie was geen sprake. Openlijke protesten en kritiek werden vele jaren door de regering met behulp van de media en inzet van veiligheidstroepen tot een minimum beperkt. Sinds eind 1997 ontstond een sterk toegenomen politieke bewustwording bij de bevolking en vakbonden, als gevolg van de gedaalde koopkracht. Stakingen en onrust waren in de jaren 98 en 99 regelmatig terugkerende verschijnselen, culminerend in een nieuwe oppositionele politieke beweging in september 99, the Movement for Democratic Change (MDC).

advertentie

21e eeuw

In maart 2002 wordt Mugabe herkozen in betwiste verkiezingen. Morgan Tsvangirai de leider van de oppositie wordt herhaaldelijk gearresteerd. In maart 2005 wint de regerende Zanu partij twee derde van de stemmen tijdens de parlementsverkiezingen. Er zijn weer beschuldigingen van manipulatie. In maart 2008 wint de oppositie onder leiding van Tsvangirai de verkiezingen. In juni 2008 trekt Tsvangirai zich terug uit de presidentsverkiezingen omdat eerlijke verkiezingen niet mogelijk zijn volgens hem. Honderden aanhangers worden vermoord of geïntimideerd. In juli 2008 komen Tsvangirai en Mugabe overeen te gaan praten om een voorlopig eind te maken aan de crisissituatie.

De Zimbabwaanse president Robert Mugabe en oppositieleider Morgan Tsvangirai hebben in september 2008 in de Zimbabwaanse hoofdstad Harare hun handtekening gezet onder een akkoord over machtsdeling. Het akkoord, dat komt na drie decennia alleenheerschappij van Mugabe, kan een einde maken aan de maandenlange politieke crisis in Zimbabwe. Die brak uit nadat Tsvangirai zich omwille van het geweld uit de presidentsverkiezingen terugtrok.

In februari 2009 wordt Tsvangirai benoemd tot premier. In juli 2009 weigert het IMF een lening te verstrekken aan Zimbabwe. China zegt wel een lening toe. In september 2009 zegt het IMF alsnog een lening toe aan Zimbabwe. In juni 2010 geven blanke boeren aan dat er nieuwe aanvallen op hen worden gepleegd. In de jaren 2011 en 2012 zijn er in opmaat naar de presidentsverkiezingen van 2013 veel meningsverschillen tussen Tsvangirai en Mugabe. De verkiezingen van juli 2013 leveren een overwinning op van Mugabe. De oppositie beschouwd de verkiezingen als fraude. Sinds de verkiezingen is Mugabe de alleenheerser over Zimbabwe, de functie van premier heeft hij afgeschaft. In augustus wordt Grace de vrouw van Mugabe benoemd tot leider van de vrouwenafdeling van de Zanu, geruchten gaan dat ze ooit haar man zal opvolgen. In 2015 is Mugabe voorzitter van de Afrikaanse Unie voor dat jaar. In augustus 2016 wordt er geprotesteerd tegen het beleid en de persoon van Mugabe. ook in 2017 zijn er veel protesten tegen Mugabe, hij treedt door de militairen daartoe gedwongen in november 2017 af, Emerson Mnangagwa wordt de nieuwe president. Hij wordt in 2018 ook reguliet gekozen. Op vrijdag 6 september 2019 oveleed op 95-jarige leeftijd de voormalige president van Zimbabwe, Robert Mugabe. Hij was een van de langstzittende staatshoofden van Afrika. Tussen 1980 en 1987 was Mugabe premier en daarna tot 2017 president van Zimbabwe.

De economische omstandigheden blijven nijpend onder Mnangagwa. De inflatie loopt in 2019 sterk op en de exportinkomsten van het land dalen in 2020 drastisch als gevolg van de COVID-19-pandemie.

advertentie

ZIMBABWE LINKS

Advertenties
• Zimbabwe verre reizen van ANWB
• Hotels Trivago
• Zimbabwe vliegtickets vergelijken
• Djoser Rondreis Zimbabwe
• Hotels Zimbabwe
• Safari Zimbabwe Tui Reizen
• Rondreizen Zimbabwe
• Autoverhuur Sunny Cars Zimbabwe
• Boeken, ook tweedehands, over ZIMBABWE bij Bol.com

Nuttige links

Africa Explorer (N)
Dieren in Zimbabwe (N)
Reisinformatie Zimbabwe (N)
Startpagina Zimbabwe (N)
Zimbabwe informatie - Reizendoejezo (N)
Zimbabwe Startnederland (N+E)

Bronnen

Elmar Landeninformatie

CIA - World Factbook

BBC - Country Profiles

laatst bijgewerkt maart 2024
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems