JEMEN
Samenleving

To read about YEMEN in English - click here

Hotels Jemen

Samenleving

Staatsinrichting

De Republiek Jemen is op 22 mei 1990 ontstaan uit het samengaan van Noord- en Zuid-Jemen. Jemen heeft een democratische bestel met een parlement met 301 rechtstreeks gekozen afgevaardigden. In 1997 vonden voor het eerst parlementsverkiezingen plaats. Momenteel zijn er 21 partijen actief. Sinds de parlementaire verkiezingen van mei 2003 hebben vijf partijen zitting in het parlement: de regerende General People's Congress (GPC, 229 zetels), de conservatief-islamitische Yemeni Congregation for Reform (Islah, 45), de Yemeni Socialist Party (YSP, 7), de Nasiristische Unionisten (3) en de Baath Partij (2). In het parlement zitten verder 14 'onafhankelijken'.

Volgens de grondwet dienen iedere 5 jaar presidentsverkiezingen gehouden te worden. Na in 1994 door het parlement te zijn herkozen, werd de president in september 1999 voor het eerst rechtstreeks door de bevolking herkozen. De verkiezingen van 2004 zijn evenwel uitgesteld tot 2006. Het staatshoofd benoemt de premier, het kabinet en de Consultatieve Raad bestaande uit invloedrijke burgers. De president kan per decreet regeren. Decreten moeten door het parlement worden goedgekeurd, maar de praktijk wijst uit dat ze soms ook zonder parlementaire goedkeuring in werking treden. De Shari'a is de belangrijkste bron van wetgeving, maar heeft in de praktijk vooral betekenis op het gebied van personen- en familierecht. Met de eerste lokale verkiezingen in februari 2001 werd een belangrijke stap gezet op weg naar democratische controle op het gedecentraliseerde overheidsbestuur.

advertentie

Politiek

Het politieke krachtenveld in Jemen is zeer complex en veranderlijk. Persoonlijke banden en tribale achtergronden spelen een belangrijke rol in het politieke bestel. Noemenswaardige oppositiegroeperingen zonder parlementaire vertegenwoordiging zijn de League of the Sons of Yemen (Rabita - vooral zuidelijke intellectuelen) en El Haq (een religieuze partij, waarvan rebellenleider Al-Houthi lid was). Het Nationale Oppositie Front, sinds de burgeroorlog in ballingschap in Londen, is wat in de vergetelheid geraakt, vooral sinds de in 2003 door de regering afgekondigde amnestie.

Behalve de spanningen tussen de regerings- en oppositiepartijen hebben pogingen om het hervormingspakket van de Wereldbank en het IMF door te voeren geleid tot gewelddadige oppositie en confrontaties met de bevolking. Vooral pogingen tot het afschaffen van subsidies voor enkele basisproducten en dieselolie stuitten op veel verzet. Daarnaast kwam de onvrede van tribale groeperingen met de wijze waarop de regering met hen omgaat, dan wel waarop bepaalde conflicten (niet) worden opgelost, mede tot uiting in geweldsacties zoals het opblazen van oliepijpleidingen, autodiefstallen en ontvoeringen van buitenlanders. De laatste jaren is kidnapping van buitenlanders niet of nauwelijks voorgekomen. Recentelijk is de overheid strenger gaan optreden tegen het dragen van wapens in de steden; de strafmaat voor ontvoeringen is flink verhoogd.

De actuale politieke situatie staat beschreven in het hoofdstuk geschiedenis.

Economie

Jemens economie heeft een duaal karakter, georiënteerd op olie en landbouw. De uitvoer bestaat voor 90 procent uit ruwe olie en olieproducten. Zowel voorraden als exploitatiemogelijkheden van olie blijven evenwel ver achter bij die van de buurlanden; gasvondsten vergen grote investeringen. Naar schatting is een derde tot de helft van de beroepsbevolking werkloos (in feite 'underemployed'), terwijl Jemen een groot gebrek heeft aan geschoolde arbeidskrachten. Naast de formele economie bestaat een grote informele economie.

(Sinds de hereniging in 1990 heeft Jemen met een groot aantal tegenslagen te kampen gehad. De beide Golfoorlogen, de lage olieprijs gedurende een flink aantal jaren en de burgeroorlog van 1994 hebben een sterk negatief effect gehad op de economische ontwikkeling. De regering onderkent de economische problemen en onderhandelt met het IMF over een nieuw aanpassingsprogramma. Doelstellingen van de regering zijn reductie van het begrotingstekort, hervormingen op het gebied van handel (deregulering), inkrimping en decentralisering van het overheidsapparaat en privatisering. Het beleid begint op macro-economisch terrein vruchten af te werpen, maar deregulering en privatisering maken weinig voortgang.

Het huidige conflict heeft een desastreuze invloed op de economie. Hier wat kerncijfers uit 2017. Het BBP per hoofd van de bevolking is met $2.500 extreem laag. De groei is al jarenlang negatief, momenteel zo rond de - 6%. Meer dan de helft van de bevolking leeft onder de armoedegrens.

advertentie