JEMEN
Geschiedenis
Geschiedenis
To read about YEMEN in English - click here
| Hotels Jemen |
Geschiedenis
Vroege geschiedenis
In het pre-islamitische tijdperk bevond zich op de zuidpunt van het Arabische schiereiland een hoogontwikkelde beschaving. Naast geïrrigeerde landbouw, droeg handel (o.a. wierook) bij tot de grote rijkdom in deze streek. Het gezag in dit gebied werd afwisselend uitgeoefend door een groot aantal kleine en grote vorstendommen. De eerste contacten met Europa werden gelegd met de komst van Portugese handelslieden in de 17e eeuw. Al snel vonden ook Nederlandse en Britse schepen hun weg naar de handelssteden Mocha en Aden om koffie en textiel te kopen. Uiteindelijk zou de Britse aanwezigheid in Zuid-Jemen en de Ottomaanse heerschappij over het noorden leiden tot het ontstaan van de aparte identiteiten van beide gebieden.
| advertentie |
|
Zuid- en Noord-Jemen
Zuid-Jemen was voor de Britten van strategisch belang op de handelsroute met India. Na een periode waarin Groot-Brittannië vooral een protectionistische rol vervulde, werd in 1839 de havenstad Aden veroverd en werd de Engelse invloed geleidelijk uitgebreid. Een serie nationalistische opstanden maakte in 1967 een einde aan het Britse gezag en in 1969 werd de Volksdemocratische Republiek Jemen (PDRY) uitgeroepen. Na twee gewapende conflicten met Noord-Jemen (1972 en 1979) en strijd tussen diverse marxistische facties in Aden kwam in 1979 de Yemeni Socialist Party (YSP) aan de macht. Na nieuwe gewelddadige onlusten en een economische recessie begon de YSP halverwege de jaren tachtig aan te sturen op eenwording met het noorden.
Noord-Jemen kende eeuwenlang een conservatieve islamitische bestuursvorm waarin sji'ietische imams als nationale vorsten heersten. Tussen 1919 en 1962 was Noord-Jemen een koninkrijk. Een staatsgreep door hervormingsgezinde jonge officieren maakte hier echter een einde aan. De periode die hierop volgde werd gekenmerkt door strijd tussen royalisten, conservatieve religieuze groepen en republikeinen. In 1978 kregen de republikeinen de overhand en Ali Abdullah Saleh werd benoemd tot president van de Arabische Republiek Jemen. Nadat hij zijn machtspositie had geconsolideerd, raakte hij geïnteresseerd in de hereniging van Jemen.
| advertentie |
|
|
Republiek Jemen
In mei 1990 gingen Noord- en Zuid-Jemen op in de Republiek Jemen onder leiding van Saleh. Na de eenwording kreeg het land te maken met een moeilijk proces van natievorming. Het werd bovendien economisch gestraft door de internationale gemeenschap vanwege zijn opstelling tijdens de Eerste Golfoorlog. Jemen zat op dat moment als tijdelijk lid in de VN Veiligheidsraad en onthield zich van stemming over Veiligheidsresolutie 687, waarin de internationale gemeenschap de inval van Irak in Koeweit veroordeelde. Tijdens de Golfoorlog van 2003 koos Jemen ervoor zich expliciet bij de internationale gemeenschap aan te sluiten.
De slechte economische situatie leidde tot binnenlandse onlusten en uiteindelijk tot een korte burgeroorlog. Door de overwinning van het noorden werd de door het zuiden beoogde afscheiding voorkomen.
In de jaren 2004 en 2005 zijn er veel gevechten met aanhangers van de geestelijke Hussein al-Houthi in het noorden. In september 2006 wint president Saleh opnieuw de verkiezingen. In 2007 en 2008 zijn er ongeregeldheden met aanhangers van Abdul-Malik al-Houthi in het noorden. In juni 2009 worden 9 buitenlanders ontvoerd, de lichamen van drie van hen worden gevonden.
In juni 2010 plegen aanhangers van Al-Qaida een aanslag op het hoofdkwartier van de veiligheidsdienst in Aden, er vallen tenminste tien slachtoffers. President Saleh raakt in juni 2011 gewond tijdens raketbeschietingen. Hij wordt behandeld in Saoedi-Arabië en keert in september weer terug. Hij treedt terug als president en wordt opgevolgd door Abdrabbuh Mansour Hadi in februari 2012. In 2012 en 2013 worden diverse Al-Qaida kopstukken uitgeschakeld door Amerikaanse Drones. In februari 2014 wordt er toegewerkt naar een nieuwe federatieve staatsvorm als gevolg van politieke ontwikkelingen. In september 2014 nemen Houthi rebellen een groot gedeelte van de hoofdstad Sanaa in. In februari 2015 vlucht president Hadi naar Aden. Een coalitie onder leiding van Saoedi-Arabie bombardeert Houthi stellingen in 2015 en 2016. In april 2016 organiseert de VN gesprekken tussen de strijdende partijen. In 2017 is er een uitbraak van cholera die veel doden maakt onder de burgerbevolking. De oorlog komt in Nederland zichtbaar in beeld doordat documentairemaakster Floortje Dessing in december 2017 een tijdje klem zat tussen de strijdende partijen en daar verslag van deed.
In april 2019 kwam het parlement van Jemen voor het eerst sinds het uitbreken van het conflict in 2014 bijeen in Say'un. In augustus 2019 barstte het geweld los tussen de regering van Hadi en de pro-secessionistische Zuidelijke Overgangsraad (STC) in Zuid-Jemen. In november 2019 ondertekenden de regering van Hadi en de STC een akkoord over machtsdeling om een einde te maken aan de onderlinge gevechten en in december 2020 vormden de ondertekenaars een nieuw kabinet. In 2020 en 2021 gingen de gevechten op de grond in Jemen door toen de Houthi's grondgebied wonnen en ook regelmatig UAV- en raketaanvallen uitvoerden tegen doelen in Saudi-Arabië.
JEMEN LINKS
Advertenties
• Hotels Trivago
• Hotels Jemen
• Boeken, ook tweedehands, over JEMEN bij Bol.com
Nuttige links
Reisinformatie Jemen (N)Reizendoejezo - Jemen (N)
Bronnen
Elmar Landeninformatie
CIA - World Factbook
BBC - Country Profiles
laatst bijgewerkt maart 2024Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems